Jo`rayeva A

8.5. Immobillangan fermentlar.
Immobillangan yoki erimaydigan 
fermentlar - bu sun`iy usulda suvda erimaydigan tashuvchilar bilan olingan 
ferment komplekslaridir. Immobillizaysiya - (lot. «immobilis» - «harakatsiz»), 
erimaydigan materialda fermentning fizik adsorbtsiyasi; fermentni gel 
katakchasiga joylashtirish; shuningdek erimaydigan material bilan fermentni 

---

73 
kovalent bog`lash yoki ferment molekulalarini o`zaro erimaydigan poliferment 
komplekslar hosil qilish yo`llari bilan amalga oshiriladi.
Adsorbent sifatida ko`proq shisha, silikagel, gidrosilapatit, sellyuloza va 
uning unumlari qo`llaniladi. Fermentni gel katakchasiga joylashtirish uchun turli 
xil gel hosil qiluvchi materiallar, ko`proq holatlarda poliakrilamidli geldan 
foydalaniladi.
Fermentni kovalent bog`lash uchun material sifatida polipeptidlar, stirol 
unumlari, poliakrilamid, neylon, sellyulozaning har xil unumlari, kraxmal, agar 
shuningdek shisha, silikagel kabilar ishlatiladi.
Immobillangan fermentlar olishda ferment faolligini saqlash uchun barcha 
ehtiyotkorlik choralari qo`llaniladi. Immobillangan fermentlar odatda boshlang`ich 
fermentga nisbatan biroz faolsizlanadi, chunki ularning tashuvchilar bilan 
bog`lanishi substrat bilan bog`lanishini kuchsizlantiradi.
Immobillangan 
fermentlar 
hujayrada 
fermentlarning 
strukturaviy 
tuzilishining yaqqol misoli bo`la oladi, shu sababdan ular hujayra ichki strukturasi 
bilan bog`langan fermentlar xossalarini o`rganish uchun xizmat qiladi. Shu bilan 
birga immobillangan ferment odatdagi fermentlarga nisbatan ko`pgina afzalliklarga 
ham ega. Erimaydigan fermentlar reaktsiya muhitidan oson ajraladi, ularni 
reaktsiya muhitidan yuvib olish va qaytadan ishlatish mumkin.