Inson va tuproq” kitobi “Jayron” ekologik markazi

Olmaliq shahri- Toshkent viloyatidagi shahar (1951-yildan). Olmaliqsoy boʻyida, Qurama togʻlarining shimoliy yon bagʻrida, 600–650 m balandlikda, Toshkent shahridan 60 km janubi-sharqda, Ohangaron daryosining chap sohilida joylashga. Shaharning shimoli-sharqida Qurama tizmasi, shimol va janubi-sharqda Chatqol tizmalari bor. Yaqin temir yoʻl stansiyasi — Ohangaron (18 km). Maydoni 10,8 kv.km. Aholisi 115 ming kishi. Olmaliqda mis konining topilishi shaharning tez oʻsishiga sabab boʻldi. 1954-yil Olmaliqda qoʻrgʻoshin-rux fabrikasi ishga tushirildi. Qalmoqqir konidan mis rudasi ochiq usulda olina boshladi. Olmaliqdagi sanoat korxonalarini elektr energiyasi bilan taʼminlash maqsadida Olmaliq yonida issiqlik elektr st-yasi qurildi. 1963-yil mis eritish zavodi foydalanishgatopshirildi. Kon-metallurgiya kombinati toʻla ishga tushirilib mahsulot bera boshladi. Olmaliqdagi rangli metall rudalar oltingugurtga boy. Olmaliqda Oʻrta Osiyoda birinchi boʻlgan uy-roʻzgʻor kimyosi zavodi qurildi. Olmaliqda respublika qishloq xoʻjaligining 80% ni fosforit oʻgʻitlar bilan taʼminlayotgan "Ammofos" zavodi, "Poyondoz" gilam, "Pallada Vostok", "Djefinterneyshnl" Oʻzbekiston — Pokiston qoʻshma korxonalari, mebel jihozlari k-ti, "Olmalik,-gʻisht", "Oqtosh" korxonalari, "Krvuldi" oltinli rudani qazib olish koni va boshqa korxonalar bor. Yengil va oziq-ovqat sanoat rivojlanmoqda. Olmaliqga Toshkent— Angren temiryo`ldan shoxobcha chiqarilgan. Toshkent — Olmaliq avtomobil yoʻli oʻtgan. Navoiy konmetallurgiya institutining kon metallurgiya fakulteti, 23 umumiy taʼlim maktabi, 12 kutubxona, 3 madaniyat uyi, oʻlkashunoslik muzeyi, musiqa va sanʼat maktablari, 3 stadion, 36 sport zali, 86 voleybol va basketbol maydonlari, 11 gandbol, 18 tennis zallari va 5 suzish havzasi bor. Shaharda markazlashgan hududiy tibbiy birlashma, bolalar kasalxonasi, "Kimyogar" kasalxonasi, yuqumli kasalliklar, silga qarshi kurashish dispanseri, tugʻruqxona, 10 poliklinika va boshqa tibbiy muassasalar ishlab turibdi.

Olot shahri-Buxoro viloyati Olot tumanadagi shahar (1982-yildan). Tuman markazi. Viloyat markazi (Buxoro shahri) dan 70 km uzoqlikda. Buxoro shahri bilan temir yoʻl va shosse yoʻli orqali bogʻlangan. Olot marka-zidan Buxoro—Turkmanobod xalqaro temir yoʻl va avtomobil yoʻllari oʻtgan. Amu-Qorakoʻl kanali shaharning janubidan oʻtadi. Aholisi 12 mingga yaqin. "Olot" atamasining orlot turkiy urugʻ (qabila) nomidan kelib chiqqanligi taxmin qilinadi. Shaharda tuman hokimiyati binosi, "Olotteks" qoʻshma korxonasi, asfalt, gʻisht, konserva zavodlari, Amu-Buxoro kanali boshkarmasi, koʻchma qurilish mexanizatsiyalashgan kolonnasi, MTP, aloqa boʻlimi, 7 ta umumiy taʼlim, musiqa maktablari, qishloq xoʻjalik kasb-xunar kolleji, kasb-hunar maktabi, kutubxona, bolalar kutubxonasi, muzey, klub, madaniyat uyi, madaniyat va istirohat bogʻi, markaziy kasalxona va boshqa tibbiy muassasalar hamda savdo, madaniy va maishiy xizmat koʻrsatish shoxobchalari bor.

Olov- deb alangalanish natijasida zudlik bilan oksidlanish jarayoniga aytiladi. Bunda issiqlik, yorugʻlik va turli kimyoviy reaksiya mahsulotlari ajralib chiqadi. Olovning koʻrinuvchi qismi alanga deyiladi. Olov global ekologik tizim va kundalik hayotda muhimdir. Olov isitadi, undan hosil boʻlgan kul oʻgʻit sifatida ishlatilishi mumkin. Biroq olovni qoʻllaganda ehtiyotkorlik zarur, yoʻqsa yongʻin sodir boʻlib, jiddiy jarohatlar, eroziya va atmosfera kirlanishiga olib kelishi mumkin.