Субектив сабаблар раҳбар ёки ходимларнинг шахсияти билан боғлиқ. Масалан, менежерлар низоларга олиб келадиган қуйидаги ҳаракатларни бажаришлари мумкин:
1) мансаб одоб-ахлоқ қоидаларини бузиш (қўл остидаги ходимларга ҳурмацизлик билан муносабатда бўлиш, ўз фикрини ўрнатиш, ваъда ва мажбуриятларни бажармаслик, танқидга тоқат қилмаслик, ходимларнинг ҳаракатларини тўғри танқид қила олмаслик, ўз хизмат вазифаларини бажариши учун зарур бўлган маълумотларни бостириш). ;
2) меҳнат қонунчилигини бузиш;
3) қўл остидаги ходимларни ва уларнинг иш натижаларини адолациз баҳолаш.
КОНФЛИКТЛИ ХАТТИ-ҲАРАКАТЛАР СТРАТЕГИЯЛАРИ
Можароларни ҳал қилишнинг бешта асосий стратегияси мавжуд. Улардан қайси бири маълум бир вазиятда ва раҳбарнинг маълум бир шахсияти билан фойдаланиш яхшироқ?
Рақобат услуби (рақобат) кучли ирода ва ҳокимиятга эга бўлган, бошқа томон билан ҳамкорлик қилишдан унчалик қизиқмайдиган ва интилувчан одам учун мос келади Аввало, ўз манфаатларини қондириш... Ушбу услуб қуйидаги ҳолларда қўлланилиши мумкин:
- конфликтнинг натижаси раҳбар учун жуда муҳим ва у юзага келган муаммони ўзи ҳал қилишга катта пул тикади;
- бошқарувчи этарли куч ва ваколатга эга ва унга унинг қарори энг яхшиси аниқ кўринади;
- қарор қабул қилишда танлов йўқ;
- номақбул қарор қабул қилиш керак ва бунинг учун менежер этарли ваколатга эга;
- менежер ўзаро муносабатда бўлган бўйсунувчиларга нисбатан авторитар бошқарув услуби энг самарали ҳисобланади.
Бу услуб яқин шахсий муносабатларда қўлланилмайди, чунки у бегоналашиш туйғусидан бошқа ҳеч нарсани келтириб чиқармайди. Шунингдек, рақобат услуби одамда этарли кучга эга бўлмаган ва муҳокама қилинаётган масала бўйича унинг нуқтаи назари юқори раҳбарнинг нуқтаи назаридан фарқ қиладиган вазиятда қўлланилмайди.
Ҳамкорлик услуби раҳбар ўз манфаатларини ҳимоя қилишда бошқа томоннинг эҳтиёжлари ва истакларини ҳисобга олиши керак бўлган ҳолларда мос келади. Бу йўл, унинг мақсади Ўзаро манфаатли ечимни ишлаб чиқиш, фарқларни бартараф этиш учун кўп меҳнат талаб қилади. Ва бунинг учун можаро томонлари ўз ниятларини тушунтира олишлари, бир-бирларини тинглашлари ва ҳис-туйғуларини тия олишлари керак. Акс ҳолда, ҳамкорлик самарасиз бўлади.
Ушбу услубдан қуйидаги ҳолатларда фойдаланишингиз мумкин:
- умумий ечим талаб қилинади ва муаммони ҳал қилишнинг ҳар бир ёндашуви муҳим ва муросага йўл қўймайди;
- бошқарувчи (ёки муассаса) бошқа тараф билан узоқ муддатли, мустаҳкам ва ўзаро боғлиқ муносабатларга эга;
- асосий мақсад - қўшма иш тажрибасига эга бўлиш;
- томонлар бир-бирини тинглай олиши ва ўз манфаатларининг моҳиятини баён эта олиши;
- турли нуқтаи назарларни бирлаштириш ва ходимларни фаолиятга жалб қилишни кучайтириш керак.
Do'stlaringiz bilan baham: |