Jismoniy tayyorgarlik

2-O‘quv savoli. Turnikda ko‘tarilib, aylanish mashqini bajarish texnikasi

Turnik eng keng tarqalgan gimnastika snaryadlardan biridir. Bunda biz kuch va chaqqonlikni juda yaxshi mashq qilishimiz mumkin. Turnikda qilishimiz mumkin bo‘lgan eng ajoyib qismlardan biri bu ko‘tarilish bilan aylanishdir. Ushbu mashqni bajarish uchun biz turnik bilan muomala qilishning asosiy qobiliyatiga ega bo‘lishimiz va boshqalarning yordamisiz tortina olishimiz kerak.

Turnikda ko‘tarilib aylanish - bu yaxshi jismoniy tayyorgarlikni va o‘zaro uyg‘unlikni talab qiladigan turnikdagi klassik mashqdir. Bu bajarilganda, talaba kuch bilan yuqoriga tortinadi va bir vaqtning o‘zida oyoqlarini oldinga ko‘taradi va shu bilan gavdani turnik ustiga aylantiradi (1-rasm).



1-rasm. Turnikda ko‘tarilib aylanish mashqining bajarilish ketma-ketligi

Bajarish texnikasi(2-rasm):

1. 
   to‘g‘ri keng ushlash bilan turnikni mustahkam ushlash;
   
2. 
   keyinchalik, bir vaqtning o‘zida o‘zimizni yuqoriga ko‘tarishimiz va kuch bilan to‘g‘ri oyoqlarimizni turnik sathidan yuqoriga ko‘tarishimiz kerak;
   
3. 
   harakatning inertsiyasi oyoqlarning turnik chizig‘ini kesib o‘tishi uchun etarli bo‘lishi kerak. Aylanish oyoqlarning massasi og‘irroq bo‘lgan paytda sodir bo‘ladi va ular tanani yuqoriga tortib, pastga tusha boshlaydi. Bu vaqtda turnik bel sathida bo‘ladi;
   
4. 
   harakatning oxirgi nuqtasida, oyoqlarni qo‘yib yuborganimizda, biz qo‘llarimizni to‘g‘rilashimiz va turnikda tayanish xolatiga o‘tishimiz kerak.
   

2-rasm. Turnikda ko‘tarilib aylanish mashqining bajarilish texnikasi (ketma-ketligi)

Ba’zi talabalar birinchi navbatda tortinib, keyin oyoqlarini ko‘taradilar yoki aksincha, iloji boricha to‘g‘ri oyoqlarni birga ko‘taradilar va shundan keyingina qo‘llari bilan tortinishadi. Biroq, bu bosqichlarni bir vaqtning o‘zida bajarish mashqni ancha osonlashtiradi.

Tebranish bilan ko‘tarilib aylanish varianti ham mavjud. Bunday holda, talaba turnikga sakraydi va inertsiya kuchi bilan oyoqlarini yuqoriga tashlaydi. Ammo, bu usul noto‘g‘ri hisoblanadi va dastlab unga ko‘nikmaslik yaxshiroqdir.
Ko‘tarilib aylanish mashqining batafsil bayoni (3-rasm):