"iqtisodiyot va menejment "

Shaxsiy xarakterdagi hujjatlardan foydalanish usuli:
turli masalalar 
yuzasidan o’z qo’li bilan yozilgan: ariza, shikoyat, xatlar, tushuntirish xatlari, tarjimai 
hol va boshqalar.
Ilmiy konferentsiyalar o’tkazish usuli: 
bunday
konferentsiyalarni tayyorlash 
va uni o’tkazishda, ayrim masalalar yuzasidan material to’plovchi, ayrim 
tavsiyanomalar ishlab chiquvchi bir qancha xodimlar ishtirok etadi. Bunda 
muammoni o’rganish uchun keng jamoatchilik jalb etiladi va jamoa fikridan 
foydalaniladi.
Anketali usul
– oldindan tayyorlangan dastur bo’yicha yozma ravishda savollar 
beriladi va yozma javoblar olinadi.
Interv’yu olish usuli
– bunda muammoni o’rganish uchun xodim bilan bevosita 
suhbat o’tkaziladi. Rahbar yoki tadqiqotchi suhbat davomida masalalarni 
aniqlashlari, chuqurlashtirishlari va shu yo’l bilan ishoncli va mukammal 
ma’lumotlar olishlari mumkin.
Kuzatish usuli 
– jamoa faoliyatini shaxsan kuzatish, odamlar bilan uchrashish 
va muloqotda bo’lib, ob’yektiv va batafsil axborot yig’ish, chuningdek har bir jamoa 
rolini baholash imkonini beradi.
Ijtimoiy eksperiment o’tkazish usuli
– bu usulda sun’iy ravishda ijtimoiy 
vaziyatni vujudga keitirish yo’li bilan ijtimoiy hodisalar to’g’risidagi ilmiy xulosalar 

---

211 
va mavjud bilimlar tekshirib ko’riladi. Buning uchun maxsus guruh uyushtirilib, shu 
guruh faoliyati umumlashtirilib va amaliy xulosalar chiqariladi.
Qayd qilingan ijtimoiy tadqiqotlarning ijobiy jihatlari bilan birga kamchiliklari 
ham bor. Shuni hisobga olgan holda, u yoki bu usulni voqealikni real aks ettirishi va 
ko’proq samara berishiga qarab tanlash lozim. Tajribalar esa bu usullarni ma'lum 
darajada birga qo’shib qo’llanishi maqsadga muvofiq ekanligini ko’rsatadi. 
Ijtimoiy-ruhiy 
usullar 
“Boshqarish 
sotsiologiya”si 
va 
“Boshqarish 
psixologiyasi”ga asoslanadi.