Жараёни ва ўзбекистон ёшлари”

Зиддиятлардан қўрқиш. 
Ишонч бўлмаса очиқ мулоқотга кириб бўлмайди. 
Бундай ҳолларда ички можаролар ёпиқ мунозаралар ва яширин муҳокамаларга 
олиб келиши мумкин. 
Масъулиятнинг етишмаслиги. 
Масъулиятсизлик ва қарор қабул қилишда 
сусткашлик жамоанинг самарали келажагини истиқболи учун юқори таъсирга 
эга омиллардан биридир. 
Жавобгарликдан қочиш. 
Ҳар бир жамоа аъзоси ўзини истаганча тутади. 
Жамоада қўллаб-қувватлаш йўқ, юқори стандартлар ўрнатмаганликлари учун 
ходимларда деградация (инқироз) ҳолатлари бошланади.
Натижаларга эътиборсизлик.
Агар жамоа аъзолари масъулиятни ўз зим-
масига олмасалар, уларда шахсий эҳтиёжларини жамоа мақсадларидан устун 
қўйишга мойиллик пайдо бўлади. Агарда жамоа натижаларга эришиш хоҳиши 
(зарурати)ни йўқотса – жамоанинг умумий мақсадидан узоқлашади. 
Жамоадаги дисфункция (тарқоқлик)ни бартараф этиш бўйича тавсия-
лар:
Ишончсизлик.
Сиз яхши намуна сифатида ўзингизни номзодингизни 
кўрсата олинг. Фақат ўрнак бўлиш орқали ўзини қандай тутиш ва ҳаракат қилиш 
кераклигини кўрсатиб бера оласиз. Жамоангиз билан кўпроқ мулоқот қилинг, 
иложи борича шаффоф ва очиқ бўлинг. Жамоангиз орасидаги ижобий муноса-
батларни мисол келтириб рағбатлантиринг, илиқ муносабатларни ривожланти-
ришга туртки беринг. Уларга фақат жамоавий иш орқали муваффақиятга эришиш 
мумкин бўлган лойиҳаларни яратинг ва амалиётга татбиқ этинг. Зиддиятлардан 
қўрқиш. Зиддиятлар конструктив характерга эга бўлса улар фойда келтириши
мумкинлигини жамоангизга тушунтиринг. Уларни ўз фикрини, ғоясини, нуқтаи 
назарини билдиришга ва уни жамоа аъзоларига изоҳлаб беришга унданг. Дебат 
ва мунозаралар муаммоларга ечим топишнинг энг мақбул йўлидир.
Масъулиятнинг етишмаслиги.
Масъулиятсизлик ва қарор қабул қилишдаги 
сусткашлик. Қўшма қарорлар қабул қилиш ва лойиҳалар муҳокамасида кенг 
жамоатчилик иштирокини таъминланг. Ақлий ҳужум (Brainstorming) техника-
сидан фойдаланиб барчанинг фикрини тингланг ва уларнинг жамоа учун фой-

---

122
Дунё глобаллашув жараёни ва Ўзбекистон ёшлари
дали шахслар эканлигини ҳис қилишига имкон яратинг. Жамоангизни ҳатто 
ноаниқлик вазиятида ҳам қарор қабул қилишга ўргатинг. Фактлар ҳеч қачон етар-
ли бўлмаслигини уларга тушунтиринг, шунинг учун шу ерда ва ҳозир ҳаракат 
қилиш кераклигини тушунтиринг.