Institut va maktablar uchun o’zbek tilidagi eng yaxshi referatlar to’plami va interaktiv xizmatlar

1 Mahram - sirdosh, yaqin kishi. 2 Ganj - xazina.
Tugandi ashki gulgun, emdi qolmish za'faroniy yuz,
Falak zulmi badal qildi xazon birla bahorimni.
Tortgan azoblar sabab lirik qahramon ko'zidan to'kilayptgan qonli yoshlar ham tugab bo'ldi. Endi faqat sarg'aygan yuzgina qoldi. Chunki falakning zulmi kuzning evaziga uning umri ko'klamini olib qo'ydi. Вu tasvirlardagi hayotiy haqiqat, ohang ma'yusligi, timsollarning ta'sirchanligi o'quvchini o'ziga rom etadi. G'azalning oltinchi baytiga kelib, asarga yor obrazi kelib qo'shiladi. Lekin bu yerda ham u oshiqqa zahmat yetkazuvchi sifatida beriladi. U tufayli boshig'a yuz' mehnat (tashvish, azob) tushgan oshiq yordan ham, diyordan ham kechib, bosh olib ketishga qaror qiladi. Keyingi baytlardayoq ma'shuqa timsoli tasvirdan tushib qoladi. Yana inson hayoti vа uning mazmuni haqida o'ylayotgan fikrchan kishi obrazi gavdalantiriladi. O'ychil bu kishi shunday abgor ahvoldaki, uning bag'ri parchalanganidan qonga belangan yuzini ko'rib ichi achimagan odam yo'q. Hayotning achchiq sharobi oshiq boshini aylantirgan. Shu bois zahri qotil quyishlarini o'tinadiki, uni ichib, xumor - bosh og'riqdan bir yo'la qutulsin. G'azal maqta'sida shoir tirik odam dunyo tashvishlaridan qutulishi mumkin emasligiga yana bir bor iqror bo'ladi vа bor-yo'g'ini olib bo'lsa-da, ozodlik, ketish imkonini ber deya iltijo qiladi:
Jahon tarkini qilmay, chunki tinmoq mumkin emasdur,
Navoiy, qil meni ozod o'rtab yo'q-u borimni.
Alisher Navoiy g'azallari orasida qanoat, shukronalik tuyg'ulari aks etgan asarlar ham anchagina. Garchi, Navoiy "yoshli ko'z - buloq", "dardli qalb - charog'" degan vа insoniy dard-u alamni baland pardalarda kuylagan esa-da, hayotiy qoniqish tuyg'usi unga begona emas edi. Shoirning "Kimga qildim bir vafokim, yuz jafosin- ko'rmadim" misrasi bilan boshlanadigan she'rida esa mana shu kayfiyatga ters holat, yaxshilikka yomonlik ko'rgan kishi tuyg'ulari aks etganligini ko'rish mumkin. Shoirning mahorati shundaki, go'yoki tasdiqqa o'xshab tuyuladigan vа shukronalikni ifodalashga xizmat qilishi lozim bo'lgan so'zlar so'roq ohangi berilishi bilan shoir ko'zda tutgan nolish ma'nosini ifodalaydigan bo'ladi. She'rdagi:
Kimga qildim bir vafokim, yuz jafosin ko'rmadim,
Ko'rguzub yuz mehr, ming dard-u balosin ko'rmadim