J. X. Ataniyazov, E. D. Alimardonoy

AQSHning iqtisodiy rivojlanish ko'rsatkichlarini milliy valyuta kursi(qadri)ga ta'siri

Ko'rsatkichlar	E'lon qilish davri	Ko'rsatkichning o'zgarishi	Milliy valuta kursi (qadri) ning o'zgarishi	Iqtisodiy mazmuni va ta'sir ko'rsatishi
Yalpi ichki mahsulot (YalM) (GDP - Grossdomesticproduct)	Har chorak	O'sishi	Oshadi	Mamlakatning investitsi- yalarni jalb etish jozibadorligi ortadi
Savdo balansi (Tradebalance)	Har oy	Salbiy qoldiq (saldo)ning o'sishi(defitsit- ning ko'payishi)	Pasayadi	Markaziy bank va hukumat- ning put siyosatiga, eksport va import operatsiyalari bilan shug'ullanuvchi kom- paniyalar daromadiga ta'sir ko'rsatadi
Iste'mol narxlari indeksi (Con- sumerpriceindex (CPI))	Har oy	O'sishi	Pasayadi	Chakana savdo mahsulotlari narxida inflyatsiya darajasini ko'rsatadi
Sanoat mahsulotlari narxi indeksi (Producerpriceindex (PPI))	Har oy	O'sishi	Pasayadi	Ulgurji savdo mahsulotlari narxida inflyatsiya darajasini ko'rsatadi

lqtisodiyotning qishloq xo'jaligidan tashqaridagi tar- moqlarida yaratilgan yangi ish o'rinlari miqdori (Nonfarm payrolls) Ishsizlik darajasi (Unemploy- ment rate)	Har oy	O'sishi	Oshadi	Marnlakatdagi aholining rnehnat bilan bandligini ko'rsatadi va ishsizlik daraja- sidan darak beradi Mamlakatdagi aholining mehnat bilan bandligini ko'rsatadi
	Har oy	O'sishi	Pasayadi
lshsizlik bo'yicha nafaqa olish uchun berilgan arizalar (Jobless claims (Initial claims)) Chakana savdo (Retail sales)	Har oy	O'sishi	Pasayadi	Mamlakatdagi aholining mehnat bilan bandligini ko'rsatadi
	Har oy	O'sishi	Oshadi	Iste'molchilarning xarajatla- rini va unga mos ravishda daromadlarini, shuning- dek korxonalar foydasini ko'rsatadi.
Uzoq muddatli (odatda 3 yil- dan ortiq) foydalanish uchun mo'ljallangan (qimmat) mahsu- lotlarga buyurtmalar ( Durable goods orders)	Har oy	O'sishi	Oshadi	lste'molchilar darornadlarini, korxonalar foydasini, shu- ningdek ularning uzoq mud- dat davomida daromad, yoki foyda olishlariga ishonchini ifodalaydi.
Yangi turar-joy, uylarni qurish (Housing starts)	Har oy	O'sishi	Oshadi	Iste'molchilarning uzoq muddatli davriy oraliqda ko'p daromad olishlarini anglatadi

Sanoat sohasida mahsulotlar ishlab chiqarish (Industrial production)	Har oy	O'sishi	Oshadi	Mamlakatdagi ishlab chiqa- rish darajasini ko'rsatadi va unga investitsiyalarni jalb etish jozibadorligini oshiradi
Chikagodagi menejerlar uyush- masining (Chicago PMI index), Filadelfiyadagi Federal zaxira bankining (Philadelphia Fed in- dex) ish faolligi, Michigan uni- versitetining iste'molchilarning iqtisodiy ruhiyati* (Michigan consumer sentiment Index), shuningdek, iste'molchilarning ishonch Fond bozori indekslari: OJI - (The Dow Jones Industrial); S&P - 500; NASDAQ-JOO; FTSE; Xetra DAX; Nikkei-225	Har oy	O'sishi	Oshadi	Valuta bozori ishtirokchilari va investorlar psixo!ogiyasiga ta'sir ko'rsatadi
	Doimiy	O'sishi	Oshadi	Bozor iqtisodiyotining <
Federal zaxira tizimining qayta moliyalash stavkasi (Federal funds andDiscountrates, iqti- sodiy ko'rsatkichlarni baholash- da asosiy foydalanadigani - Federal funds rate)	Doimiy	O'sishi	Oshadi	Kreditlash hajmi qisqaradi, muomaladagi dollar miqdori kamayib, uning qadri ortadi

2. 
   Siyosiy omillar. Siyosiy omillarning asosiylari sifatida prezident, davlat va hukumat boshliqlarini saylash jarayoni va uning natijalari, ularning iste'foga chiqishi, shuningdek, marka­ ziy banklar yoki pul-kredit siyosati bilan shug'ullanuvchi davlat organlari rahbar kadrlar almashinuvi, geosiyosiy to'qnashuv va inqirozlarni ko'rsatish mumkin.
   
3. 
   Turli xabarlar va kutishlar. Global valuta bozorida inves­ torlarni harakatga keltiruvchi shunday ibora bor, ya'ni «turli xabarlar, mish-mish gaplar, ovozalar asosida valutalarni sotib ol va fakt (dalil, isbot)larga asoslangan holda ularni sot». Global valuta bozorida oltin qoidaga aylangan ushbu ibora, shuningdek boshqa psixologik omillar investorlarning bozordagi harakatini faollashtirishi yoki susaytirishi mumkin.
   
4. 
   Fors-major holatlari. Favqulodda sodir bo'lgan hodisalar, masalan, suv toshqini, zilzila, yirik ko'lamli yong'in, turli zararli epidemiyalarni, gaz va boshqa zarralarning ommaviy tarqalishi, kuchli to'fon yoki dovullar va h.k.lar natijasida turli darajadagi vayronagarchilikning yuzaga kelishi. Shuningdek, mamlakatda terroristik xurujlarni, hujum va harakatlari sodir etilishi ham valuta kurslari o'zgarishiga o'z ta'sirini ko'rsatadi.
   

Valutalarning eng asosiy xususiyatlaridan biri bu uning kon­ vertatsiyasi, ya'ni ayirboshlanish qobiliyati hisoblanadi. Valuta konvertatsiyasi bu milliy valutaning xorijiy valutaga erkin ayir­ boshlanish, xorijiy mahsulot va xizmatlarni to'lash qobiliyatidir.
Valutalar konvertatsiya darajasiga qarab, asosan 3 turga bo'linadi: 1. Erkin konvertatsiya qilinadigan; 2. Qisman konver­ tatsiya qilinadigan; 3. Konvertatsiya qilinmaydigan.

2.