Iqtisodiy bilim asoslari

ISH HAQI NEGA HAR XIL? 

Nima sababdan to‘qimachilik kombinatining menejeri

oddiy  ishchiga  nisbatan  ko‘p  maosh  olishini  asoslashga

urinib ko‘raylik. Ishchi va xizmatchilar maoshining ko‘p

yoki kam bo‘lishi quyidagi omillarga bog‘liq bo‘ladi:

1. Ish kishidan qanchalik ko‘p maxsus bilim, malaka

va tayyorgarlikni talab qilsa, u shunchalik qimmat turadi.

Haqiqatan, katta o‘quv va malaka talab qilmaydigan, oddiy

ishlarni bajara oladigan ishchilar juda ko‘p. Maxsus bilim

va  alohida  boshqarish  qobiliyatiga  ega  bo‘lgan  tajribali

menejerlar  esa  kam.  Shu  bois,  oddiy  ishchilar  ishchi

kuchining  taklifi  —  S

2

,  menejer  xodimlar  ishchi  kuchi

taklifi — S

1

dan ko‘p bo‘ladi. Bu holatda, menejerlar ish haqi — p

1

, oddiy ishchilar

ish haqi — p

2

dan ko‘p bo‘lishini 24.2- chizmadan aniqlashimiz mumkin bo‘ladi.

2. Ishning natijasi, ya’ni uning evaziga yaratilgan tovar sotilgach, ish beruvchiga

qanchalik ko‘p foyda olib kelsa, ishchi kuchi ham shunga mos ravishda yuqori

baholanadi.

3. Ish qanchalik og‘ir va kishidan katta jismoniy kuchni talab qilsa, shuncha

qimmat bo‘ladi. Masalan, ko‘mir koni ishchisi oddiy ishchilardan ko‘proq maosh

oladi.

24.2- chizma.

p

S

2

D

q