ILMIY AXBOROTNOMA TARIX 2016-yil, 2-son amalga oshirilgan davrdagi holat[6].
1-jadval №
Rayonlar
Markazi
Qishloq
sho‘rosi
(selskiy sovet)
Qishloq va
ovullar soni
Xo‘jaliklar
soni
1
Yangi Qozonariq
Urgut
14
97
10487
2
Yuqori Darg‘om
Samarqand shahri
26
126
1261
3
Past Darg‘om
Juma stansiyasi
14
103
5829
4
Damariq
Kattaqo‘rg‘on shahri
12
96
3180
5
Qoradaryo
Payshanba
19
227
7083
6
Oqdaryo
Loyish
15
164
5165
7
Mitan
Mitan
13
151
5199
8
Payariq
Chelak
16
147
5937
9
Bulung‘ur
Rostovsevo stansiyasi
28
223
13789
10
Yangi qurg‘on
Yangi qo‘rg‘on
19
182
7397
11
Jizzax
Jizzax
13
101
4587
12
Zomin
Zomin
10
97
4512
JAMI
199
1714
84516
Rayonlashtirishning amalga oshirish paytida Samarqand viloyati ma’muriy jihatdan 4 uyezd, 41
volost va 5 rayonga bo‘lingan edi. Buning ustiga Xo‘jand uyezdi viloyatning boshqa hududlaridan
alohida joylashgandi. Tabiiy-geografik sharoitlarning har xilligi, turli xil xo‘jalik va maishiy
sharoitlar, aholi o‘sishining past darajasi, suvdan foydalanish masalasida aholi o‘rtasida yuzaga
keladigan bahs-janjallar, pochta aloqasining umuman yo‘qligi va nihoyat aholi o‘rtasida urug‘-
aymoqlar o‘rtasidagi dushmanlik kayfiyatining haligacha mavjudligi, viloyat markazidan Xo‘jand
uyezdining uzoqligi oblastni ma’muriy va xo‘jalik-iqtisodiy munosabatlar jihatidan boshqalariga katta
zarari tegardi. Oblastning ishlab chiqaruvchi kuchlari o‘zlarining qurbi etadigan darajada rivojlana
olmasdilar, aholining sovet xo‘jalik qurilishiga intilishlari keskin pasayib ketardi.
Ayni paytda okrugda o‘tkazilgan rayonlashtirish quyidagi maqsadlarni ko‘zda tutgan:
- sovet hukumatini aholiga yaqinlashtirish; ma’muriy boshqaruvga ketadigan mablag‘larni
qisqartirish; xo‘jalik-iqtisodiy qurilish ishlarini chuqurlashtirish va kuchaytirish; viloyatning ishlab
chiqaruvchi kuchlarini har tomonlama rivojlantirish; va nihoyat, dehqon ommasining mustaqilligini
iloji boricha ko‘proq yuzaga chiqarish va ularni sovet qurilishi ishlariga jalb qilish.
Viloyat komissiyasi rayonlashtirish ishlariga viloyat volostlarini ijtimoiy ishlab chiqarilgan reja
asosida tekshirish bilan 1-apreldan kirishadi.
Tekshirish ishlari bir oylik muddatda tugatildi. Undan so‘ng to‘plangan ma’lumotlarni o‘rganish
va qayta ishlash hamda rayonlarni loyihalashtirish ishlariga kirishiladi [4].
Viloyat bo‘yicha yer islohotiga jami 3573 xo‘jalik jalb qilinadi, ulardan 28164,4 desyatina
ortiqcha yer maydoni olib qo‘yildi (shu jumladan, 183 xo‘jalik tugatildi). Bu fond asosida yersiz va
kam yerli xo‘jaliklardan 7175 ta yangi xo‘jalik tashkil qilindi. Bu xo‘jaliklarga faqat 24482,57
desyatina yer maydoni taqsimlanmay qoldi. Bundan tashqari, yangi sug‘oriladigan yerlarda rus
posyolkalari tipidagi 180 uchastkali 11 ta yangi qishloq barpo etildi va ularning har biriga 82 hovlidan
jami umumiy maydoni 5254 desyatina yer maydoni ajratildi. Buning ustiga viloyat bo‘yicha bo‘linmas
yer fondiga umumiy yer maydoni 191,30 desyatina bo‘lgan 5 ta sobiq sovxoz va 13949 desyatina yer
maydoniga ega bo‘lgan 94 yer uchastkalari o‘tkazildi. Yer islohotini o‘tkazishga jami 153709 rubl
mablag‘ sarflandi.
Qayta tuzilgan 6811 xo‘jalikda quyidagilar mavjud bo‘lgan:
2-jadval
Ishchi inventarlar turi
Soni
musodara qilingan va majburan sotib
olingan inventarlardan qaytarib berilgani
Otlar
1283
427
23