Istiqlol tufayli har bir jabhada, xususan, ma’naviy qadriyatlarga hamda so‘z san’atiga nisbatan munosabat tubdan o‘zgardi

2. Morfologik dialektal so‘zlar asosga qo‘shimchalar qo‘shilganda so‘zning odatdagi shakli o‘zgarishi bilan hosil bo‘ladi. Morfologik dialektal so‘zni leksik-morfologik dialektal so‘zlar termini bilan ham atash mumkin. Bunda qo‘shimchalar adabiy tilda qo‘llaniladigan shakllaridan farqlanadi.
Tākdi hāzi bizägä bir 7 - 8xel nävi bār. tojfi, šibirɣāni, mäjiz
qilädigān üzüm bār, šäkäräk üzümlärimiz bār.// tokni hozir bizda
7-8 xil navi bor. Toyfi,shibirg'oni, mayiz qiladigan uzum bor, shakarak uzumlarimiz bor.
Gap tarkibida kelayotgan tākdi so‘zi tarkibidagi –di shakli kesim tarkibida qo‘llaniladigan o‘tgan zamon shakli emas, tushum kelishigidir. Tushum kelishigining yana bir holati -mi shaklida kelishi ham shevada uchrab turadi. Män gäpimmi qimägänni ikkinči jānini āmäjman//men gapimni qilmaganni ikkinchi yonini olmayman. Bu gapda tushum kelishigining gapimmi va yonini,qimaganni so'zlarida ikki holatda qo‘llanganini ko‘ramiz. Aksariyat shevalarda tushum kelishigi affiksidagi n undoshi kuchli assimilatsiyaga uchraydi, xuddi yuqorida ko‘rgan misolimiz gapimmi so‘zi kabi. Lekin har doim ham so‘zlashuvda bunday holda kelmaydi. Tushum kelishigini odatdagi -ni shaklida uchrashi ham ko‘proq kuzatiladi, yuqoridagi gap tarkibidagi yonini,qimaganni so'zlari kabi. O‘tgan zamon shakli -di ham ko‘p hollarda assimilatsiyaga uchragan holda ishlatilishini kuzatdik. Küčugim šäpkämmi ālip qāčip kelli, mänäm kijin ärqäsidän čāpäläp kellim.// kuchugim shapkamni olip qochip keldi, menam keyin arqasidan chopqillab keldim. Berilgan gapda kelli va kellim so'zlari tarkibida -di o'tgan zamon qo‘shimchasi assimilatsiya hodisasiga uchragan holda qo‘llangan.
O‘xshatish-qiyoslash qo‘shimchasi bo'lgan -day affiksi u, bu, shu ko‘rsatish olmoshlariga qo‘shilganda, imlo qoidasi bo‘yicha bitta n undoshi ortadi, bunday, shunday kabi. Ammo o‘rganilayotgan hudud shevasida n undoshi ortishi bilan birgalikda qo‘shimcha tarkibidagi d undoshi tushib qoladi. Buni quyidagi gapda ko‘rishimiz mumkin. -öööv, sän bünäj törttä ādämni äräsigä väldär- väldär qilib ābröjiɳni tökābsän. Että säni devnägä čiqārällä kijin//-o'v , sen bunday to'rtta odamni orasiga valdar-valdar qilib obro‘yingni to‘kyabsan. Erta seni devonaga chiqaradilar. Yuqoridagi misolda tökābsän/to'kobsan so‘zi ham morfologik dialektal so‘z turiga kiradi.
Bunda hozirgi zamon shalki -yap affiksi -ob shaklida sheva vakillari nutqida qo‘llanganini ko‘rishimiz mumkin. O‘sha gapdagi yana bir so‘z čiqārällä/ chiqoralla so‘zi ham morfologik dialektal so‘z turiga misol bo‘ladi. Bunda adabiy orfografiyadagi chiqaradila leksemasi 3 marta fonetik o‘zgarishga uchragan holda sheva vakillari nutqida qo‘llangan. Ya'niki, chiqar fe'lidagi a unlisi o ga almashgan, -di o‘tgan zamon affiksi assimilatsiyaga uchragan va tarkibidagi i unlisi tushib qolgan.