Jahon tarixi

Qishloq  xo‘jaligidagi  o‘zgarishlar.  Buyuk  Britaniya  qishloq 
xo‘jaligida  ham  tub  o‘zgarishlar  yuz  berdi.  Xususan,  barcha 
yerlar  yirik  mulkdorlar  qo‘lida  to ‘plandi.  Qishloq  xo‘jaligida 
faqat  yollanma  mehnat  qo‘llaniladigan  bo‘ldi.  Dehqonlar  sinf 
sifatida  butunlay  barham   topdi.  Yer  egalari  (lendlordlar) 
yerlarini  yirik  tadbirkor  (fermer)larga  ijaraga  berardi.  Butun 
xo‘jalikni ular yuritishardi. Yerga ishlov berish uchun yollanma 
ishchilar  yollashardi.
Sanoat.  Sanoat — mamlakat xo‘jaligining mashina texnikasi 
asosida  xomashyodan  tayyor  mahsulot  ishlab  chiqarish  va 
yerosti  boyliklarini  qazib  olish bilan  shug‘ullanuvchi  tarmog‘i,
48

---

shu tarmoqning asosini tashkil etuvchi korxona (zavod,  fabrika, 
elektrostansiya,  shaxta,  kon)lar yig‘indisidir.  Sanoat  industriya 
deb  ham  ataladi.
Sanoat  og‘ir  va  yengil  sanoatga  bo ‘linadi.  Og‘ir  sanoat 
deganda,  sanoatning  ishlab  chiqarish  qurollari  va  vositalarini 
ishlab  chiqaradigan  tarmog‘i  tushuniladi.  Bunga  sanoatning 
mashinasozlik,  metallurgiya,  energetika,  kimyo,  neft  kabi  tar- 
moqlarini  misol  qilib  keltirish  mumkin.
Yengil  sanoat  esa  sanoatning  keng  iste’mol  buyumlari 
ishlab  chiqaradigan  tarmog‘idir.  Masalan,  oziq-ovqat,  kiyim- 
kechak,  gazlama  mahsulotlari  ishlab  chiqarish  bunga  misol 
bo‘la  oladi.  Sanoat  bugungi  kunda  shunday  ko‘rinishga  ega. 
U  XVIII  asrda  qanday  edi?  Sanoat  to ‘ntarishi  qay  tariqa  ro‘y 
berdi  va  uning  oqibatlari  nimalarga  olib  keldi?