«iqtisodiy matematika» fanidan

Mustahkamlash uchun savollar:
1. Chebishev tengsizligining ikkala ko‘rinishini aytib bering.
2. Chebishev teoremasi qanday ta’riflanadi?
3. Chebishev teoremasining ahamiyatini ayting.
4. Katta sonlar qonuni va uning iqtisodiy ahamiyatini ayting.
5. Qanday tasodifiy miqdor asimptotik normal deyiladi?
3-mavzu. Tanlanma uchun statistik baholar. (6 soat)
1-ma’ruza mashg‘uloti. Tanlanma metod. Statistik taqsimot.
Reja:

1. Tanlanma va uning berilish usullari.

2. Tanlanmaning o‘rta qiymatlari.
3. Poligon va gistogramma.

Iqtisodiy matematikaning matematik statistika bo‘limi ommaviy tasodifiy hodisalar bo‘ysunadigan qonuniyatlarni aniqlash, statistik ma’lumotlarni kuzatish natijalarini o‘rganishga asoslanadi. Uning birinchi vazivasi – statistik ma’lumotlarni to‘plash va guruhlash usullarini ko‘rsatisdir. Ikkinchi vazifasi – statistik ma’lumotlarni tahlil qilish usullarini tadqiqot muvofiq ishlab chiqishdir.

bog‘liqmas va bir xil taqsimlangan tasodifiy miqdorlar ketma-ketligi tanlanma deyiladi. n-tanlanmaning xajmi.
Bosh to‘plam deb tanlanma ajratiladigan obyektlar to‘plamiga aytiladi.
Agarda tanlanma asosiy to‘plamga qaytarilsa, u takrorlanuvchi tanlanma deyiladi. Agar tanlanma asosiy to‘plamga qaytarilmasa, u takrorlanmas tanlanma deyiladi.
Amaliyotda odatda qaytarilmaydigan tasodifiy tanlashdan foydalaniladi.
Tanlanmani tasvirlay oladigan bo‘lish xususiyati reprezentativligi deyiladi.
Tanlanmaning noma’lum taqsimot qonuni F(x) ni topish matematik statistikaning birinchi masalasidir.
Noma’lum taqsimot qonunining parametrini topish masalasi, matematik statistikaning ikkinchi masalasidir.
Noma’lum parametrlar uchun ishonchlilik oralig‘ini topish masalasi matematik statistikaning uchinchi masalasidir.
Statistik gipotezalarni tekshirish uchun kriteriylar qurish masalasi matematik statistikaning to‘rtinchi masalasidir.
Ikki va undan ortiq tasodifiy miqdorlar orasidagi bog‘liqlikni o‘rganish matematik statistikaning beshinchi masalasidir.
tanlanmaning taqsimot funksiyasi F(x) noma’lum bo‘lsin. Quyidagi funksiyani qaraymiz. . Empirik taqsimot funksiyasi deb ga aytiladi.
Empirik taqsimоt funksiyasining xоssalari.
1⁰. F_n(x) kamaymaydigan funksiya.
2⁰.
3⁰.
4⁰. F_n(x) funksiya sanоqli sоndagi uzilish nuqtasiga ega.
5⁰. F_n(x) funksiya 2-tur uzilishga ega.
6⁰. F_n(x) chapdan uzluksiz.