(1897). 1896-yil 22-iyundagi dekret bilan Bordo shahri universitetida
E.Dyurkgeym boshchiligidagi sotsiologiya kafedrasi ish boshlaydi.
1902-yildan boshlab u Sorbonnada rasmiy jihatdan sotsiologiya o‘quv
kursidan ma’ruzaiar o‘qiy boshlaydi. Shuningdek, E.Dyurkgeym
1896-1913-yillar oralig‘ida nashr etilgan «Sotsiologik yilnoma»
jumalining asoschisi va noshiri bo‘lgan.
XIX asr oxiri - XX asr boshlarida sotsiologiya bir qator yevropa
universitetlarida, jumladan: Avstriya, Belgiya, Germaniya, Daniya,
Niderlandiya, Fransiya, Shvetsiyada o‘qitila boshlangan, Berlin, Vena,
London, Parij va Rimda sotsiologiya jamiyatlari tashkil etilgan.
AQSh sotsiologiya fanining institutsionalizatsisi jarayonida juda
muhim o‘rin tutgan davlat hisoblanadi, chunki aynan bu davlatda
sotsiolog mutaxassislami yetishtirib chiqarish siyosiy va ishbilarmon
doiralar tomonidan to‘liq qo‘llab-quvvatlangan va empirik tadqiqotlar
uchun keng imkoniyatlar yaratilgan.
Birinchi rasmiy qayd etilgan sotsiologiya o ‘quv kursi 1876-yilda
Yelsk universiteti professori Uilyam Samner (1840-1910) tomonidan
o‘qilgan. AQSHdagi ilk sotsiologiya kafedrasi 1892-yilda Chikago
universitetida ochilgan. Bir yil o‘tib doktorlik darajasini berish
huquqiga ega dunyodagi birinchi sotsiologiya fakulteti ham shu yerda
tashkil etilgan. Ushbu fakultetni Albion Smoll (1854-1926)
boshqargan.
Shuningdek,
Smoll
bugungi
kungacha Amerika
sotsiologlarining yetakchi professinal uyushmasi bo‘lgan Amerika
sotsiologiya jamiyatining (1905) asoschisi (Amerika Sotsiologiya
Jamiyati abbreviaturasi -
ASJ
1959-yilda Amerika Sotsiologiya
Assotsiatsiyasiga o‘zgartirilgan -
ASA)
va “Amerika sotsiologik
jumali”ning (1895) noshiri ham hisoblanadi.1 J.Vinsent bilan
hammualiiflikda A.Smoll «Jamiyatni o‘rganishga kirish» nomli ilk
sotsiologiya bo‘yicha Amerika darsligini nashr ettirgan (1894).
1894-yilda
Katolik
va
Kolumbiya
universitetlarida ham
sotsiologiya fakultetlari tashkil etilgan, u yerda sotsiologiya fanlar
bo'yicha birinchi «to‘liq» professor Franklin Giddings (1855-1961)
dars bergan. U «Sotsiologiya tamoyillari» (1896) darsligi muallifi,
1908-yildan boshlab Amerika sotsiologiya jamiyatining raisi sifatida
faoliyat yuritgan. 1895-yilda Xartford shahrida (Konnektikut shtati) 3
yillik ta’lim beruvchi Sotsiologiya kolleji tashkil etilgan. 1890-yillar
' Qarang: George Ritzer. Sociological Theory' Eighth Edition. Me Graw-Hill. 2010. - P. 189.
Do'stlaringiz bilan baham: