Иšтисодий таілил фанининг моіияти, бозор иšтисодиёти шароитида аіамияти ва вазифалари

Δ МИЧ 
миқ.
 = МИЧ
макс. миқ.
 – МИЧ
мин.миқ.
 
ΔХар
ум 
= Хар
ум макс.
 – Хар 
ум.мин
. 
Бунда: Δ МИЧ
миқ
 - маҳсулот ишлаб чиқаришнинг максимал ва минимал
ҳажмлари орасидаги, натура ўлчамидаги, фарқ; 
ΔХар 
ум 
- ишлаб чиқаришнинг минимал ва максимал ҳажмидаги 
умумий ишлаб чиқариш харажатларининг фарқи; 
МИЧ
макс.миқ..
 – ишлаб чиқарилган маҳсулотнинг максимал миқдори; 
МИЧ
мин.миқ.
 ишлаб чиқарилган маҳсулотнинг минимал миқдори; 
Хар
ум.макс. 
максимал ишлаб чиқаришдаги умумий харажатлар; 
Хар
ум.мин. 
минимал ишлаб чиқаришдаги умумий харажатлар. 
2. Кейин харажатлар орасидаги фарқни ишлаб чиқарилган 
маҳсулотлар ҳажмлари орасидаги фарққа бўлиш йўли билан 
маҳсулот бирлигига қилинган ўзгарувчан харажатлар сўммаси 
(Хар
ўз.ма.бир.)
аниқланади, чунки умумий харажатлар таркибидаги 

---

116 
ўзгарувчан харажатлар маҳсулот ишлаб чиқариш ҳажми ўзгариши 
билан ўзгаради; 
Хар
ўз.маҳ.бир
 = ΔХар 
ум. 
: Δ МИЧ
миқ.
 
3. Ҳисобнинг кейинги қадами бўлиб умумий ўзгарувчан 
харажатларни (Хар
ўз.маҳ.бир
) аниқлаш ҳисобланади. У маҳсулот 
бирлигига қилинган ўзгарувчан харажатларни ишлаб чиқарилган 
маҳсулотларнинг максимал миқдорига кўпайтириш йўли билан 
ҳисобланади: 
Хар
ўз.ум
 = Хар 
ўз.маҳ.бир
х МИЧ
макс.миқ..
 
4.
Доимий харажатлар сўммасини (Хар
доим.ум.
) аниқлаш 
учун умумий харажатлар сўммасидан ўзгарувчан харажатлар 
сўммасини айириб ташлаш лозим: