"ishlab chiqarishda boshqaruv" fakulteti «iqtisodiyot» kafedrasi

Echish uchun masalalar: 
1-masala. Korxonaning ulgurji narxlarida mahsulot sotishning yillik hajmi 
12100 ming so‘m, sotilayotgan mahsulotning to‘liq tannarxi 7000 ming so‘m. 
Asosiy fondlar va me’yorlangan aylanma mablag‘larning o‘rtacha yillik qiymati 
12000 ming so‘m. Bank krediti uchun to‘lov 50 ming so‘m. 
Topish kerak: 
umumiy va hisoblagan rentabellik qanday bo‘ladi? 
2-masala. Korxona bo‘yicha mavjud ma’lumotlar quyidagi jadvalda 
keltirilgan. 
Mahsulot nomi 
Mahsulot 
sotish 
rejasi, 
dona 
Bir 
dona 
uchun ulgurji 
narx, so‘m 
Daromad 
solig‘i % 
Mahsulot 
to‘liq tannarxi, 
so‘m 

---

A 
1800 
40 
20 
27,5 
B 
2100 
50 
22 
33,4 
Topish kerak: 
Rejalashtirilayotgan yilda korxona foydasi qanday bo‘ladi, A va B turdagi 
mahsulotlar rentabelligi (alohida-alohida). 
3-masala. Korxona ulgurji narxlarda 6620 ming so‘m hajmida mahsulot ishlab 
chiqardi. Ishlab chiqarish tannarxi 6040 ming so‘m bo‘ldi. Korxonaning tovar 
mahsulotining 1 so‘miga harajati bashorat bo‘yicha 92,3 tiyinni tashkil etadi. 
Topish kerak: 
1.
Korxonaning tovar mahsulotining 1 so‘miga qilingan amaldagi harajatlari 
qancha? 
2.
Tovar ishlab chiqarishda tejamkorlik qanday? 
4-masala. Foyda va rentabellikni xisoblang, agar quyidagilar ma’lum bo‘lsa; 
mahsulotning ulgurji narxi - 1600 so‘m, mahsulotning tannarxi 1400 so‘m, asosiy 
ishlab chiqarish fondlari va normallashtirilgan aylanma mablag‘larning o‘rtacha 
yilik qiymati – 1600 so‘m. 
5-masala. Quyidagilar berilgan. 
A) Balans bo‘yicha olingan foyda, mln. so‘m – 13,0 
B) Asosiy foidalar, mln. so‘m; 
1 – yanvarga bo‘lgan boshlang‘ich qiymat – 54,0 
1 – martdan kiritish qiymati – 4,5 
1 – iyuldan kiritish qiymati – 2,1 
1 –maydan chiqarish – 0,3 
Normalashtirilgan aylanma mablag‘lar 15 000 000 so‘m 
Fond uchun to‘lovlar – 3% 
Bank kreditlari uchun foiz to‘lovlari 0,5 mln. so‘m 
Ushbu ma’lumotlar asosida xisobiy rentabellik ko‘rsatkichini toping.