Kadrlarni rejalashtirish Reja

9. Mehnat ko‘rsatkichlarini rejalashtirish va tahlil qilish.

Sanoat korxonalarida, birlashmalarda mehnat ko‘rsatkichlarini rejalashtirish mehnat va kadrlar bo‘yicha rejada aks ettirilgan bo‘lib, u uch bo‘limdan iborat: mehnat unumdorligini oshirish vazifalari, ishlovchilar sonini aniqlash va ish haqi fondini hisoblash.

Mehnat va kadrlar rejasining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat: mehnat unumdorligining yuqori va barqaror o‘sish sur’atlarini ta’minlash; mehnat unumdorligi sur’atlarining o‘rtacha ish haqining o‘sish sur’atlaridan ortib ketishi bilan mehnat unumdorligi va ish haqining o‘sish dinamikasida muayyan miqdoriy va sifat nisbatlariga rioya qilish; mehnat resurslaridan to‘liq foydalanishni ta’minlash; ayrim toifadagi ishchilarning ish haqini ularning mehnatining miqdori va sifatiga qarab belgilashda tabaqalashtirilgan yondashuvni amalga oshirish.

Uni tuzish uchun quyidagi dastlabki ma’lumotlar kerak bo‘ladi: ishlab chiqarish dasturi, ishlab chiqarishni texnik rivojlantirish va tashkil etish rejasi, jonli mehnat xarajatlari me’yorlari, shuningdek, o‘tgan davr uchun mehnat rejasining bajarilishini tahlil qilish natijalari.

Ishlab chiqarish uchastkasi uchun mehnat ko‘rsatkichlarini rejalashtirish mehnat unumdorligi, ishlovchilar soni, ish haqi fondlari va xodimlarning o‘rtacha ish haqi bo‘yicha rejalarni ishlab chiqishni o‘z ichiga oladi.

Ishning o‘zgaruvchan tuzilmasini hisobga olgan holda mehnat ko‘rsatkichlarini (mahsulot ishlab chiqarish, xodimlar soni va ish haqi fondini) rejalashtirishning mavjud amaliyoti talab qilinadigan ish haqi fondini to‘g‘ri belgilashga imkon bermaydi.

Biroq, bu holat ish haqini ortiqcha sarflash uchun bahona bo‘la olmaydi.

Mehnat ko‘rsatkichlarini rejalashtirishning yakuniy bosqichi-mehnat unumdorligi, barcha toifadagi xodimlar soni, ish haqi fondlari va o‘rtacha ish haqi bo‘yicha yakuniy ko‘rsatkichlarni aks ettiruvchi jamlanma mehnat rejasini tuzishdir.

Korxonalarning mustaqlligining kengayishi bilan mehnat ko‘rsatkichlarini rejalashtirish alohida ahamiyatga ega.

Yangi sharoitda davlat rejasini bajarish uchun yashash va moddiylashtirilgan mehnatni qanday (eng yaxshi) va qanday (eng kam) xarajat bilan amalga oshirilishi masalasi birinchi o‘ringa beriladi.

Bu rejalashtirilgan mehnat ko‘rsatkichlarining ishlab chiqarish jarayonining butun jarayoniga ta’sirini kuchaytiradi.

Bundan kelib chiqadiki, mehnat ko‘rsatkichlarining butun tizimi va har bir ko‘rsatkich alohida-alohida etarli darajada asoslangan bo‘lishi kerak.

Shunday qilib, yangi sharoitda kadrlar, mehnat va ish haqi bo‘yicha batafsil iqtisodiy hisob-kitoblarning roli sezilarli darajada oshadi.

Faqat korxonalarning iqtisodiy mustaqilligini kengaytirishga to‘sqinlik qiluvchi cheklovlar olib tashlanadi, lekin mehnat ko‘rsatkichlarini tahlil qilish va rejalashtirish bo‘yicha rejalashtirish va iqtisodiy ishlar hech qanday tarzda soddalashtirilmaydi.

Rejali ko‘rsatkichlarni shakllantirish mehnat ko‘rsatkichlarini rejalashtirishning mavjud metodologiyasi asosida amalga oshiriladi.

Birlashmada (korxonada) rejalashtirish tizimida jamiyatning asosiy ishlab chiqaruvchi kuchi - ishchi kuchidan samarali foydalanish bo‘yicha chora-tadbirlar kompleksini ishlab chiqishni nazarda tutuvchi mehnat ko‘rsatkichlarini rejalashtirish alohida o‘rin tutadi. .

Boshqaruvni markazsizlashtirish va sanoatning asosiy ishlab chiqarish bo‘linmalarining mustaqilligini kengaytirish shu qadar jadal sur’atlar bilan amalga oshirilmoqdaki, mehnat ko‘rsatkichlarini rejalashtirishga yuqoridagi yondashuvni 1989 yil holatidan tahlil qilganda, u birinchi navbatda ko‘p sonli ko‘rsatkichlar va standartlarning borligi, rahbarlar, muhandislik-texnik xodimlar va xizmatchilarning ish haqi fondi standarti, konstruktorlar, texnologlar va olimlarning ish haqi fondi standarti tasdiqlanishi odamni xayratga tushiradi.

Mehnat ko‘rsatkichlarini uchastkalar va jamoalar bo‘yicha rejalashtirishni amalga oshiradi.

Tarmoqlararo, tarmoq va boshqa progressiv me’yorlar asosida aniqlangan texnik jihatdan asoslangan vaqt (ishlab chiqarish) normalari va xizmat ko‘rsatish normalarini ishlab chiqish va joriy etishga, normalarni belgilangan tartibda o‘z vaqtida qayta ko‘rib chiqishga, ilg‘or ishchilar va novatorlar tashabbusini rivojlantirishga ko‘maklashadi, mavjud mehnat xarajatlari normalarini qayta ko‘rib chiqish uchun rahbarlik qiladi.

Mehnat jarayonlarini o‘rganish, ish vaqtidan foydalanish, mehnat sharoitlari, uni tashkil etish, ish joylarini saqlash, alohida ishchilar, brigadalar, uchastkalar tomonidan mehnat xarajatlari bajarilishini tahlil qilish va og‘ir, mehnatni kamaytirishga qaratilgan chora-tadbirlarni ishlab chiqish bo‘yicha ishlarni tashkil qiladi.

Intensiv va qo‘l mehnati, ish vaqtidan to‘g‘ri foydalanish, mehnatning ilg‘or texnika va usullarini joriy etish, mehnatni tashkil etish va rag‘batlantirishning jamoaviy shakllarini rivojlantirish, kasblar va lavozimlarni birlashtirish, xizmat ko‘rsatish sohalarini kengaytirish, barcha ishchilar va xizmatchilar tomonidan belgilangan standartlar, mehnat xarajatlarini kamaytirish talablarga rioya qilish.

Tarif stavkalari va rassenkalarining, rasmiy ish haqining, qo‘shimcha to‘lovlarning to‘g‘ri qo‘llanilishini, ishchilar uchun darajalar belgilanishini ta’minlaydi.

Ish haqi fondining sarflanishi, mehnat unumdorligi va o‘rtacha ish haqining o‘sish sur’atlari o‘rtasidagi rejalashtirilgan nisbatga rioya etilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi.

Mehnat ko‘rsatkichlarini hisobga olish, zarur materiallarni tayyorlash va yil yakunlari bo‘yicha umumiy natijalar uchun do‘kon ishchilariga ustama va haq to‘lash, ish staji uchun bir martalik ish haqi, shuningdek belgilangan ish haqi uchun hisob-kitoblarni tuzish bo‘yicha ishlarni nazorat qiladi. mehnat va ish haqi to‘g‘risida hisobot.

Sexda mehnat va ish haqini tashkil etish ishlariga rahbarlik qiladi.

Mehnat ko‘rsatkichlarini uchastkalar va jamoalar bo‘yicha rejalashtirishni amalga oshiradi.

Tarmoqlararo, tarmoq va boshqa progressiv me’yorlar asosida aniqlangan texnik jihatdan asoslangan vaqt (ishlab chiqarish) normalari va xizmat ko‘rsatish normalarini ishlab chiqish va joriy etishga, normalarni belgilangan tartibda o‘z vaqtida qayta ko‘rib chiqishga rahbarlik qiladi, ilg‘or ishchilar va novatorlar tashabbusini rivojlantirishga ko‘maklashadi. mavjud mehnat xarajatlari normalarini qayta ko‘rib chiqish uchun ishlab chiqarish.

Mehnat to‘g‘risidagi normativ materiallar loyihalarini ekspertizadan o‘tkazishni tashkil qiladi va tasdiqlangandan keyin ularni amalga oshirish choralarini ko‘radi.

Sexlar, uchastkalar va brigadalar o‘rtasida sotsialistik musobaqani tashkil etishda, qabul qilingan majburiyatlarning iqtisodiy maqsadga muvofiqligini, ularning bajarilishining borishini tekshirishda, tanlov natijalarini umumlashtirish uchun zarur materiallarni tayyorlashda, rahbariyat tomonidan ko‘rib chiqilishida ishtirok etadi. ustaxonaning mehnat jamoasi.

Byuro xodimlariga rahbarlik qiladi, mehnatni tashkil etish, unga haq to‘lash, belgilangan ish haqi fondidan foydalanish masalalarini hal qilishda ustalar va ustalarga uslubiy yordam beradi.

Mehnat ko‘rsatkichlarini rejalashtirishning yakuniy bosqichi yig‘ma mehnat rejasini tuzish bo‘lib, unda mehnat unumdorligining yakuniy ko‘rsatkichlari, barcha toifadagi xodimlar soni, ish haqi fondlari va o‘rtacha ish haqi aks ettiriladi.

Shuningdek, u oldingi rejalashtirish davri uchun tegishli ko‘rsatkichlar bo‘yicha haqiqiy ma’lumotlarni taqdim etadi, bu sizga rejalashtirilgan ko‘rsatkichlarning hisobot bilan taqqoslaganda progressivligini aniqlash imkonini beradi.