Jismoniy tarbiya va sport nazariyasi

2.Maxsus fanlar bo'yicha o'quv-metodik materiallarni ishlab chiqish. 
3.Jismoniy tarbiya fani va mahsus fanlar bo’yicha o’quv metodik materiallarni ishlab 
chiqish hamda uni hayotga joriy etish haqida ma'lumotlarga ega qilish. 
 
1.Talabalarni maruza,seminar amaliy mashg’ulotlarda   faol qatnashishga erishish shu 
bii an birga har xil  ilmiy amaliy seminarlarda qatnashishni mahalliy matbuotlarda 
chiqishlariga yordam berib borish haqida ma'lumotlarga ega qihsh. 
 
Oliy maktabda o’quv jarayonining mohiyati davlat ta’lim standarti fan bloklarida ko’rsatilgan 
bilimlarni  yuqori  darajada  o’zlashtirib  olish,  zarur  malaka,  ko’nikmalarni  egallashdan  iborat. 
Talaba  bilimlarni    o’qib,  tushunib,  anglab  esda  saqlashi,    gapirib  (yozib)  bera  olishi,  ularni 
tahlil  qila  olishi,  boshqa  o’quv  topshiriqlarini  bajarishda  va  amaliyotda  qo’llay  olish  
malakalarini  ham egallashi zarur.  
       O’quv  jarayonining  muhim  vazifalaridan  biri    yoshlardagi  aqliy  qobilyatni  o’stirish,  
tug’ma  iqtidor  (iste’dod)  kurtaklarini  rivojlantirish,  ularni  barkamol  shaxs,  raqobatbardosh 
mutaxassis sifatida shakllantirishdan iborat .  
       Inson hayotida o’qish-o’rganish jarayoni umr bo’yi davom etadigan ijtimoiy – pedagogik 
hodisa. Demak, oliy o’quv yurtida ta’lim olish davrida talaba o’z bilimlarini muntazam oshira 
borishga tayyorlanishi, mustaqil o’qib – o’rganish malaka va ko’nikmalarini hosil qilishi lozim. 
Oliy  maktabda  o’quv  jarayoni  –  talaba  bilan  professor-o’qituvchining  hamkorlik  faoliyatidir. 
Talaba - o’quv jarayonining subyekti, professor-o’qituvchi ta’lim jarayonining boshqaruvchisi 
(menejeri) hisoblanadi.  
        2. Pedagogika, psixologiya  fanlari erishgan  zamonaviy  yutuqlarga binoan istalgan o’quv 
(didaktik)  jarayoni,  jumladan  oliy  ta’lim  muassasasidagi  o’quv  jarayoni  ham,  to’rtta  bir-biri 
bilan  uzviy  bog’liq  qism  (komponent)dan    tuzilgan  yaxlit  pedagogik  jarayondir:    1-motiv-
maqsad (M.M.);  2-talabaning o’quv-biluv faoliyati (O’.F);          
3-o’zlashtirish faoliyatini boshqarish (B);    4-ta’limning natijasi (N).  
       Demak,  oliy  maktabda  o’quv  jarayoni  (O’.J)ni    matematika  tilida  quyidagicha  ifodalash 
mumkin. O’JqM.MQO’.FQBQN .  
       3.  O’quv  jarayoni  qismlaridan  har  birida  qanday  maqsad  (o’quv  vazifasi)ni  bajarish 
nazarda  tutilganiga  qarab,  ta’lim-tarbiya  jarayonining  turli  texnologiyalari  hosil  bo’ladi. 
Bunday  texnologiyalar  soni  juda  ko’p  bo’lishi  mumkin.  Ta’lim-tarbiya  vazifasini  bajarish 
qulay bo’lishi uchun  mavjud texnologiyalardan qaysi birini tanlash ma’lum mezonlar asosida 
amalga  oshiriladi.  Shuni  esda  tutish  lozimki,  ta’limning  maqsadi  (o’quv-biluv  vazifasi)  va 
o’quv  jarayoni  o’zaro  bir-biriga  aynan  mos  bo’lishi  kerak  ya’ni  har  bir  didaktik  maqsadga 
ma’lum  bir  ta’lim-tarbiya  jarayonida  (darsda)  erishish  mumkin  va  har  bir  darsda  erishish 
mumkin bo’lgan  o’quv vazifasi  qo’yilishi zarur.  
      4.  Pedagogik  texnologiyani  amaliyotda  qo’llash  paytida  moslik  va  jadallik  printsiplariga 
rioya qilinadi.  
       Moslik  printsipi  –  ta’lim-tarbiya  jarayonini  talabaning  bilim  o’zlashtirish  qobilyati, 
xotirasi va  aqliy kuchlari o’sishiga mos kelishini nazarda tutadi.  Bilim oluvchining o’qishga 
bo’lgan xohish va qiziqishi moslik printsipining ko’rsatkichi hisoblanadi.  
       Jadallik  printsipi  –  o’quv-biluv    vazifasini  tezroq  va  yuqoriroq  darajada  ro’yobga 
chiqarishni,  oz  vaqt  va  kam  kuch  sarflab,  ko’proq  samaraga  erishishni  nazarda  tutadi. 
Talabaning bilim o’zlashtirish tezligi jadallik printsipining ko’rsatkichi hisoblanadi.     

---

 
 
 
 
125