Issiqlik nurlanishi Reja: Eynshteynning fotonlar nazariyasi

rasm. Absolyut qora jism modeli.

Bunday yopiq kovak idishning kichik tirqishi orqali tushgan yorug‘lik idish ichida uning devorlaridan ko‘p marta qaytgandan so‘ng qaytib chiqa oladi. Har bir qaytish jarayonida nur energiyasining bir qismi yutiladi. Natijada, nur energiyasining juda kichik qismigina kovakdan qaytib chiqishi mumkin. Shuning uchun bunday modelning nur yutish qobiliyati 1 ga juda yaqin bo‘ladi. Bu yopiq kovak idish tashqaridan qaraganda mutlaqo qora bo‘ladi. Ammo, ma’lum bir T temperaturagacha qizdirilgan yopiq kovak idish issiqlik muvozanatida bo‘lsa, uning kichik tirqishi orqali chiqargan nurlanishi absolyut qora jismning nurlanishi deyish mumkin. Aynan shunday issiqlik nurlanishini tadqiq qilish bo‘yicha olib borilgan barcha eksperimentlar asosida absolyut qora jism modellashtiriladi. Yopiq kovak idish ichida temperaturani ortishi bilan uning tirqishi orqali chiqarayotgan nurlanishining spektral tarkibi o‘zgaradi. Berilgan T temperaturada absolyut qora jismning nurlanish energiyasining to‘lqin uzunligi bo‘yicha taqsimoti nur chiqarish qobiliyati , bilan xarakterlanadi. Nurlanish qobiliyati birlik jism yuzasidan birlik to‘lqin uzunligi intervalidagi nurlanish quvvatiga teng bo‘ladi. ko‘paytma absolyut qora jism yuza birligidan (( to‘lqin uzunlik intervalida barcha yo‘nalish bo‘yicha nurlanish quvvatiga teng. Shuningdek, energiya taqsimotini chastota bo‘yicha ham keltirish mumkin. (yoki funksiyani ba’zida spektral nurlanish ham deb ataladi. Barcha to‘lqin uzunliklari uchun to‘la nurlanish , quyidagiga teng bo‘ladi: