Исломда мерос ва унинг тақсимоти

ِْن إَو
ِِ
َِلََكِنثَرونيٌِلنجَرَِناَك
ِ وَأًِةَل
ِ
ِنسندُّالاِاَمنهْ ِ ِمٍِد حاَوِ ِلنك لَفٌِتْخنأِْوَأٌِخَأِنهَلَوٌِةَأَرْما
“Агар бир эркак ёки аёл калола ҳолида мерос 
қолдирса, унинг акаси (укаси) ёки синглиси бўлса, 
улардан ҳар бирига олтидан бир тегур” (Нисо сураси, 12 
оят). Яъни эркак бўлсин, аёл бўлсин битта бўлса, олтидан бир 
1/6 олади. 

---

www.madrasa.uz
 
58 
Мисол: бир киши вафот этди ва ўзидан хотини, она бир 
акаси, туғишган акаси ва ота бир укасини қолдирди. Хотинга 
тўртдан бир 1/4. Она бир акага олтидан бир 1/6. Туғишган 
акага асабалик жиҳатидан қолган барча улуш. Ота бир укага 
ҳеч нарса йўқ. 
Масаланинг асли 12 
Хотин 
тўртдан бир 1/4 
3 та улуш 
Она бир ака 
олтидан бир 1/6 
2 та улуш 
Туғишган ака 
асабалик 
жиҳатидан қолган 
барча улуш 
7 та улуш 
Ота бир ука 
туғишган 
ака 
сабабидан 
ҳажб 
бўлган 
улуш йўқ 
7. Онанинг ёки отанинг онаси қанча баландласа ҳам. 
Онанинг отасининг онаси бунга кирмайди. Онанинг 
онасининг онаси, отанинг онасининг онаси кабилар киради. 
Бунинг бир шарти бор: маййитнинг онаси бўлмаслиги. Агар 
маййитнинг онаси бўлмаса, онанинг онаси ёки отаси ҳам 
бўлмаса, отанинг онаси олтидан бир 1/6 улуш олади. 
Момоларнинг иккови ҳаёт бўлса, олтидан бир 1/6 ни тенг 
бўлиб оладилар. 
Онанинг ёки отанинг онаси қанча баландласа ҳам 
муайян шартлар юзага келганда олтидан бир 1/6 олишига 
қуйидаги ҳадис далил: 

---

www.madrasa.uz
 
59 
َِسندُّالاَِةَّدَْلْاِىَطْعَأَِمَّلَسَوِ هْيَلَعِناللهِىَّلَصَِّ بَِّلاَِّن إ