|
MMIBDO`:______________________________ __________
Sana_____________
Mashg`ulotning mavzusi: Maqsud Shayxzoda " Iskandar Zulqarnayn"
Mashg`ulotning maqsadi:
Ta’limiy maqsad - To’ldiruvchi haqida ilmiy tushunchalar berish Tarbiyaviy maqsad - O'quvchilarni o'z maqsadiga erishish ruhida tarbiyalash.
Bir-birlariga o'zaro hurmat, jamoa bo'lib ishlash, o'zaro yordam va berilgan vazifani
bajarishda mahsuliyat sezish ko'nikmalarini tarkib toptirish.
Rivojlantiruvchi maqsad - O'quvchilarni mustaqil ishlash, ijodiy izlanish, guruxlarda ishlash orqali bilim olishga, xotirani mustahkamlashga, tez fikrlash, fikrni aniq ifodalashga o'rgatish, til madaniyatini o'stirish.
Mashg`ulot turi: Yangi tishuncha va qonunlarni o'rgatuvchi Mashg`ulot.
Mashg`ulotda foydalaniladigan metodlar: Hamkorlik texnologiyasi, "Aqliy hujum" ,
Mashg`ulotda foydalaniladigan jihozlar: ko'rgazmalar
Tashkiliy qism:
a)salomlashilsh b)navbatchi axboroti
c)davomatni aniqlash d)uyga vazifani tekshirish
Mashg`ulotning rejasi:
a)o'tilgan mavzuni takrorlash b) yangi mavzu bayoni c)mustaxkamlash. d) O'quvchilarni baholash
O'tilganlarni takrorlash:
Hamid Olimjon shoir bo‘lib yetishuvining eng muhim sabablarini kengroq izohlashga harakat qiling.
Hamid Olimjonga zamondosh yana qaysi ijodkorlarni bilasiz? Ulaming ijodi va taqdiri to‘g‘risida eshitganmisiz?
Yangi mavzu bayoni:
O‘zbek adabiyotining XX asrdagi ulkan vakillaridan bin Maqsud Mas’um o‘g‘li Shayxzodadir. U 19O8-yili Ozarbayjonning Agdash (Oqtosh) shahrida ziyoli oilada tug‘ilgan. Otasining kasbi shifofcorlik bo‘lib, she’riyatni nihoyatda sevgan, farzandlariga ham adabiyotga muhabbat tuyg‘usini singdirgan inson edi. Shayxzoda tug‘ilgan shahrida maktab ta’limini olgach, Ozarbayjon poytaxti Bokudagi Oliy pedago- gika institutiga sirtdan o‘qishga kiradi. 1925-yildan muaUimlik qila bosh- laydi. 1928-yili u hurfikrliligi, ya’ni Ozarbayjonni mustaqil davlatga aylantirish haqidagi erkin fikrlari uchun ayblanib, Toshkentga badarg‘a qilinadi. Ayni shu davrdan boshlab to umrining so‘ngiga qadar Shayx- zodaning butun hayoti O‘zbekiston bilan bog‘lanadi. U awal turli gazeta va jumallar tahririyatlarida muharrir, 1935—1938-yillarda O‘zbekiston Fanlar komiteti qoshidagi Til va adabiyot institutida ilmiy xodim, 1938- yildan hayoti`so‘ngigacha Nizomiy nomli Toshkent davlat pedagogika instituti o‘zbek mumtoz adabiyoti kafedrasi o‘qituvchisi bo‘lib ishladi.
Shayxzodaning dastlabki ijod namunalari 1929-yildan e’lon qilina boshlandi. 3O-yillarda shoiming «O‘n she’r», «Undoshlarim», «Uchinchi kitob», «Jumhuriyat» nomli to‘plamlari dunyo yuzini ko‘radi. Ana shu to‘plamlari bilan Shayxzoda o‘zbek adabiyotida o‘ziga xos shoir sifatida tanildi va tan olindi.
Uning ijodi 4O-yillarda, Ikkinchi jahon urushi davrlarida ayniqsa avj pardalaiga ko‘tarildi. Butun insoniyatga tahdid solayotgan fashizmni yo‘q qilish, hayotni, tiriklikni, shon-u sharafni saqlash, xalqni ruhan yengil- maslikka, matonatga da’vat etish shoirning o‘sha yiUari chop etilgan «Ku- rash nechun», «Jang va qo‘shiq», «Kapitan Gastello», «Ko‘ngil deydiki» kabi to‘plamlarining bosh mavzusi bo‘ldi. Shu yillarda Shayxzoda ijodining yana bir mumtoz namunasi «Jaloliddin Manguberdi» tarixiy dramasi yaratildi.
Siz tariximiz to‘g‘risidagi hikoyalardan yaxshi bilasizki, o‘lkamizni XIII asrlarda Chingizxon qo‘shinlari bosib olmoqchi bo‘lganida, xalqimizning mard o‘g‘lonlaridan Jaloliddin Manguberdi dushmanga qarshi qattiq kurash olib boradi. O‘z vatani mustaqilligini saqlash uchun mardonavor turib jang qiladi. Mana shu tarixiy shaxs siymosi va shonli o‘tmish sahifalarini badiiy haqqoniylik bilan tasvirlash «Jalo- liddin Manguberdi» dramasining muvaffaqiyatini ta’minlaydi. Pyesa Hamza nomidagi o‘zbek davlat akademik drama teatrida (hozirgi O‘zbek Milliy akademik drama teatri) sahnalashtiriladi. Botir lashkarboshi Jaloliddin siymosini sahnaga buyuk aktyor Shukur Burhonov olib chiqadi.
Mazkur asarlar yaratilishidan awalroq, 5O-yillarning boshlarida Maqsud Shayxzoda ham «qatag‘on» siyosatining qurboni bo‘lib, «xalq dushmani» degan tuhmatlar bilan qamaladi. 5O-yillaming o‘rtalarida qatag‘onchilik qoralanib, ko‘p halol insonlar qatori Shayxzoda ham ozod etilgach, u irodasini bukmay, qizg‘in ijod bilan mashg‘ul bo‘ldi. She’rlar, doston va dramatik asarlar bilan birga Shekspir, Pushkin, Lermontov, Mayakovskiy, Nozim Hikmat kabi jahon adabiyoti namoyandalari ijodidan taijimalar qildi. Olim sifatida Alisher Navoiy she’riyati haqida chuqur ilmiy tadqiqotlar yaratdi.
Mustahkamlash: O'quvchilarni baholash.
iMaqsud Shayxzodaning taijimayi holini gapirib bering.
Shoiming qanday doston va she’riy to‘plamlarini bilasiz?
Maqsud Shayxzodaning dramatik asarlaridagi tarixiy voqealar va tarixiy shaxslar haqida so‘zlab bering.
O‘zbek adiblaridan yana kimlarning she’riy ertak-dostonlari Sizga tanish?
Uyga vazifa adib asarlaridan na'munalar o'qish.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
