Инсоният ўз тараққиёти давомида доимо ўзаро мулоқот қилиш, фикр, тажриба алмашиш, бир-бирининг ҳолидан хабардор бўлиб туришга интилиб келган. Унинг ана шу эҳтиёжини қондиришда почта хизмати беқиёс аҳамиятга эга бўлган

2.2 Почта алоқа бўлимларида қатъий хисобот бланкаларидан фойдаланишни назорат қилиш технологияси.
Почта алоқа бўлимларида омонат дафтарчалари қатий ҳисобот бланкалари сифатида юритилади. Банкнинг ваколатли филиаллари қатий ҳисобот бланкаларини почта алоқа тармоқларига уларнинг ёзма талабномалари асосида банкнинг ваколатли филиали бошлиғи ва бош ҳисобчиси рухсати билан 0402160175 шаклдаги бланка асосида ичонч рухсатномаларини тақдим этган ҳолларда берилади. Бланкаларни бериш балансдан ташқари харажат ордери асосида расмийлаштирилади.
Почта алоқа бўлимлари қатий ҳисобот бланкаларини сақланишини таъминлашлари шарт. Кун давомида бланкалар сефда сақланади, иш куни якунида қулфланади ва мухрланади. Почта алоқа бўлимлари қатий ҳисобот бланкалари, шунингдек операцион кундалик ва кундаликка иловаларни олишлари учун бланкаларни номи ва сонини кўрсатган ҳолда талабнома тузадилар ва туман почта алоқа тармоғига юборадилар. Почта алоқа бўлимларида қатий ҳисобот бланкаларининг захираси 2 ҳафталик харажат нормасидан ошмаслиги керак.
Туман почта алоқа тармоғи қатий ҳисобот бланкаларини почта алоқа бўлимларига 040209007 шаклдаги қайднома орқали топширади. Қайдномага илова қилиб почта алоқа бўлимлари бўйича бланкаларнинг тақсимланиши, номи ва сони, шунингдек уларни босмахонадан берилган рақамлари қўйилади. Бу жараён туман почта алоқа тармоғида амалга оширилади, яъни алоқа бўлимлари туман почта алоқа тармоғига бориб қабул қилиб олишади. Қатий ҳисоб бланкалари тартиб рақамлари кетма – кетлиги қатий типография рақами асосида ишлатилади. Кун бўйича ишлатилмай қолинган ва бузилган бланкалар учун 0402540104 шаклдаги харажатлар ордери тузилади. Унда типография тартиб рақами мавжуд бланкалар бўйича шартли бахолар кўрсатилади, шунингдек бланкаларнинг сериа ва рақамлари акс эттирилади. Ордер почта алоқаси бўлими ходими томонидан имзоланади, ҳар бир бузилган бланка яримигача йиртилади ва ҳар 1 та вароғига бузилган деб ёзув ёзилади. Сана қўйилади ва ордер ёзган почта алоқаси ходимининг имзоси билан тасдиқланади. 0402540104шакл ордер натижалари операцион кундаликнинг “ценост-харажат” графасига ёзилади.
Банк билан почта алоқа тармоғи ўртасида ўзаро ҳисоб китоб олиб боориш тартиби. Почта алоқа бўлимларида қабул қилинган ва тўланган қўйилмалар бўйича пул воситаларининг ҳисоб – китоби банкнинг ваколатли филиали балансида олиб борилади. Бу жараён республика қонунчилиги асосида ва банкнинг локал меъёрий ҳуқуқий актлари асосида олиб борилади. Пул воситаларининг ҳисоб китоби кирим-чиқим операциялари амалга оширилган жисмоний шахслар рўйхати асосида олиб борилади. Ушбу рўйхат туман почта алоқа тармоғи буҳгалтерия ходимлари томонидан тузилади. Бош буҳгалтер ҳисобчи томонидан имзоланади. Жараён тугаган кундан 2 кундан кечиктирилмасдан рўйхат 2 нусхада банк қўйилмаси шартномаси нусхаси билан биргаликда банкнинг ваколатли филиалига юборилади. Жисмоний шахслардан қўйилмалар бўйича пул воситаларини қабул қилишда банкнинг ваколатли филиали олдида туман почта алоқа тармоғининг қарздорлиги келиб чиқади ва аксинча жисмоний шахсларнинг қўйилма хисоб рақамларидан пул воситаларини беришда банк филиалининг туман почта алоқа тармоғи олдида қарздорлиги келиб чиқади. Туман почта алоқа тармоғлари ва банкнинг ваколатли филиаллари ўртасида ўзаро ҳисоб китобларни тўғри ва ишончли амалга ошириш учун жисмоний шахслар қўйилмалари бўйича пул воситалари ҳаракатнинг кунлик ҳисоб – китобини олиб бориши шарт. Туман почта алоқаси тармоғи ва банкнинг ваколатли филиали ўртасида қўйилма операцияларининг айланма маблағлари натижалари бўйича ҳисоб китоб ҳар икки календар иш кунида амалга оширилади. Агар қўйилмалардан берилган нақд пуллар миқдори қўйилмалар бўйича қабул қилинган нақд пул миқдоридан ошиб кетса, туман почта алоқа тармоғи банкнинг ваколатли филиалига ўрнатилган тартибда талабнома тақдим этади. Талабномага рўйхат илова қилинади.