Ilmiy tadqiqot markazi

 
Жадвал
 
Асосий капиталга инвестицияларнинг асосий фондлар турлари бўйича таркиби
 
(
млрд. сўм
)
Асосий фондлар
 
2019 й.
 
2020 й.
 
2021 й.
 
Жами
 
195927,3 
210195,1 
239552,6 
Турар
-
жой бинолари
20621,9 
23200,8 
29851,0 
Нотурар
-
жой бинолари
33408,1 
38172,7 
50894,5 
Бошқа иншоотлар
23148,7 
27039,0 
30290,6 
Ерни яхшилаш
127,3 
285,9 
277,1 
Машина ва ускуналар, жами
: 
107305,8 
110493,8 
113863,9 
Транспорт ускуналари
16588,2 
12415,2 
14574,5 
Ахборот, компьютер ва телекоммуникатция (АКТ) 
ускуналари
3194,8 
7347,0 
5325,6 
Бошқа машина ва ускуналар
87522,7 
90731,6 
93963,8 
Бир неча марта маҳсулот берувчи, хайвонлар ресурслари
2418,9 
2843,0 
3656,8 
Бир неча марта маҳсулот берувчи дарахтлар, қишлоқ 
хўжалик экин ва кўчатлар
ресурслари
372,0 
880,7 
838,6 
Ноишлаб чиқариш активларга мулк ҳуқуқини бериш билан 
боғлиқ харажатлар
198,1 
225,0 
138,2 
Комютер дастурий таъминоти ва маълумотлар базалари
28,7 
25,2 
98,6 
Кўнгилочар, адабий ва бадиий асарларнинг асл нусхалари
3,7 
1,6 
0,8 
Илмий тадқиқотлар ва ишланмалар
5,9 
86,5 
30,8 
Фойдали қазилмалар заҳираларини разведка қилиш ва 
баҳолаш
763,7 
26,7 
96,4 
Бошқа интеллектуал мулк маҳсулотлари
330,1 
229,0 
292,3 

---

210 
Статистик маълумотлар таҳлилида
асосий капиталга инвестициялар асосий 
фондлар турлари таркиби бўйича машина ва ускуналар етакчилик қилмоқда. Мазкур 
асосий инвестиция фонди турида жами молиялаштириш манбалари 2021 йилда 113 
863,9 млрд.
сўм ёки аввалги йилларга нисбатан бир неча фоизга ўсган
бўлиб,
унинг 
таркиби 2021 йилга нисбатан
: 
–
14 574,5 млрд. сўми транспорт ускуналари; –
5 325,6 
млрд. сўми ахборот, компьютер ва телекоммуникатция (АКТ) ускуналари; –
93 963,8 
млрд. сўми бошқа машина
ва ускуналарга тегишлидир.
Бугунги кунда тижорат банкларининг иқтисодиёт тармоқларига инвестицион
лойиҳаларни
молиялаштириш 
фаолиятини 
янада 
ривожлантириш 
ва 
самарадорлигини оширишда
, 
лойиҳавий молиялаштириш рискларни бошқариш, 
мониторинг қилиш ва баҳолашда риск
-
бошқарувидан кенг фойдаланиш мақсадга 
мувофиқ ҳисобланади. Риск
-
бошқаруви орқали банклар ўз активлари сифати ва 
таркибини, вужудга келиши мумкин бўлган рискларнинг жорий ҳолатини доимий 
равишда кузатиб боради ҳамда риск натижасида вужудга келиши мумкин бўлган 
йўқотишларнинг олди олиниши таъминланади.
Хулоса қилиб айтганда, инвестицион лойиҳаларини молиялаштиришда рисклар 
ва уларни бошқариш механизмларини такомиллаштириш кўп қиррали жараён бўлиб, 
ушбу жараённинг самарали йўлга қўйилиши тижорат банклари томонидан 
молиялаштирилган лойиҳавий молиялаштириш самарадорлигини таъминлаш, унинг 
натижасида тижорат банкларининг фоизли даромадлари даражасини ошириш 
имконини беради.