Issn 2091-5446 ilmiy axborotnoma научный вестник scientific journal

Uch uzvli murakkab terminlar
. Bunday murakkab terminlar erkin so‘z birikmasiga qiyoslaganda, 
uch mustaqil lug‘aviy ma’noli birlikdan tashkil topgan bo‘ladi. Boshqacha aytganda, uch uzvli so‘z birikmasi 
zanjiri termin sifatida ma’no ifodalaydi va bir tushunchani anglatadi. Ulardan ayrim misollar keltirish bilan 
cheklanamiz: 
kuchning ta’sir vaqti, qatlamlarning deformatsiyalanish xususiyatlari, ruxsat etilgan nisbiy 
deformatsiya,avtomobilning dinamik omili, kuchning dinamiklik koeffitsiyenti, ortiqcha yuk koeffitsiyenti, 
kuchlanishni kamaytirish koeffitsiyenti, elastiklikning cho‘ziqlik moduli, statik elastiklik moduli, ekvivalent 
elastikli moduli, g‘ildirakka tushayotgan og‘irlik, doimiy ta’sir qiluvchi og‘irlik, ruxsat etilgan cho‘kish 
chegarasi, yo‘l to‘shamasi o‘lchamlari, ruxsat etilgan chegaradagi egilish, yo‘l to‘shamasi mustahkamligi, 
yo‘lning ish davri, plitaning hisoblangan qalinligi, qoplamaning yorilish chidamliligi, yo‘l to‘shamasi 
elastikligi, konstruktiv qoplamaning chidamliligi, tekislangan tuproq yo‘l, tuzatilgan tuproq yo‘l, klinker 
qoplamali yo‘l, serg‘ovak asfaltbetonli poydevor, dag‘al toshli poydevor, qatnov qismi toshtaxtasi, betonli yo‘l 
qoplamasi, qatron-betonli yo‘l qoplamasi, qum-asfaltbetonli yo‘l qoplamasi, qattiq yo‘l qoplamasi, sement-
betonli yo‘l qoplamasi, shlakbetonli yo‘l qoplamasi, shebenli yo‘l qoplamasi, loyqaga qarshi qatlam, zax 
qochiruvchi qatlam, yo‘l poyi kengligi, qatnov qismi kengligi, joydagi nuqtaning balandligi (belgisi), yo‘l 
yonbag‘ri qiyaligi, tog‘ yonbag‘ri arig‘i, yo‘l qiyaligi koeffitsiyenti, yo‘l qirg‘og‘i novi, sizib o‘tkazuvchi 
ko‘tarma 
kabi. 
To‘rt uzvli murakkab terminlar
. Bunday terminlar avtoyo‘lsozlik terminlari tizimida nisbatan 
kamligi bilan xarakterlanadi. Misollar:
emulsiya mineralli quyma qorishma, namlik va issiqlikning o‘zgarishi, 
muzlagan qatlamning qabarish koeffitsiyenti, mayda shag‘alli yo‘l qoplamasi, yo‘l qoplamasining kapital tipi, 
quyma materialli yo‘l qoplamasi, sodda tipli yo‘l qoplamasi, bir qatlamli yo‘l qoplamasi, o‘tish tipidagi yo‘l 
qoplamasi, aralashtirish usulli yo‘l qoplamasi, g‘ildirak o‘qiga tushayotgan og‘irlik, qattiq bo‘lmagan yo‘l 
to‘shamasi hisobi, keltirilgan og‘irlik kuchi sxemasi, ishlov berish bilan ma’lum shaklga kiritmoq, yo‘lga 
ajratilgan joyni tozalash, yo‘l qismini taram-taram qilish, qorishmani bosib tekislab qo‘yish, yo‘l to‘shamasini 
mustahkamlash koeffitsiyenti, yo‘l to‘shamasining ish koeffitsiyenti,ko‘prikning ro‘yxatga olinganligi haqidagi 
hujjat, yo‘l to‘shamalarining ishlash qobiliyati 
kabi. 

---