Ilmiy tadqiqot metodologiyasi

1	2	2	Hodisa - nazorat tadqiqot usuli bu:		*vaqtga nisbatan retrospektiv usul	sonlardan tashkil topgan, ikki taqqoslanayotgan qatorlar orasidagi farq	prospektiv usul	yozma tadqiqot usuli
1	2	2	Hodisa - nazorat tadkikot usulida tahlil qilinadigan hodisalar:		*hodisa (kasallanish, nogironlik, o’lim) va nazorat (sog’lom )	kasallanganlar va sog’lom aholi	nogironlar va sog’lom aholi	kasallanishlar va o’lim ko’rsatitkichlari
1	2	2	Nisbiy xavf nima:		*o’rganilayotgan xodisa bilan xavf omilini bog’liqlik darajasi	sonlardan tashkil topgan, ikki taqqoslanaetgan qatorlar orasidagi xavf	boshidan bir xil umumiy belgiga ega bo’lgan guruhni kuzatish	kasallik va xavf omilini bog’liqlik darajasi
1	2	2	Absolyut xavf nima:		*o’rganilayotgan kasallikning profilaktik choralar amalga oshirilganda yoki amalga oshirilmaganda rivojlanish ehtimolligini ifodalaydi	kasallikning oqibati bilan xavf omilini bog’liqlik darajasi	xavf omili ta’siriga uchramagan guruhga qaraganda kasallanish, nogironlik o’lim xavfi extimolligi ikki barobar yuqoriligini bildiradi	bir xil umumiy belgiga ega bo’lgan guruhni kuzatish
1	2	2	Absolyut xavfni hisoblash formulasini ko’rsating:		* a/ ( a+b), c/(c+d)	c/(c^2+d^2)	( a+b) /( c + d )	m/(c+d)
1	2	2	Hisbiy xavf 2,0ga teng bo’lganda nimani ko’rsatadi:		*xavf omili ta’siriga uchramagan guruhga nisbatan shu ta’sir omili mavjud bo’lgan guruhdagi kasallanish, nogironlik, o’lim xavfi ehtimolligi ikki barobar yuqoriligini bildiradi	kasallikning oqibati bilan xavf omilini bog’liqlik darajasini	kasalliklarni istiqbolini belgilash va sabab oqibat o’rtasidagi bog’liqlikni aniqlash	yangi xodisalar prognozi baholanadi
1	2	2	Qo’shimcha xavf nimani ko’rsatadi:		*hodisa va nazorat guruxi orasidagi kasallanish ko’rsatkichlarining farqini	xavf omili ta’siriga uchramagan guruhga qaraganda kasallanish, nogironlik ulim xavfi extimolligi ikki barobar yuqoriligini bildiradi	kasallikning profilaktik choralar amalga oshirilganda yoki amalga oshirilmaganda rivojlanish ehtimolligini ifodalaydi	kasallanishlarni xavf omili bartaraf etilgandan so’ng qanchaga kamayishini ko’rsatadi
1	2	2	Qo’shimcha xavfning ulushi nimani ko’rsatadi:		*kasallanishlarni xavf omili bartaraf etilgandan so’ng qanchaga kamayishini ko’rsatadi	hodisa va nazorat guruxidagi xavflar orasidagi farqdir	xavf omili ta’siriga uchramagan guruhga qaraganda kasallanish, nogironlik o’lim xavfi extimolligi ikki barobar yuqoriligini bildiradi	kasallanishlarni xavf omili bartaraf etilgandan so’ng qanchaga ko’payishini ko’rsatadi
1	2	2	Hodisa - nazorat usulida qanday ko’rsatkich hisoblanadi:		*imkoniyatlar nisbatini	kasallanishlarni xavf omili bartaraf etilgandan so’ng kancha foizga kamayishini ko’rsatadi	kasallikning oqibati bilan xavf omilini bog’liqlik darajasi	xavf omili ta’siriga uchramagan guruhga qaraganda kasallanish, nogironlik o’lim xavfi extimolligi ikki barobar yuqoriligini
1	2	2	Kogort tadqiqot usulida qanday ko’rsatkich hisoblanadi:		*nisbiy xavf ko’rsatkichi	imkoniyatlar ko’rsatkichi	kasallanish ko’rsatkichi	tug’ilishlar soni ko’rsatkichi
1	2	2	Aholi salomatligini o’rganishning asosiy maqsadi:		*kasalliklar, nogironlik va o’limni kamaytirish orqali aholi salomatligini yanada yaxshilash	boshidan bir xil umumiy belgiga ega bo’lgan guruhni kuzatish	kasalliklarni istiqbolini belgilash va sabab oqibat o’rtasidagi bog’liqlikni aniqlash	davriy, maqsadli tibbiy ko’riklar o’tkazib .kasalliklarni oldini olish
1	2	3	Prognostik jadval tuzish shartlari:		*kasalliklar bo’yicha aniq ko’rsatkichlarga ega bo’lish, ta’sir etuvchi yetakchi omillarni qayd yetish, har bir omil gradiyasi bo’yicha hisoblab chiqish	o’zgarishlarni territoriyalar bo’yicha yoki xaritalarda ifodalanishi bo’yicha hisoblab chiqish	hodisaning ma’lum vakt oralig’idagi yoki territoriyadagi kattaliklarini solishtirib hisoblab chiqish	bir xodisa kattaliklarining uchinchi bir olingan hodisa kattaliklariga bog’likligini teritoriyalarda tasvirlash hisoblab chikish
1	2	3	Profilktik dasturlar:		*kompleks va maqsadga yo’naltirilgan sikl ko’rinishida bo’lishi mumkin	kasllikka yo’naltirilgan va maqsadga yo’naltirilgan ko’rinishida bo’lishi mumkin	maqsadga yo’naltirilgan sikl ko’rinishida bo’lishi mumkin	kompleks va yuqumli kaslliklarga yo’naltirilgan ko’rinishida bo’lishi mumkin
1	2	3	Profilktik dasturlarni 4 ta komponentini ko’rsating:		*tahliliy, rejalashtirish, amalga oshirish, baho berish	namunaviy, rejalashtirish, amalga oshirish, baholash	rejalashtirish, amalga oshirish, baholash, yonaltirilgan	yonaltirilgan, rejalashtirish, amalga oshirish, baholash
1	2	3	Metodologiya tushunchasi nimani anglatadi		*tadqiqot metodlari xaqidagi ta'limot	tadqiqot turlari xaqidagi ta'limot	tadqiqot bosqichlari xaqidagi ta'limot	fizik tadqiqotlar xaqidagi ta'limot
1	2	3	Ilm tushunchasiga ta'rif bering:		*inson faoliyati soxasi	xalq xoʻjaligi soxasi	bosqichlari xaqidagi malumot	inson faoliyati soxasi va tadqiqot bosqichlari
1	3	1	Tadqiqot metodi xaqida tushuncha:		*tadqiqot usuli	tadqiqot uslubi	ishlov usuli	tadqiqot metodi xaqida tushuncha
1	3	1	Tadqiqot uslublari xaqida tushuncha:		*tadqiqot usullari yigʻindisi	biokimyoviy taxlil	matematik modellashtirish	inson a'zolarini o'rganish
1	3	1	Tadqiqot mavzusining dolzarbligi deganda nima tushuniladi:		*muximligi, amaliy jixatdan oʻta dolzarbligi	jamoani qiziqtiradigan mavzu	ilmiy jixatdan qiziqarli mavzu	qishloq-xoʻjalikka oid dolzarb mavzu
1	3	1	Dalilarga asoslangan, yoki ilmiy-asoslangan tibbiyot bu:		*har bir bemorni individual davolashda eng yaxshi dalillardan qaror qabul qilish uchun vijdonan, aniq va oqilona foydalanishdir	har bir bemorni individual davolashda eng yaxshi dalillardan qaror qabul qilish uchun aniq, oqilona foydalanishdir	har bir bemorni individual davolashda eng yaxshi dalillardan qaror qabul qilish uchun oqilona foydalanishdir	barcha eng yaxshi dalillardan vijdonan, aniq va oqilona foydalanishdir
1	3	1	Dunyoda kim birinchi boʻlib tsinga bilan kasallangan 12 ta dengizchi ustida klinik tadqiqot olib boradi va shulardan 2 tasi limon va apel'sinlarni egani uchun sogʻayadi, qolganlari esa-yoʻq:		*Djeyms Lind	Gippokrat	Djon Snou	Smit
1	3	1	Djon Snou qaysi kasallik ustida tadqiqotlar olib borgan:		*vabo (xolera)ning qanday qilib tarqalishi to’g’risida yangi gipotezani ilgari surdi.	o’lat (chuma)ning qanday qilib tarqalishi to’g’risida yangi gipotezani ilgari surdi.	dizenteriyaning qanday qilib tarqalishi to’g’risida yangi gipotezani ilgari surdi	to’g’risida yangi gipotezani ilgari surdi
1	3	1	Yozma tadqiqotlar quyidagi savollarga javob beradi:		*kim?, qachon?, qaerda?	nima uchun?	kim? va qachon?	kim? va nima uchun?
1	3	1	Yozma tadqiqot usulining qanday ko’rinishlarini bilasiz:		*xodisa, hodisalar seriyasi, ko’ndalang va korrelyatsion tadqiqotlar	yozma	odisalar seriyasi, hodisa-nazorat,	hodisa, hodisalar seriyasi, kogort
1	3	1	Kasallikni va xavf omillari borligini bir vaqtning o’zida va kasalliklarni rasmi (“fotosurat”)ni va ma'lum populyatsiyada xavfli omillarni ko’rsatadi- bu qanday tadqiqot usuli:		*ko’ndalang tadqiqotlar yoki tarqalganlik	hodisa-nazorat,	hodisalar seriyasi	korrelyatsion
1	3	1	Analitik tadqiqotning qanday ko’rinishlarini bilasiz:		*hodisa-nazorat va kogort tadqiqot	ko’ndalang tadqiqot va hodisa-nazorat	hodisa-nazorat va korrelyatsion tadqiqot	kogort, hodisa-nazorat, korrelyatsion tadqiqot
1	3	1	Analitik epidemiologiya quyidagi savollarga javob beradi:		*nima uchun?	nima uchun?	kim?	kim? qachon? qaerda?
1	3	2	Hodisa-nazorat tadqiqot usulining afzalliklari:		*uzoq latent davr bilan bog’liq kasalliklarni o’rganish uchun mos keladi. vaqt va xarajatlar bo’yicha samarador.	qisqa latent davrli kasalliklarni o’rganish uchun juda mos keladi.	xavf omiliga qarab kasallikni aniqlash mumkin.	xavf omili va kasallik o’rtasidagi o’zaro vaqtinchalik aloqadorlikni aniq ko’rish imkoniyati paydo bo’ladi. har bir guruhdagi yangi kasallik hodisalari chastotasini hisoblab chiqish mumkin, bunday holatda nisbiy xavf va qo’shimcha xavfni aniqlash mumkin.
1	3	2	Kogort tadqiqot usulining afzalliklari:		*har bir guruhdagi yangi kasallik hodisalari chastotasini hisoblab chiqish mumkin, bunday holatda nisbiy xavf va qo’shimcha xavfni aniqlash mumkin.	uzoq latent davr bilan bog’liq kasalliklarni o’rganish uchun mos keladi. vaqt va xarajatlar bo’yicha samarador.	qisqa latent davrli kasalliklarni o’rganish uchun juda mos keladi.	xavf omiliga qarab kasallikni aniqlash mumkin.
1	3	2	Sistematik xatolik (Bais) – bu:		*ma'lumot yig’ishda, taxlilda, interpretatsiya qilishda va chop etishda yuzaga keladigan xatolik bo’lib, bog’liqlik darajasini noto’g’ri aniqlanishiga olib keladi	nisbiy xavfni noto’g’ri aniqlash	nisbiy shansni noto’g’ri aniqlash	bog’liqlik darajasini to’g’ri aniqlanishiga olib keladi
1	3	2	Qanday ilmiy tadqiqot usullarini bilasiz:		*nazariy, empirik	fizik, ximik, matematik	tibbiy, biologik, sotsiologik	statistik, klinik, eksperimental
1	3	2	Nazariy tadqiqot usullariga nimalar kiradi:		*matematik va fizik modellashtirish usullari	biologik va ximik modellashtirish usullari	tarixiy va falsafiy tadqiqot usullari	mexanik va texnik tadqiqot usullari
1	3	2	Empirik tadqiqot usullariga nimalar kiradi:		*kuzatish, laborator va sanoat eksperimentlari	tekshirish, kuzatish	auskul'tatsiya, perkussiya	fiziologik, patalogoanatomik
1	1	1	Tadqiqot mavzusini tanlash nimaga asoslanadi:		*adabiyot ma'lumotlarini taxlili	shifoxonalar xisobotini taxlil qilishdan	klinik tadqiqotlar usullarini taxlil qilishdan	ish xolatini o’rganishdan
1	1	1	Tadqiqot mavzusining dolzarbligini asoslash qanday amalga oshiriladi:		*adabiyot ma'lumotlarini talil qilishdan	mavzu bo’yicha beshtadan o’ntagacha maqolalarni o’rganishdan	ilmiy tadqiqot institutlarining materiallarini o’rganishdan	laborator ma'lumotlarni o’rganishdan
1	1	1	Ilmiy bilish usullari:		*induktiv, deduktiv	sintez, taxlil	abstraktlashtirish, modellashtirish	induktiv, noinduktiv
1	1	1	Induktiv usul nima:		*xususiylikdan umumiylikka	jamiyatdan insonga	insondan jamiyatga	o‘rganishdan aniqlashga
1	1	1	Deduktiv usul nima:		*umumiylikdan xususiylikka	jamiyatdan insonga	o’rganishdan aniqlashga	insondan jamiyatga
1	1	2	Tadqiqot maqsadi nima:		*bu tadqiqot predmetining aniq shakllantirilishi	bu tadqiqot dasturi	bu tadqiqotning kompleks vazifalari	bu tadqiqot xulosasi
1	1	2	Tadqiqot vazifalari nima:		*tadqiqotning asosiy bosqichlari	tadqiqotning asosiy qismi	tadqiqot usullarini izoxlash	statistik tadqiqotning birinchi bosqichi
1	1	2	Ilmiy tadqiqot ob'ekti:		*mazkur ilm soxasi	mazkur ilm paragrafi	mazkur ilm bo’limi