К у р с н и н г у м у м и й м а с а л а л а р и д о н м а с с \ с и н и с \ Қ л \ ш в \ Қ а й г а и л л ш


Ғ а л л а эк и нлари до н и н и н г 1 2 -25° С ҳ а р о р а т д а г и м у в о за н а т д а г и нам лиги



Download 7,54 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/115
Sana21.02.2022
Hajmi7,54 Mb.
#79509
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   115
Bog'liq
Кишлок хўжалиги махсулотларини сақлаш

14. Ғ а л л а эк и нлари до н и н и н г 1 2 -25° С ҳ а р о р а т д а г и м у в о за н а т д а г и нам лиги
(Крпгер буйича)
Галла экинлари
^
п е о н и н г
инсбн й н а м л и ги ,
10
20
ЭО
40
50
60
ГО
80
90
95
Бугдой
Ж а в д а р
Сули
М аккаж ўхори 
К ўк нўхат 
Х аш аки нўхат
6,6
6,9
5,5
6 , 2
5 , 3
4,7
8 , 4
8,2
7, 2
7,9
7,0
6,8
9. 5 10,9 
9 , 6 . 1 0 , 9
8,8 10,2 
903; 10,7
8. 6 10,3 
8, 5 10,1
12,2
12,2
11,4
11,9
П . 9
П , 6
13.4 14,8 15,'3|16,7
13.5 1 5 , 1 16,2 17,5
2. 5 
13,
13.5
4, 0,15,2 17,0 
14,6115,5 16,5 
5,015,9, 17,1
3,1 14,8,15,9,17,2
18,6 20,4 -
19,3 2 1 , 6 2 4 , 5
19, 522,1 
18.1120,7 
19,0 22,0
2 5 .0
2 6 .0
19,5,22,6 27. 2
Д о п м п й ҳ а р о р а тд а дои н а м л и г и в а ҳ а в о д а ги су в б у ги босим и 
ў р т а с п д а г и б о ғл ан н ш с о р б ц и я ва д есо р б ц и я и зо т е р м а с и о р қ а л и
и ф о д ал а н а д и . Д о н н и н г м у в о за н а т д а г и н а м л и г и 7 д ан 3 6 % г а ч а
ў зг а р а д и . Д о н н н н г 7% м у в о за н а т д а г и н а м л и ги ҳ а в о н и н г 1 5 — 20 % 
и а м л п г и г а , 36% м у в о за н а т д а г и н а м л и ги эса ҳ а в о н и н г 90% ва 
у н д а н ортм қ и а м л п г и г а т ў ғр и к е л ад и .
Д о н н и н г м у в о за н а т д а ги н а м л и ги ҳаво н а м л н г п г а п роп о р ц и о - 
и а л р ав и ш д а б о гл п қ. Ҳ ав о н а м л н ги ош гаи с а й и и д о ш ш н г м уво- 
з а п а т д а г н п а м л н п г хам о ш ад и (1 4 -ж а д в а л ). Д о н н и н г м у п о заи ат- 
д аг н н ам л н ги ҳ а в о п н н г ҳ а р о р а т п г а ҳ ам б о ғл п к , Ҳ ав о ҳ а р о р а т п
огиган с а й и и д о ш ш н г м у в о за н а т д а ги н а м л и ги к а м а я д и . в а а к си и - 
ча. Ҳ аво
х а р о р а т и щ ш г 30°С д ан 0 ° С га ч а 
п а с а ц п ш н д он н и н г 
м у в о за н а т д а г и пам лнгщ м г 1,4% га о ш и р га н л и гп И . Я . Б а х а р е в - 
и и н г ш и л а р н д а н м а ъ л у м .


Ғ а л л а э к и н л а р п д о н и н и н г м у в о за н а т д а ги н а м л и ги унп ы г т а ш - 
Чи кури н ы ш и га, т ў л и ш г а н л и ги г а , ў л ч а м л а р п г а , ш у б и л а н б ирга 
у л а р н и н г х и м и я в и й т а р к и б и г а б оғли қ. М а с а л ан , м о й л и ў с и м л и к - 
л а р д о н и н и н г 
м у в о за н а т д а ги
н а м л и ги г а л л а э к и н л а р и д он и га 
К араган д а и к к н б а р а в а р к а м б ў лад и . 
Б у эса м о й л и д о н л а р н и н г
та р к и б и д а ги гн д р о ф и л л к о л л о п д л а р ва м ой м п к д о р п га б оғли қ.
Д он м асс аси н и н г 
ҳ а в о д а ги н ам н и си н гд и р и ш и в а н а м ч и қ а - 
ри ш и н и н г б и р -б и р и га т ў ғр и к е л м а с л и к ҳ о д и саси со р б ц и о н гисте­
р е з и с  деб а т а л а д и . 
К ў п и н ч а дон м а ссаси ҳ а в о д а ги н а м н и к а м
сн н гд и ри б
олиб, у н и
к ў п ч и қ а р а д и , я ъ н и
д ес о р б ц и я ж а р а ё н и
со р б ц и я д ан у с т у н т у р а д и .
С орбция в а д есо р б ц и я и зо тер м аси ў р т а с и д а г и ф а р қ а й н и қ с а
ҳ а в о н и н г н а м л и г и
2 0
д ан 8 0 % га ч а б ў л га н д а с е з и л а р л и б ў л ад и
ва бу ф а р қ JI. А. Т р и с в я т с к и й н и н г м а ъ л у м о т п га к ў р а 1 ,2 — 1,3 % 
н и т а ш к и л қ и л ад и .
Д о н
м а с с а с и н и н г
и с с и қ л и к к а
м у н о с а б а т и .
Д он в а дон м асс аси н и н г и с с и қ л и к к а , о б -ҳаво ҳ а р о р а т и н и н г ў зг а - 
р и ш и га м у н о саб ат и н и у н и н г и с с и қ л и к сиғи м и , и с с и қ л и к ў т к а з у в - 
ч ан л и ги , ҳ а р о р а т ў т к а з у в ч а н л и г и в а те р м о н а м ў т к а з у в ч а н л и к
к а б и к ў р с а т к и ч л а р и б ел ги л ай д и .
Д он м ассаси д аги к о н в е н ц и я ва и с с и қ л и к ў т к а з у в ч а н л и к ҳод и - 
с а л а р и т у ф а й л и у н д а и с с и қ л и к а л м а ш и н а д и .
Д о н н и н г и ч к и қ и с м и д а ги и с с и қ л и к а л м а ш и н у в ж а р а ё н и кон ­
в е н ц и я т у ф а й л и а м а л га ош са, дон б и л а н дон ў р т а си д а ги и сси қ - 
л и к а л м а ш и н у в и и с с и қ л и к ў т к а з у в ч а н л и к о р қ а л и а м а л г а о ш ад и .
Д он и с с и қ л и к ў т к а з у в ч а н л и к х у с у с и я т и б ў й и ч а ёғо ч га я ц и н
т у р а д и , я ъ н и и с с и қ л и к ў т к а зу в ч а н л и г и ж у д а ём он. Д о н н и н г ис- 
с и қ л и к ў т к а з у в ч а н л и к к о э ф ф и ц и е н т и 0 ,4 2 д ан 0 ,8 4 к ж /м
соат 
• гр ад , гач а б ў л и ш и
м у м к и н . Д он м ассаси
о р аси д аги ҳ а в о ҳ а м
и с с и қ л и к н и ём он ў т к а за д и .
Д он м а с с ас и н и н г ҳ а р о р а т и н н 1°С га о п ш р н ш у ч у н к е р а к б ў- 
л а д и га н и с с и қ л и к м и қ д о р и га у н и н г солиш т ирм а и с с щ л и к ситими 
д ей и л а д и . 
Д о н н и н г 
с о л и ш ти р м а 
г.сси қли к 
с и ғи м и
1 ,5 1 — 
1,55 к Ж /к г
гр ад , г а ў зг а р и ш и м у м ки н . Ц и ш л о ц х ў ж а л и к м а ҳ с у - 
л о т л а р и н и н г
т а р к и б и д а с у в н и н г м и қ дори
қ а н ч а л и к к ў и б ў л са, 
у н и н г с о л и ш ти р м а и с с и қ л и к си ги м и ш у н ч а к ў п б ў л ад и . Д ем ак , 
дон т а р к и б и д а н ам
м и қ д о р и к ў п а й га н с а р и у н и н г с о л и ш т и р м а
и с с и қ л и к си ғи м и ортади.
Д он м а с с ас и н и н г ҳ а р о р а т
ў т к а з у в ч а н л и к
х у с у с и я т и
у н и н г
м а ъ л у м ҳ а р о р а т н и қ а н ч а
в а қ т у ш л аб т у р и ш и , 
я ъ н и ы сси к ли к 
и н е р ц и я с и о р қ а л и и ф о д ал а н а д н . Д он м а ссаси н и н г ҳ а р о р а т ў т к а - 
з у в ч а н л и к хоссаси
ж у д а п аст , я ъ н и у н и н г и с с и қ л и к и н е р ц и я с и
ю қори к ў р с а т к и ч г а эга. К ў п г и н а м у а л л и ф л а р н и н г к ў р с а т и ш и ч а
д о н н п н г 
ҳ а р о р а т
ў т к а з у в ч а н л и г и 1,7 
10
“ 7
д ан 1,9 
Ю
- 7
гач а 
ў зг а р и ш и м у м к и н эк ан .
Д о н м ассаси н и
с а қ л а ш н и т ў ғр и
т а ш к и л қи л и б , 
с о в у т и л и б
о м б о р л ар га ж о й л а ш т и р и л с а , у н и н г ҳ а р о р а т и а н ч а в а қ т г а ч а ў з- 
г а р м а й т у р а д и . Д о н м а ссас и н и совутиб 
с а қ л а ш у н и н г 
ҳ а р о р а т
ў т к а з у в ч а н л и к х о ссаси га ас о с л ан ган . Д он м ассаси д а б ў л а д и г а н


ф и зи о л о г и к ж а р а ё н л а р в а м и к р о о р ган и зм л ар ҳ а м д а з а р а р к у н а н - 
д а л а р н и н г н а ф а с о л и ш и т у ф а й л и ҳ о си л б ў л га н ҳ а р о р а т ҳ а м д он - 
д а у зо қ в а қ т
у ш л а н и б қ о л а д и
ва д о н н и н г ў з-ў э и д а н қ и з и ш и г а
о л и б к е л ад и .
Д о н м ассаси ҳ а р о р а т и н и н г ў зг а р и ш и у н и с а ц л а й д и га н ом бор- 
л а р н и н г т у р и г а
б о ғл и қ . Д он ую м и
п а с т р о қ б ў л г а н о м б о р л а р д а
у н и н г ҳ а р о р а т и т е з ў зга р а д и , а к с и н ч а дон у ю м и б а л а н д б ў л г а н
э л е в а т о р
с и л о с л а р и д а ҳ а р о р а т н и н г
ў зг а р и ш и а н ч а м у ш к у л л а - 
,ш ади.
Ц ад и м д ан Ў р т а О сиё х а л ц л а р и д а д о н н и э р т а л а б а зо н д а қ о п - 
л а ш ва 
с а қ л а ш г а
ж о й л аш т и р и ш н и н г одат т у с и га к и р и ш и ҳ а м
у н и н г ҳ а р о р а т н и ём он ў т к а з и ш х у с у с и я т и га а с о с л ан ган .
Д он м а с саси д аги н а м и ссиц ҳ ав о о р қ а л и ҳ а р а к а т л а н а д и . Ҳ а - 
р о р а т н и н г ў зга р и ш и б и л а н дон м ас саси д а н а м л и к н и н г ў з г а р и ш и
т е р м о н а м ў т к а з у в ч а н л и к ҳ о д и саси т у ф а й л и а м а л га о ш ад и . Н ам
ҳ а в о о қи м и т е р м о д и ф ф у зи я т у ф а й л и дон м ассаси д а ҳ а р а к а т л а н а -
д и ва дон н и с а қ л а ш д а ж у д а к а т т а а м а л и й а ҳ а м и я т г а эга. И с с и қ
ҳ а в о за р р а ч а л а р и ж у д а ен ги л бўли б, ҳ а р а к а т ч а н б ў л ад и в а д он ­
н и н г н а м л и ги н и б у т у н м а с сад а бир х и л у ш л аб т у р и ш д а м а ъ л у м
р о л ь ў й н ай ди .
ДОН ВА У РУ Ғ Л И К Д О Н Л А РН И САҚЛАШ ДА ВРИ Д А К Е Ч А Д И Г А Н
Ф И ЗИ О Л О ГИ К Ж А РА Ё Н Л А Р
Д о н м ассаси н и с а қ л а ш д ав р и д а д о н н и н г ў з и ҳ а м д а дон т а р к и ­
б и д а г и т у р л и
х и л т и р и к к о м п о н ен т л ар (м и к р о о р га н и зм л а р , з а ­
р а р к у н а н д а л а р ва б о ш ц ал а р ) м а ъ л у м ш ар о и тд а м одда а л м а ш и - 
н и ш н ж а р а ё н л а р и н и
ў т а ш и
н а т и ж а с и д а
(ҳ а в о
а л м а ш и н и ш , 
н а ф а с о л и ш ), м и к р о о р ган и зм ҳ а м д а з а р а р к у н а н д а л а р н и н г о зи қ - 
л а н и ш и ва к ў п а й и ш и соди р б ў л ад и . Б у н д а й а к т и в ж а р а ё н л а р н и н г
ў т и ш н ф а қ а т г и н а дон т а р к и б и д а ги қ у р у қ м одда м и ц д о р и н и н г к а - 
м а й и ш и га т а ъ с и р э т и б ги н а қ о л м асд ан , б ал к и у н и н г б ар ч а си ф ат
к ў р с а т к и ч л а р н ш ш г п а с а й и ш и га олиб кел ад и .
Д о н м а с с а с и н и н г н а ф а с о л и ш и . С а қ л а ш д ав р и д а
д о н н и н г н аф ас о л и ш и у н и н г я ш а ш ф а о л и я т и н и н г м у ҳ и м ж а р а -
ён л ар н д аы бўли б, т а р к и б и д а о р га н и к м о д д а л а р н и н г о к с и д л а н и ш и
в а ҳ аёт ф а о л и я т н г а з а р у р
э н е р ги я н и н г а ж р а л и б
ч п қ и ш и у ч у н
ҳ у ж а п р а ва т ў к п м а л а р н и н г к и сл о р о д д ан ф о й д а л а н и ш и н и т а ъ м и н - 
л а й д н г а н ж а р а ё н л а р й и ғи н д и си ҳ и со б л ан ад и .
Д он т а р к и б и д а б ў л г а н ж а м ғ а р м а о р га н и к м о д д а л а р н и н г д и с­
с и м и л я ц и я б ў л и ш н
о р қ а л и эн ер ги я
олиб т у р и ш и н а т и ж а с и д а
т и р и к ҳолда с а қ л а н а д и . Б у ж а р а ё н асо сан дон т а р к и б и д а г и у гл е- 
в о д л ар н и н г д и с с и м и л я ц и я б ў ли ш и
н а т и ж а с и д а
а м а л г а ош ад и . 
С ар ф л а н ад и гаи у г л е в о д л а р ў р н п эса м у р а к к а б о р га н и к б и р и к м а- 
л а р н н н г о к с и д л а н и ш и ёк и гп д р о л п зл а н н п ш ҳ и со б и га т ў л и б бо- 
р ад и . К р а х м а л г а т ў й и н г а н д о н л а р д а эса ф е р м е н т л а р т а ъ с и р и д а
ш а к а р г а п а р ч а л а и н ш н а ф а с оли ш ҳи со б п га 
а м а л г а
о ш и р и л са, 
м ой га т ў й и и га н д о н л а р д а эса м ой л ар (ёғ к и с л о т а л а р н ) ш а к а р -


л а р г а о к с и д л а н а д и . Д он т а р к и б и д а у гл е в о д л а р н и н г д и с с и м и л я ц и я
б ў л и ш и аэр о б ёк и ан аэр о б (а ч и щ ) й ў л и б и л ан а м а л га ош ади.
Д о н н и н г н а ф а с ол и ш ж а р а ё н и д а м а ъ л у м
м н қ д о р д а 
э н е р г и я
а ж р а л и б ч и ц ад и . Я ъ н и , н а ф а с о ли ш эк зер го н м к ж а р а ё н ҳ и с о б л а - 
н ад и . Д о н н и н г н а ф а с о л и ш и ш а р о и т г а д а р а б аэроб (к и с л о р о д л и ) 
в а ан аэр о б (к и сл о р о д си з) б ў л и ш и м у м к и н . Д о н га к и с л о р о д н и н г 
к и р и ш и е т а р л и б ў л г а н т а ц д и р д а у аэр о б н а ф а с о л ад и ва ц у й и - 
д аги у м у м и й т е н г л а м а о р қ а л и и ф о д ал а н а д и :

Download 7,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   115




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish