Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti olmaliq filiali «konchilik ishi» kafedrasi

О‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA О‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
ISLOM KARIMOV NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITETI



OLMALIQ FILIALI
“Konchilik ishi” kafedrasi


GLOSSARIY

Mineral – yer qa’rida fizik–kimiyoviy jarayonlar natijasida paydo bо‘lgan, kimyoviy tarkibi va fizik xossalari о‘zaro bir muncha о‘xshash tabbiy jinslarga aytiladi.
Tog‘ jinsi – bitta yoki bir nechta minerallar о‘zaro birikib mustaqil ravishda geologik jins xosil qilishga aytiladi.
Tog‘ jinsi massivi (qisqacha massiv) – bu о‘ziga xos fizik geologik sharoitlarda, malum geologik strukturada shakllangan Tog‘ jinslarining majmui. Massivda tabbiy xolatda joylashgan Tog‘ jinslari massivdagi Tog‘ jinslari deyiladi
Yumshatilgan Tog‘ jinsi – bu suniy yoki Tog‘ jinsining tabbiy siljishi natijasida turli maydalanishlarda Yuzaga keladigan jarayondir.
Tog‘ jinsi namunasi – qattiq jinslarning alohida bо‘laklari yoki maydalangan jinslarning kamroq miqdori.
Ma’lum fizik maydon yoki muxut ta’siriga Tog‘ jinsining javob reaksiyasi (о‘zini tutishi) Tog‘ jinsining fizik xossasi deyiladi.
Mexanik maydon Tog‘ jinslarida vujudga keladigan kuchlanish va Yuklama miqdori, uning ta’sir davomiyligi, Yuklamaning yoʻnalishi (chо‘zilish, siqilish va surilish), kuchlaninshning Tog‘ jinsida tarqalishi (markazlashgan, chiziqli, tekislik bо‘ylab, hajmiy) bilan baholanadi.
Issiqlik maydon harorat, harorat gradiyenti, issiqlik oqimi, issiqlik oqimining yoʻnalishi, ta’sirlashish vaqti о‘zgarishi, Tog‘ jinsi hajmida harorat va issiqlik oqimining tarqalishi bilan baholanadi deb yozishimiz mumkin.
Yelektr va magnit maydon kuchlanish va kuchlanganlik bо‘yicha, elektr va magnit induksiyasi miqdori hamda uning oqim zichligi bо‘yicha baholanadi.
Yelektromagnit maydon Tog‘ jinsida elektromagnit tо‘lqinning tarqalish parametrlari bilan xarakterlanadi elektr va magnit maydonidan
farqli ravshda bu maydonda tebranish chastatasi kabi parametrlar mavjud.