Jahon tarixi

13-§.  Angliyaning  dunyoda  birinchi  sanoat 
mamlakatiga  aylanishi
Davlat  tuzumi.  XVIII  asrda  Angliya  cheklangan  mo- 
narxiya  davlati  edi.  Davlat  boshlig‘i  qirol  bo‘lib,  huku- 
matni  parlament  saylovida  g‘olib  chiqqan  ikki  siyosiy
47

---

partiyadan  biri  tuzardi.  Butun  hokimiyat  parlament  qo‘lida 
edi.  Parlamentning  Jamoa  palatasida  tori  va vigilar  partiyalari 
faoliyat  ko‘rsatgan.
Torilar  qirolning  huquq  va  manfaatlarini  himoya  qilar 
hamda  mavjud  tartiblarning  buzilmasligi  uchun  kurashgan.
Vigilar  esa  parlament  huquqlarini  himoya  qilardi.  Mam- 
lakatda  muhim  iqtisodiy  va  siyosiy  islohotlar  o‘tkazilishining 
tarafdori  edi.
1707-yilda  parlament  Angliya  va  Shotlandiya  o‘rtasidagi 
uniyani  qonunlashtirdi.  Endi  mamlakat  Buyuk  Britaniya  deb 
ataladigan  bo‘ldi.  1716-yilda  parlament  vakolati  6  yillik  etib 
belgilandi.  Shu tariqa mamlakatda professional,  doimiy ishlay- 
digan  parlamentga  asos  solindi.