Ўйлашимча, ҳар қандай бизнеснинг эгаси ўз-ўзига Юқори даромад келтирадиган бизнесни қандай шакллантириш

2-боскич. Потенциал мижозларни кизиктиринг.
Маркетинг хабарлари орқали нотаниш инсоннинг эъти-
борини қаратганингиздан сўнг, мижоз билан ўзаро дўстона 
алоқаларни тузишга киришиш зарур бўлади. Бу борадаги энг 
оддий ва самарали йўл – бу потенциал мижозга унинг учун 
фойдали бўлган бепул (табиийки, у билан тузиладиган алоқа 
учун) маслаҳатни беришдир. Бундай турдаги маҳсулотни яра-
тишнинг бир қанча йўллари мавжуд. улар жуда кўп: китоблар, 
кичик китоблар, аубиодисклар, семинарлар, вебинарлар, 
сайтлардаги мақолалар, оммавий ахборот воситаларидаги 
мақолалар ва бошқа бир қатор манбалар.
3-боскич.Потенциал мижозларни реал мижозларга 
айлантиринг.
Сизни инсонлар билганидан ва сиздан бепул фойдали 
маълумотни олганларидан сўнг, сизга нисбатан уларнинг 
ишончлари даражаси бир қадар ортади! Энди улар сизнинг 
маҳсулот ва хизматларингизни сотиб олишга руҳан тайёрлар.
4-боскич.Уларга кайта-кайта сотинг.
Ушбу босқич энг муҳим босқич бўлиб, зеро муваффақиятли 
бизнес биринчи навбатда маҳсулот ва хизматларни доимий 

---

76

."/"(&.&/5
t
h
мижозларга сотишдан иборат бўлади. Аслида, бу давр босқич 
эмас, балки мижозлар билан ишлашга қаратилган доимий иш 
жараёнидир. Сиз мижозларга қанчалик кўпроқ қадрли нар-
сани берадиган бўлсангиз, шунчалик улар сизни кўпроқ янги 
мижозларга тавсия қилиб борадилар. Ушбу босқич айнан 
сизнинг бизнесингизни юқори тезлик билан ривожланишни 
бошлайдиган вақти сифатида баҳоланади. Ушбу босқичнинг 
муайян ривожланиш даражасига чиқишингиз билан, барча 
маркетингга оид муаммоларингиз ўз-ўзидан йўқолади. Зеро, 
сизнинг ишчанлик обрўйингиз сизга янгидан-янги мижоз-
ларнинг келишини таъминлай бошлайди. Бироқ, бу ҳолат 
ҳам маркетинг устида умуман ишламаслик учун сабаб бўла 
олмайди. Мижозлар базасини янада кўпайтириш учун мар-
кетинг масаласи устида муайян меъёрда ишлаб бориш талаб 
этилади, лекин ушбу жараён бирмунча осонроқ кечади.
3-қадам. Мижозларингиз учун савдо гирдобини шакллан-
тиринг.
Агарда сиз фақатгина бир хил нарх сегментига хос 
маҳсулотларни сота бошласангиз, унда сезиларли қисм по-
тенциал мижозларингизни йўқотасиз, чунки:
Биринчидан, мижозларингизнинг бутун спектри орасида 
қиммат ва юқори сифатли маҳсулот ҳамда хизматлани сотиб 
олишга тайёр бўлган мижозлар (шундаям, уларнинг миқдори 
кўп бўлмайди) мавжуд бўлиши мумкин. Шу билан бирга, сиз 
фақатгина “арзонгаров” товарларни мижозларга таклиф 
қилсангиз, юқоридаги каби мижозларни ушлаб қолиш имко-
нияти жуда камаяди.
Иккинчидан, “қиммат” товарларнинг нархларидан юзага 
келадиган шок ҳолати вазиятида бирмунча арзон нарх вари-
антлари инсон онги учун қулай кўринади. Масалан, агарда сиз 
дастурий таъминот маҳсулотларини сотадиган бўлсангиз, ва 
уларнинг учта нарх туридагиларини уч қатор – 100 минг тура-
диган қиммат ва жуда ишончлилари, стандарт комплектация-
га эгалари – 45 минг, ва 13минг турадиган light-версиялари 
кўринишида териб чиқсангиз, 100минг кўринишидаги нарх 
олдида light-версия жуда ҳаммабоп кўринади. Башарти, 
фақатгина 13 мингликlight-версияларни қўйсангиз, товарла-
рингизнинг кўркамлигини йўқотиб қўйишингиз мумкин.