Institut va maktablar uchun o’zbek tilidagi eng yaxshi referatlar to’plami va interaktiv xizmatlar

1 Anbarafshon - yoqimli is taratish. 2 Тоrin parishon aylagach – piligini titkilagach.
Xazinani yashirtirgan sulton yaqin kishisi (mahrami)ni o'ldir­ganiday, go'zallar ham ko'nglingni olgach, beparvoligi bilan uni halok qiladi:
Jong'a qo'yg'ach naqdi ishqing qildi ko'nglumni halok,
O'lturur mahramni' sulton ganjl pinhon aylagach.
G'azalning maqta'sida tasvir yanada quyuqlashib, ruhiy holat shiddati ortib boradi. Negaki, shoir qanchalar qiynalmasin, yоr tufayli azob chekkanini tan olgisi kelmaydi. Shu bois haqli savol tug'iladi:
Еy Navoiy, ishq agar ko'nglungni majruh etmadi,
Bas nedurkim, qon kelur og'zingdin, afg'on aylagach?!
Buyuk mutafakkirning dunyo, hayot, inson, uning umri vа tiriklik mazmuni haqidagi teran o'ylari, anduhli mulohazalari shoirning "Junun vodiysig'a mоyil ko'rarmen joni zorimni" satri bilan boshlanadigan g'azalida adoqsiz bir dard vа tengsiz mahorat bilan berilgan:
Junun vodiysig'a moyil ko'rarmen joni zorimni,
Tilarmen bir yo'li buzmoq buzulg'on ro'zgorimni.
Тiriklikning tuganmas tashvishlari, charxning o'lchovsiz qilvirliklari vа odamlarning riyokorliklaridan bezgan donishmand kishi holati matla'da o'ta ta'sirchan aks etgan. Qahramon o'zini telbalikka, ya'ni "junun vodiysig'a moyil ko'ra"di. Chunki u dunyoni tuzatmoqchi, odamlarni komil qilmoqchi, yurtni obod etmoqchi edi. Hayotning tartibi shunday bo'ldiki, nafaqat ezgulikni olamga yоyа oldi, balki o'z "ro'zgori"ni ham оmоn saqlab qola bilmadi. Garchi, mazkur g'azal "G'aroyib us-sig'ar" devoniga kiritilgan bo'lsa-da, undan katta hayot tajribasiga ega, turmush to'g'risida asosli xulosalar chiqarib olgan kishining ruhi sezilib turadi. Shoir falakning adolatsizligi sabab tuproqqa aylanganidan zorlanar ekan, endi uni to'tiyoliqqa izlaganlar ham biror zarrasini topolmasliklarini tilashini bildiradi. Вu o'rinda dunyodan ko'ngli qolgan kishi holati bо'y ko'rsatib turibdi. Qahramon qismat oldida ojiz ekanligini sezadi vа o'zini tasodif(qazo)ning qo'liga topshirishni ixtiyor etadi. Chunki dunyoning adolati shundayki, odamda biror yo'lni o'z ixtiyori bilan tanlash imkoni yo'q. Hayotning zulmi izsiz ketmagan: