Mavzuning o’rganilganlik darajasi. Qiyosiy adabiyotshunoslikning hozirgi darajasi milliy adabiyotlar o’rtasidagi mushtaraklik va o’ziga xoslikni aniqlash haqidagi nuqtai-nazarni to’liq qo’llab-quvvatlaydi. Mavzuga u yoki bu darajada aloqasi bo’lgan tadqiqotlarni tomonlarini o’rganishga bag’ishlangan ilmiy ishlar va risolalar tashkil etadi.
Tadqiqotning maqsad va vazifalari. Ishning asosiy maqsadi Amerika (AQSh) va o’zbek adabiyotida bolalikning badiiy dunyosi qanday talqin etilishi, ulardagi o’ziga xoslik va mushtarakliklarni qiyoslash asosida AQSh adibi M.Tvenning «Tom Soyerning boshidan kechirganlari», «Gekl’berri Finnning boshidan kechirganlari», hamda mashhur shoir va tarjimon G’.G’ulomning «Shum bola» asarlarini tahlil qilish, ularning bir–biridan farqlanuvchi tomonlarini, uslubiy o’ziga xosliklarini o’rganishdan iborat.
Bu quyidagi vazifalarni o’z ichiga oladi:
Adabiy aloqalar va adabiy ta’sir masalalarini o’rganish;
G’afur G’ulom asarlarini yetti iqlimda mashhur ekanligi, AQSh mamlakatlarida sevib o’qilishi;
Bolalar obrazlari G’afur G’ulom prozasida katta o’rin tutishi, uni Mark Tvenning Tom Soyeri bilan qiyoslash mumkinligi;
Mark Tven va G’afur G’ulom asarlari badiiyatini tahlil qilish;
Mark Tven va G’afur G’ulom tomonidan voqelikning bolalarga xos tasvirini tahlil etish;
dunyoning badiiy tasvirida muallif va qahramon munosabatlarini o’rganish.
Tadqiqotning ilmiy yangiligi. Dissertatsiyada Amerika va o’zbek adabiyotida bolalikning badiiy dunyosi talqini va ulardagi o’ziga xoslik hamda mushtarakliklar qiyosiy tadqiq qilindi, tegishli nazariy va amaliy xulosalar chiqarildi, tahlillar aniq misollarda ko’rsatildi, ilmiy o’rganildi. Tadqiqot ishi qiyosiy adabiyotshunoslik fanining so’nggi yutuqlariga tayanib amalga oshirildi.
Tadqiqot natijalarining nazariy va amaliy ahamiyati. Mark Tven va G’afur G’ulom ham bolalar va o’smirlar adabiyoti rivojiga ulkan hissa qo’shdilar. Ularning asarlari dunyoning ko’plab tillariga tarjima qilindi, bu asarlar nafaqat bolalarning, balki kattalarning ham ma’naviy mulkiga aylandi. O’zbek shoiri va adabiyotshunos olimi G’afur G’ulom ijodiga bag’ishlangan maqola va ocherklarning chop qilinishi – katta madaniy hodisa bo’lib, Amerika adabiyotida o’zbek adabiyotini baholashda yangi yo’nalish paydo bo’lgani tadqiqot ishining ilmiy ahamiyatidan dalolat beradi. Dissertatsiyada keltirilgan xulosalaridan qiyosiy adabiyotshunoslik, adabiyotlararo mushtaraklik yuzasidan oliy ta’lim muassasalarining bakalavriat hamda magistratura bosqichlarida ma’ruza matnlari, turli uslubiy tavsiyanomalar yaratishda «Qiyosiy adabiyotshunoslik va tarjimashunoslik», «Badiiy tarjima amaliyoti», «Tarjima mahorati», «Ilmiy tadqiqot asoslari» kabi fanlarni o’qitishda hamda shu sohadagi kelgusi ilmiy–tadqiqot ishlarini amalga oshirish jarayonlarida foydalanish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |