|
Tuxum va tuxum mahsulotlari
Tuxumni yig'ish, tashish va saqlashda sanitariya qoidalariga rioya qilmaslik ichak tayoqchasi, Proteus, oltin stafilokokklar va vaqti-vaqti bilan paratif mikroblari bilan kasallanishga olib keladi, ular qobiqning yoriqlari va teshiklari orqali tuxum ichiga kirib, uning buzilishiga olib keladi.
Tuxumlarning sifati tuxumning o'lchamiga mos keladigan teshiklari bo'lgan to'rtburchaklar qopqoq bilan o'ralgan elektr chiroqdan tashkil topgan ovoskop yordamida skanerlash orqali aniqlanadi. Tuxumlar bu teshiklarga kiritiladi va yorug'lik bilan tekshiriladi. Dog'larning mavjudligi, loyqalik tuxumning zararlanishini ko'rsatadi.
Umumiy ovqatlanish korxonalarida inkubatordan (sarob) chiqarilgan o'rdak, g'oz va tovuq tuxumlaridan foydalanishga yo'l qo'yilmaydi. Ayniqsa tez buziladigan mahsulot melanj - muzlatilgan tuxum massasi, qutilarga germetik tarzda yopiladi. Tuxum melanji yuqori sifatli tovuq tuxumidan tayyorlanadi. Melanj mikroblarning rivojlanishi uchun yaxshi muhitdir, shuning uchun u ko'pincha xamir va yuqori haroratda pishiriladigan boshqa mahsulotlarni ishlab chiqarishda qo’shimcha sifatida ishlatiladi. Ochiq bankadagi melanj muzdan tushirilgandan keyin 2-3 soat ichida sotilishi va muzlatgichda saqlanishi kerak.
Oziq-ovqat infektsiyalari va ularning oldini olish, oziq-ovqat mahsulotlarini saqlash
Oziq-ovqat mahsulotlarining sifatiga ta'sir etuvchi mikroblardan tashqari, oziq-ovqat infektsiyasini qo'zg'atuvchi kasallik qo'zg'atuvchi yoki patogen mikroblar ham mavjud.Oziq-ovqat infektsiyalari deganda turli yuqumli kasalliklar mikroblari bilan ifloslangan ovqatlarni iste'mol qilish natijasida yuzaga keladigan turli kasalliklar tushuniladi.
Oziq-ovqat mahsulotlari qo'llarni tartibsiz saqlash, hojatxonaga borgandan keyin noto'g'ri yuvish va boshqalar tufayli patogen mikroblar bilan ifloslanishi mumkin.Patogen mikroblar oziq-ovqat mahsulotlariga hasharotlar (chivinlar, tarakanlar) va kemiruvchilar (kalamushlar, sichqonlar) orqali o'tadi. Bundan tashqari, patogen mikroblar kasal hayvondan oziq-ovqat mahsulotiga tushishi mumkin (masalan, sil yoki brutsellyozli sigirlardan olingan sut).
Kontaminatsiyalangan oziq-ovqat orqali ichak kasalliklari boshqa yuqumli kasalliklarga qaraganda tez-tez yuqadi: dizenteriya, tif isitmasi va paratif isitmasi. Infektsiyalarning tarqalishi patogen mikroblar uchun yaxshi ko'payish joyi bo'lgan sut bilan osonlashtirilishi mumkin.
Noto'g'ri tayyorlash texnologiyasi va jele, vinaigrettes, salatlarni saqlash paytida sanitariya-gigiyena talablariga rioya qilmaslik bilan, ikkinchisi ichak infektsiyalari tarqalishining manbai bo'lishi mumkin.
Sut orqali odam ich tifi, dizenteriya, bolalar falaji, paratif, sil, brutsellyoz va oyoq va og'iz kasalliklari bilan kasallanishining oldini olish uchun faqat qaynatilgan yoki pasterizatsiya qilingan sutni iste'mol qilish kerak.
Kasal hayvonlarning go'shti orqali yuqadigan yuqumli kasalliklar tarqalishining oldini olish uchun veterinariya shifokorlari tomonidan tekshirilgan va tekshirish belgisi bo'lgan go'sht mahsulotlarini olish kerak. Faqat kasal odam emas, balki yuqumli ichak kasalliklarining uzatuvchisi bo'lishi mumkin.
Ichakning yuqumli kasalligi bilan kasallangan bo'lish ham boshqalar uchun har doim ham xavfsiz emas. Bu odamning ichaklaridan tif, dizenteriya, paratif mikroblari bir necha oy, ba'zan esa yillar davomida ajralib chiqishi mumkin.
Sog'lom odamlar yoki yuqumli kasallikka chalingan, sekretsiyasida ushbu kasalliklarning mikroblari mavjud bo'lganlar bakteriotashuvchilar deb ataladi ("Batsilla tashuvchisi" atamasi noto'g'ri, chunki tif va dizenteriya qo'zg'atuvchisi tayoq shaklidagi bakteriyalardir, spora hosil qilmaydi va shuning uchun tayoqchalarga tegishli emas) yoki bakteriya chiqaradigan. Ba'zida ilgari yuqumli kasallikdan aziyat chekmagan, ammo uzoq vaqt davomida yuqumli bemor bilan aloqada bo'lgan odam bakteriotashuvchiga aylanishi mumkin. Tifo isitmasi yoki dizenteriyaning bakteriya tashuvchisi, agar o'z vaqtida aniqlanmasa va umumiy ovqatlanish korxonasida ish joyida qolsa, boshqa odamlarga yuqishi mumkin.
Ba'zi ichak infektsiyalari (masalan, dizenteriya) kasallik engil kechganda va bemor ichak buzilishini e'tiborsiz qoldirib, ishlashni davom ettirganda tarqalishi mumkin. Shu sababli, oshqozon-ichak traktining buzilishi holatlarida, umumiy ovqatlanish xodimlari darhol shifokorga murojaat qilishlari kerak.
Bemor mahsulotlarning yonida yo'talganda va aksirganda, oziq-ovqat mahsulotlari gripp virusi va oltin stafilokokklar bilan ifloslanishi mumkin, chunki bu holda nazofarenkdan atrofdagi havoga so'lak, balg'am va shilliq mikroblarning kichik tomchilari chiqariladi. Gripp bilan og'rigan bemor yo'talganda, mikroblar nazofarenksdan kichik tupurik va balg'am tomchilari bilan birga chiqariladi.
Ichak bakteriotashuvchisini o'z vaqtida aniqlash uchun umumiy ovqatlanish xodimlari vaqti-vaqti bilan tibbiy ko'rikdan o'tkaziladi. Gripp yoki tonzillit bilan kasallangan shaxslar umumiy ovqatlanish korxonalarida kasallik davrida ishlashga ruxsat etilmaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
