Innovation in the modern education system

 
 
INNOVATION IN THE MODERN EDUCATION SYSTEM 
797
чи
қ
илган бўлиб, ушбу назария тарафдорлари ма
ҳ
аллий бош
қ
арувни 
давлатнинг бир 
қ
исми деб 
ҳ
исоблашган. Шу ну
қ
таи назардан, жамоа 
характеридаги 
ҳ
ар 
қ
андай 
ҳ
укумат, давлат масаласидир. Мазкур 
жараѐнда ма
ҳ
аллий жамоанинг изоляцияси эмас, балки ма
ҳ
аллий 
а
ҳ
олини давлат манфаатлари ва ма
қ
садларига хизмат 
қ
илишга жалб 
қ
илиш содир бўлади. Ма
ҳ
аллий бош
қ
арув мо
ҳ
иятини шакллантирган 
олимлардан бири Н. Лазаревскийнинг 
қ
арашларига кўра, у тўрт 
таркибий 
қ
исмга: давлат номидан 
ҳ
укумат 
ҳ
у
қ
у
қ
ларини амалга 
оширилиши; давлат бош
қ
арувининг фаолияти ма
ҳ
аллий вазифаларини 
бажаришдан иборат бўлиши; давлатнинг ўзи томонидан давлат 
бош
қ
аруви вазифаларини бажарилиши 
ҳ
амда давлатнинг ўзи 
органлари ва вакилларига эга бўлиши билан белгилайди.
Демократлашув ва номарказлаштириш тамойилларининг энг 
ю
қ
ори бос
қ
ичида ма
ҳ
аллий ўзини ўзи бош
қ
ариш вакиллик органлари 
тузилмаси ва фаолиятида кўринади. Шу билан бирга, молиявий 
муста
қ
иллиги 
қ
онунлар 
ор
қ
али 
тўли
қ
таъминлансагина 
ушбу 
органларнинг функцияларини амалга оширишда 
ҳ
ам, уларни 
шакллантириш жараѐнида 
ҳ
ам давлат 
ҳ
окимиятининг 
ҳ
ар 
қ
андай 
аралашувини 
қ
абул 
қ
илиши мумкин эмас. Шунингдек, ма
ҳ
аллий ўзини 
ўзи бош
қ
аришнинг кенгайиши жамиятни параллел равишда 
ҳ
у
қ
у
қ
ий 
ижтимоий йўналтирилган демократик давлатни шаклланишисиз 
мумкин эмас. 
Ма
ҳ
аллий 
ҳ
окимиятини шакллантириш, ўз навбатида, ма
ҳ
аллий 
а
ҳ
олининг фу
қ
аролик фаоллигини кўпро
қ
даражада намоѐн бўлишига 
имкон яратиб, унинг вакиллари билан бир 
қ
аторда ма
ҳ
аллий 
ҳ
окимиятнинг вакиллик институтини ташкил 
қ
илишнинг захирасини 
вужудга келтиради. Тад
қ
и
қ
отчи Айдар Юсупов ма
ҳ
аллий ўзини ўзи 
бош
қ
аришни муайян даражадаги давлат 
ҳ
окимияти органларининг 
ҳ
а
қ
и
қ
ий ма
қ
садларига эришиш шартларидан бири сифатида 
қ
арайди. Европа Кенгаши томонидан 1985 йилда 
қ
абул 
қ
илинган 
Ма
ҳ
аллий ўзини ўзи бош
қ
ариш Хартиясининг 3-моддасида ма
ҳ
аллий 
ўзини ўзи бош
қ
ариш органларининг ўз ваколатларига ва ма
ҳ
аллий 
а
ҳ
оли манфаатларига мувофи
қ
қ
онунлар доирасида 
ҳ
аракат 
қ
иладиган давлат вазифаларининг му
ҳ
им 
қ
исмини тартибга солиш 
ҳ
амда бош
қ
ариш 
ҳ
у
қ
у
қ
и сифатида тушунилади. Шу билан бирга 
айрим муаллифлар, жумладан, Н. В. Бондар шундай ѐзади: ―Ма
ҳ
аллий 
ўзини ўзи бош
қ
ариш бутун мамлакат а
ҳ
олиси томонидан 
ҳ
окимиятни 
амалга ошириш усули, яъни ма
ҳ
аллий даражадаги давлат 
ҳ
окимияти 
шакли сифатида белгиланган‖ . Бизнинг фикримизга кўра, айрим 

---