Jahon tarixi 11 1-§. "Sovuq urush"ning boshlanishi

8-§. AQSHNING 60-90-YILLARDAGI ICHKIVA TASHQI SIYOSATI
1960-yil prezident Saylovlarida demokratlar g alabaga erish­di. Konservativchilar yetak­chisi sobiq vitse-prezident R.Nikson (1913-1995) demokratik partiya vakili - 43 yoshli Jon Kennedidan mag’lubiyatga uchradi. Kennedi Jon (1917-1963) - AQSHning demokratlar partlyasidan saylangan 35-prezidenti (1961-1963). Iqtisodiy rivojlantirish bo’yicha bir qator muvaffaqiyatli chora-tadbirlar qabul qildi. Dallasda o’ldirilgan. J.Kennedi ko’plab taniqli ziyolilar vakillarini ham­korlikka chaqirdi, ular orasida anchagina neoliberallar ham bor edi. Kennedi hukumatining ijtimoiy-iqtisodiy dasturi asosida ichki bozorni kengaytirish harakatlarini ko’paytirish orqali iqtisodiy o’sish sur’atini rag’bat­lantirish g’oyasi yotar edi. Ushbu dastur doirasida prezi­dent quyidagilarni taklif etdi: eng kam ish haqini oshirish, ishsizlik bo’yicha nafaqa berish muddatlarini uzaytirish, uy-joy qurilishini kengaytirish, ta’lim, sog’liqni saqlash tizimini yaxshilash va malakali ishchi kadrlarni tayyorlash. Ushbu islohotlar katta xarajatlarni talab qilib, huku­mat bunga soliqlarni ko’paytirish orqali erishishni mo’ljallagan edi. Islohotlarni amalga oshirishga urinish J. Kennedi bilan yirik korporatsiyalar o’rtasida nizolarga olib keldi. Prezident ularni o’z mahsulotlari narxlarini oshirmaslikka majbur qildi. Bu bilan og’ir sanoatning barcha tarmoqlarida narx o’sishi to’xtatib qolindi. Demokratik partiya ichida parchalanish yuz berdi. Prezident islohoti atrofida keskin siyosiy kurash avj oldi. 1963-yil 22-noyabrda J. Kennedi Dallasda (Texas shtati) o’ldirildi.
Texaslik boy neft sanoatchisi, vitse-prezident Lindon Jon­son AQSHning 36-prezidenti etib saylandi. Uni katta biznes qo’llab-quvvatladi, demokratik partiya esa unga yakdillik bilan ovoz berdi. Yangi prezident Kennedi siyosatini davom ettirdi. Uning dasturi Buyuk jamiyat deb ataldi. L.Jonson "kambag’allik va irqiy adolatsizlikka barham berish"ga qaror qilganligini ma’lum qildi .
60-yillar o’rtalari neoliberalizmning nisbatan faol­lashuv davriga aylandi. Ilk bor AQSHda ijtimoiy muam­molarni va kambag’allikni bartaraf etishni kompleks hal etishga harakat boshlandi. F.Ruzvelt davridan buyon mamlakat ijtimoiy islohotlarning bunday jadalligini bil­magan edi. Kam daromadli fuqarolarga yordam berish dastuli qabul qilindi. Hukumat barcha bosqichdagi ta’limni rivojlantirish"arzon turar-joy qurilishi, yoshlarga kasbiy ta’lim berishga yirik subsidiyalar ajratdi. 1965-yil iyulda qariyalar uchun tibbiy~sug’urta to’g’risi­da qonun qabul qilindi, kam daromadli oilalar imtiyozli tibbiy xizmatdan foydalanish huquqiga ega bo’ldi.
L. Jonson ma’muriyatining, ayniqsa, irqiy kamsitish­ga barham berishga qaratilgan chora-tadbirlari katta ahamiyat kasb etdi. Bunda negrlarni ishga qabul qilish, ijaraga turar-joy berishdGl kamsitishga chek qo’yish nazarda tutilgandi. Yangi prezident ma’muriyati fermer­larga yirik subsidiyalar berdi. 1968-yili hukumat ushbu maqsadlar uchun 3,5 mlrd. dollar ajratdi. Umuman olganda, hukumat. barcha ijtimoiy chora-tadbirlarga 1964-1968-yillar davomida 10 mlrd. dollar ajratdi.