Jar o’quv markazi biologiya – 1

VARIANT -32
1.Shimpanze zigotasining ikkinchi marta ekvatorial bo'linishidan hosil bo'lgan blastomerlardagi jami xromosomalar sonin aniqlang.

A) 288 B) 384 C) 192 D) 1536

2.lldam kaltakesakning fiziologik belgisi to'g'ri ko'rsatilgan javobni aniqlang.

A)Ko'krak umurtqalarining yon tomonidan qovurg'alar kelib tutashgan.

B)Erkagining spermatozoidlari urg'ochisining kloakasiga tushadi.

C)Ko'krak qafasida o'pka va yurak joylashgan.

D)Oyoqlari tanasining ikki yon tomonida joylashgan.
3. Barglari novdada qarama-qarshi joylashgan ko'p yillik o'simliklarni aniqlang.

A) ligustrum,kiyiko't,rayhon B)atirgul,oqquray,kiyiko't

C) rayhon,yalpiz,kiyiko't D)nastarin,ligustrum,kiyiko't
4. Piyozboshning ildizdan farqini aniqlang.

1) kurtak hosil qiladi; 2) shakli o'zgargan barglarga ega; 3) qo'shimcha ildiz hosil qiladi; 4) vegetativ ko'payishga xizmat qiladi; 5) oziq modda to'playdi

A) 1 , 5 B) 2, 3 C) 2, 4 D) 1 ,4
5. Sistematik guruhlar eng kichigidan eng kattasiga qarab to'g'ri ketma-ketlikda joylashtiring

1) boshoqdosh;2)lolasimon; 3)ikki urug'pallali;4) bug'doy dosh; 5) g'umay; 6) magnoliyatoifa; 7) jo'xori;

8) inagnoliyasimon; 9) qo'ng'irbosh; 10) bir urug'pallali

A) 5, 7, 1, 2, 6 B) 7, 5, 4, 6, 10

C) 5, 9, 1, 3, 6 D) 7, 5, 4, 8, 6
6.Sporalilar sinfi vakillarining boshqa sodda hayvonlardan farq qiluvchi belgilarini aniqlang.

1) hujayra membranasining mavjudligi; 2) barcha turlari parazitlik qilib hayot kechirishi; 3) harakat lanish organoidi mavjud emasligi; 4) hujayrasida yadroning bo'lishi

A) 1 , 2 В) 1, 3 C) 3, 4 D ) 2 ,3
7.Sog'lom odam umurtqa pog'onasining lordozida nechta

umurtqa suyaklari qatnashadi?

A) 17 B) 12 C) 5 D) 7
8.Mitozga tayyorgarlik davrida kuzatiladigan holatlarni mos ravishda juftlang.

а) bir DNKli xromosomalarning diploid to'plami;

b) bir DNKli xromosomalarning gaploid to'plami; c) ikki DNKli xromosomalarning diploid to'plami; d) ikki DNKli xromosomalarning tetraploid to'plami

A) Gi - a; S - c; G 2 - с В) Gi - a; S - d; G2 - d

C) G i -c;S~ d; G 2 - a D ) Gi - b; S - a; G 2 - с

9.Ma’lum bir navli piyoz o'simligida piyozboshning qizil rangi sariq rangga nisbatan ustunlik qiladi, lekin ikkinchi juft noallel genning retsessiv alleli rang ta’sirini bo'g'ib, oq rangni yuzaga chiqaradi. Digetero zigota o'sirnliklar chatishtirilganda olingan avlodning necha foizida piyozboshi qizil bo'lrnaydi?

A) 43,75% B) 37,5% C) 56,25% D) 62,5%
10.Lizosomaga ega bo'lmagan kasallik qo'zg'atuvchilarni aniqlang.

1) tripanosoma; 2) gommoz qo'zg'atuvchisi;

3) vertisil lium;4) qorakuya; 5) bezgak paraziti;

6) quturish kasal- ligi qo'zg'atuvchisi; 7) pnevmokokk;

8) qizilcha qo'zg'a tuvchisi; 9)leyshmaniya qo'zg'atuvchisi; 10) ichburug'

A) 2, 7 B) 5, 8, 9 С) 1, 3, 6 D) 4, 10

11.To'g'ri fikrni aniqlang.

A)barcha hayot shakllarida dezoksiriboza uchraydi

B) bug'doy diploid navining mikrosporasidagi xromosomalar soni 14 ta

C) barcha hujayraviy hayot shakllarida ATF sintezlanadi

D)fenilalanin kodoniga t-RNK ning UUA triplet komplementar
12.Sog'lom odamning o'ng qo'li suyaklariga nechta uzun naysimon (a), uzun g'ovak (b), yassi (c) suyaklar kirishi to'g'ri ko'rsatilgan javobni aniqlang.

A) a-3; b-1; c-1 B) a-3; b-0; c-0

C) a-2; b-0; c-1 D) a- 6; b-2; c-0
13.Qaysi javobda sistematik birliklar ketma-ketligi to'g'ri ifodalangan?

A )oq amur - losossimoniar turkumi - suyakli ba.liqia.r sinfi umurtqalilar kenja. tipi - xordalilar tipi

B)qunduzsimon yerqazar - hasharotxo'rlar turkumi -yo'ldoshlilar kenja sinfi- sutemizuvchilar sinfi -umurtqalilar kenja tipi - xordalilar tipi

C)oltinrang krot -kemiruvchilar turkumi -sutemizuvchi

sinfi - umurtqalilar kenja tipi - xordalilar tipi

D)dengiz tulkisi - skatlar turkumi- suyak-tog'ayli baliq

sinfi - umurtqalilar kenja tipi - xordalilar t.ipi
14.“Qon aylanish sistemasi kislorod va oziq moddalarni tashishda qatnashadi. Yashil bezlari qonda erigan zararli moddalar almashinuv mahsulotlarini organizmdan chiqarib yuboradi.”Ushbu ma’lumot qaysi javobda. keltirilgan barcha organizmlar uchun xos?

A )biy, chumoli, zaxkash, daryo qisqichbaqasi, omar

B)dar,yo qisqichbaqasi, dafniya, krevetka, langust

C)sariq falanga, dafniya, biy, qoraqurt, yashil bronzaqo'ng'izi

D)krevetka, chayon, siklop, mita

15.Drozofilada ko'zning oq rangda bo'lishi retsessiv, qizil rangda bo'lishi dominant hamda jinsga bog'liq holda irsiylanadi. Erkak drozofila oq ko'zli bo'lsa, gameto genez jarayonida bitta birlamchi jinsiy hujayradan hosil bo'lgan spermatozoidlarning nechtasi usbu belgibo'yicha retsessiv (a) va nechtasi dominant (b) genga ega bo'ladi?

A) a - 0 ta; b - 2 ta B) a - 2 ta; b - 0 ta

С) a - 1 ta; b - 1 ta. D) a - 2 ta; b- 2 ta

16.Ochiq urug'li va yopiq urug'li o'sirnliklar uchun umumiy xususiyatlarni aniqlang.

1) urug'kurtakning mavjudligi; 2) tuxum hujayraning

arxegoniy ichida yetilishi; 3) chang hujayrasining mavjudligi; 4) urug'kurtakdan urug' rivojlanishi;

5) tuxum hujayraning murtak xaltada yetilishi;

6) o'tkazuvchi sistemaning rivojlanganligi;

7) urug'langan tuxum hujayradan murtakning rivojlanishi

A) 2, 3, 4, 6 B) 3, 4, 6, 7

С) 1, 3, 5, 6 D) 1, 2, 4, 7

17. Voyaga yetganda odamda (a), voyaga yetguncha odamda (b) yashovchi hayvonlarni aniqlang.

A) a – jigar qurti; b – qoramol tasmasimon chuvalchangi

B) a – qoramol tasmasimon chuvalchangi; b – jigar qurti

C) a – qoramol tasmasimon chuvalchangi; b – exinokk

D) a – jigar qurti; b – cho’chqa tasmasimon chuvalchangi
18. Odam jigariga xos to'g'ri ma’lumot keltirilgan javobni

aniqlang.

A) jigarda hosil bo'lgan o't suyuqligi 12 barmoqli ichakdagi polimer - lipaza faolligini oshiradi

B) 1 molekula glukoza jigar mitoxondriyasida parchalanib

38 molekula ATF hosil qiladi

C) taloq va buyrakdan chiquvchi vena tomirlari jigar orqali o'tadi

D) insulin gormoni ta’sirida jigarda glikogen miqdori

kamayadi
19. . Javdar hujayrasida kuzatilmaydigan moddalar almashinuvi jarayonlarini aniqlang.

1) glikogen moddasining glukozagacha parchalanishi;

2)glukoza molekulasining anaerob sharoitda parchalanishi;3) azot asoslaridan nukleotidlar hosil bo'lishi; 4) tashqi muhitdan qabul qilingan oqsillarning aminokislotalarga parchalanishi; 5) yorug'lik energiyasidan foydalanib ATF molekulasi hosil bo'lishi

A) 1, 2 B) 1 ,4 C) 2, 3D ) 2, 5
20. Midiya(I) va oq planariya(II)ning ektoderma (a),

mezoderma (b) va endoderma (c) varaqalaridan ilk paydo bo'lgan organlarni to'g'ri juftlab ko'rsating.

1) mantiya pardasi; 2) nerv tuguni; 3) so'lak bezlari; 4) jigar; 5) bosh miya; 6) ichak; 7) halqum;

8) tuxumdon; 9) urug' hujayra; 10) chig'anoq;

11) tasmasimon buyrak; 12) ko'zlar

A) I-a-1; b-11; c-4; II-a-2; b-8; c-6

B) I-a-5; b-4; c-9;II-a-3; b-8; c -6

C) I-a-5; b-9; c-3; II-a-2; b-9; c-7

D) I-a-10; b-9;c-4; II-a-12; b-7;c-3

21.Zuhrasochning sharq sauridan farqini aniqlang.

1) anteridiyning mavjudligi; 2) tuxum hujayraning arxegoniy ichida yetilishi; 3) chang hujayrasining mavjudligi;4) urug'kurtakning bo'lmasligi; 5) tuban o'simliklarga mansubligi; 6) o'tkazuvchi sistemaning rivojlanganligi;7) urug'langan tuxum hujayradan murtakning rivojlanishi

A) 1, 4 В) 1 ,2 С) 2, 4, 5 D) 3, 6, 7

22.. Bir-biriga yaqin turlardan tashkil topgan sistematik birlikka

mansub toza liniyalarni aniqlang.

1) jaydari g'o'za; 2) Meksika g'o'zasi; 3) kanop; 4) Misr

g'o'zasi; 5) "Yulduz"; 6) "AN-402"; 7) "Samarqand";

8) "Omad"; 9) bo'ritaroq; 10) "Sangzor"

A) 1, 2, 4 B) 5, 6, 8 C) 7, 8, 10 D) 1 , 3, 9

23. Quyida berilgan organizmlarning qaysilari bachadonga ega emas?

1) giyena; 2) vixuxol; 3) xo'roz; 4) yelik; 5) qoramol

tasmasimon chuvalchangi; 6) aktiniya; 7) cho'chqa

tasmasimon chuvalchangi; 8) askarida; 9) o'rdakburun; 10) yexidna

A) 6, 8, 10 B) 3, 4, 7С) 1, 2, 5 D) 6, 9, 10

24. Odamlarda lipaza fermenti qaysi a’zodan ajraladi (a), qaysi a’zoda faoliyat ko'rsatadi (b)?

1) og'iz bo'shlig'i; 2) oshqozon; 3) me’da; 4) me’da osti bezi; 5) ingichka ichak; 6) o'n ikki barmoqli ichak; 7) yo'g'on ichak.

A) a - 2, 5, 6; b - 3, 5, 6, 7

B) a - 3, 4, 5; b - 2, 5, 6

C) a - 1, 2, 5; b - 2, 4, 5, 6

D) a - 2, 5, 7; b - 3, 4, 5, 6
25. Noto'g'ri ma’lumotlarni aniqlang.

1) bo'g'imoyoqlilar tipi qisqichbaqasimonlar,

o'rgimchaksimonlar va hasharotlar sinflariga. bo'linadi;

2) bo'g'imoyoqlilar mollyuskalardan kelib chiqqan;3)hasho rotlar va qisqichbaqasimonlarning tanasi bosh, ko'krak va qorin bo'limlaridan iborat; 4) o'rgimchaklarda mo'ylov bo'lrnaydi; 5) qisqichbaqasimonlarda bir juft, hasharotlarda ikki juft mo'ylovi bor; 6) o'rgimchak va chayonlarda sakkizta, qandala va burgada uch juft oyog'i bor.

A) 1, 2, 6 B) 3, 4, 5 С) 1, 4, 6 D) 2, 3, 5
26. Kartoshkagul va boychechakning umumiy jihatini aniqlang.

A)gulqo‘rg‘onining oddiyligi, gulining qiyshiqligi

B)qo'shimcha ildiz hosil qilishi, murtak xaJtasidagi

hujayralar soni

C)gulining qiyshiqligi, poyasining juda kalta b o ’lishi

D) vegetativ ko'payish usuli, chang donasidagi hujayralarsoni

27. Oddiy g'o'za turiga xos bo'lgan xususiyatlar to'g'ri

ko'rsatilgan javobni aniqlang.

1) urug'ida urug'pallalari qat-qat bo'lib joylashgan;

2) urug'ining yog'ochsimon qobig'i bir hujayradan tashkil

topgan tuklar bilan qoplangan; 3) mevasining asosiy qismi pishib, poyasining uchki qismidagi gullari ochilib turadi;4) mevasi ikkita mevabargning qo'shilishidan hosil bo'lgan;5) gulxayri turkumiga kiradi; 6) magnoliyatoifa bo'limiga. kiradi

A) 1, 2, 3, 5 B) 2, 4, 5 C) 2, 4, 6 D) 1, 2, 3, 6

28. Energiya almashinuvining birinchi bosqichida ajralgan energiya, glukoza parchalanishining birinchi bosqichidan hosil bo’lgan energiyaning 8%ga tengligi malum. Energiya almashinuvidan hosil bo’lgan umumiy energiyadan, birinchi va uchinchi bosqichda hosil bolgan energiyaning yig’indisini ayrimasi 800 kJ teng. Aerob bosqichda ATF ga bog’langan energiya miqdorini (kJ) aniqlang.