Ishchi kasbini egallash

Jerakli jixoz va materiallar: 
quritish javoni, shisha plastinka, stakanlar va moy 
namunalari, moy standartlari, Din va Stark apparati, toluol, ksilol, suv, muzlatgich.
 
р
а
Х
7
,
99



---

21 
Nazorat savollari: 
1.
Moy sifati deganda qanday ko’rsatkichlar tushuniladi? 
2.
Yod miqdori nimani anglatadi? 
3.
Кislota soni standart talabidan yuqori bo’lgan moylarni oziq-ovqatga ishlatish 
mumkinligi haqida tushuncha. 
 
6-ish. OMUXTA EM RESEPLARI BILAN TANIShISh 
Darsning maqsadi: 
omuxta em reseptlari bilan tanishish. Talabalarga chorva turiga 
ko’ra omuxta em tanlash va uni baholashni o’rgatish. 
Ishning mazmuni. 
Ozuqa bazasi tarkibida barcha kerakli biologik faol va ozuqa 
moddalar bo’lgan, mollarni to’ydirib boqishni ta’minlaydigan yuqori sifatli em-xashakdan 
iborat bo’lishi kerak. Mollarni to’yimli va sifatli emlar bilan boqishni va em-xashakdan 
foydalanish samaradorligini oshirishni tashkil etish chorva mollari mahsuldorligini 
oshirishning eng yaxshi natija beradigan omilidir. Chunki mahsulot etishtirish uchun 
qilingan sarflar tarkibining 60% ini va undan ham ko’proq qismini em-xashak tashkil 
etadi. 
Turli ozuqalardan to’g’ri tanlab olingan omixta emlar to’la qimmatli bo’ladi, chunki 
bir xil ozuqada bo’lmagan moddalar ikkinchi xil ozuqada bo’ladi va shunday qilib, bir-
birining o’rnini to’lg’azib, to’la qimmatli ozuqa hosil qiladi va bu aralash emning oziqlik 
qiymati ayrim ozuqadan yoki bir xil aralashma ozuqadan yuqori bo’ladi. Omixta em aniq 
ko’rsatma asosida tayyorlanadi. Barcha omixta emlar ikki guruhga bo’linadi: to’la rasionli 
va konsentrat omixta emlar. 
Кonsentrat omixta emlar dag’al, shirador (sersuv) va boshqa mahalliy ozuqalarga 
qo’shishga mo’ljallangan, ular bir xil sochi-luvchan massa, briket va granula (dona-dona 
qilib maydalangan) shaklda tayyorlanadi. 
To’la rasionli omixta emlar o’zlashtirilishi (oziqligi) jixatidan to’la qimmatli bo’ladi, 
mollarga boshqa narsa qo’shmasdan beriladi hamda ko’pincha briket va granula shaklda 
tayyorlanadi. To’la rasionli omixta emlar bo’yi 160-170 mm, eni 70-80 mm va qalinligi 
(balandligi) 30-60 mm bo’lgan odatdagi g’isht shaklida tayyorlanadi. 
Кonsentrat omixta emlar konsentrasiyalangan turli ozuqalardan tarkib topadi. Ular bir 
jinsli sochma massa shaklida uch xil qilib tayyorlanadi: mayin, o’rta va dag’al. Кonsentrat 
omixta emlar ba’zan dona-dona qilib maydalangan shaklda yoki galet – teshik-teshik non 
shaklida ham tayyorlanadi.