Iv semestr 1-mavzu: O‘qish darslarining tarbiyalovchi imkoniyatlari. O`qish malakasi haqida tushuncha Reja

3.Boshlang’ich sinf o’qish darsliklarida tarbiyaga yetaklovchi xalq og’zaki ijodi namunalari.

Bu o’rinda o’qish darslari alohida o’rin tutadi.

O’qish darslarida barcha ishlar davlat ta’limi standarti talablari asosida tashkil etiladi.

O’quvchilarda o’qish odobi ,so’zlash odobi kabi qator fazilatlarni shakllantirishga qaratilgan ijodiy ishlarda amalga oshiriladi. Ma’rifiy matnlar o’qitiladi va ulardagi asosiy g’oyalar tahlil davomida singdiriladi.Masalan , bolalarga xalq og’zaki ijodi hikoyat va rivoyat orqali oila ,mahalla , jamiyat, ona-zamin haqidagi bilimlar mujassamlashgan holda beriladi.

Boshlang’ich sinflarda xalq og’zaki ijodi namunalariga ham alohida bo’lim mavzulari ajratilgan bo’lib, ularda turli xil maqollar, topishmoqlar, masal, ertak va hikoya kabilar keltirilgan.

Sinfda va sinfdan tashqari o’qish darslarida xalq og’zaki ijodi namunalaridan foydalaniladi. Xalq og’zki ijodi namunalari orqali o’quvchilarni ma’naviy, axloqiy, jismoniy, mehnat tarbiyasi, vatanparvarlik ruhida tarbiyalash mumkin.

Masalan, 1- sinf o’qish darsligida berilgan “Aqlli bog’bon” ertagi o’quvchilarni mehnatsevarlikka, aka – ukalari bilan ahillikka, “Ochko’z sichqon” esa kamtarlikka, ochko’z bo’lmaslikka chorlaydi.

Darslikdagi maqollar, topishmoqlar, tez aytishlar bolalarni topqirlikka, hozirjavoblikka o’rgatadi.

Maqollar.

Mehnat baxt keltirar.

Mehnatdan kelsa boylik

Turmush bo’lar chiroyli.

Ish ishtaha ochar,

Dangasa ishdan qochar.

Topishmoqlar.

Bir parcha patir, olamga tatir.

Yer tagida oltin qoziq

U hammaga bo’lar oziq.

Pishsa bemaza, pishmasa mazza.

Men yuraman, u qoladi.

Yomg’irdan so’ng chiqadi

Cho’tir qalpoq kiyadi,

Quyoshni yoqtirmaydi

Shamolni chaqirmaydi.

Tez aytishlar.

Oydin oydinda oyisidan oldinda borardi.

Bilol bilimli bolami

Bilimli bola Bilolmi.

Qishda kishmish pishmasmish,

Kishmish pishsa, qishmasmish.