Ilm-fan taraqqiyotida zamonaviy metodlarning qo‘llanilishi

ILM-FAN TARAQQIYOTIDA ZAMONAVIY METODLARNING QO‘LLANILISHI 
27.9.2021 
www.academics.uz 
124 
2.
Ўлчами 0,3-1 mkm (10
-10
) бўлган органик чанг; 
3.
Ўлчами бир неча 10 mkm (10
-10
) бўлган толали чиқиндилар. 
Чанг таркибига ва шаклига кўра 3 турга бўлинади. 
1.
Шар шаклига яқин бўлган майда заррачалар (қум ёки тупроқ чанги). 
2.
Унча узун бўлмаган икки ўлчамли чанглар (барг ва пахта гули парчалари). 
3.
Узун ингичка, учиб юрувчи қилсимон чанглар (тола ёки пух). 
Чанг ушлагичларга кираётган чангли ҳаво оқими спиралсимон айланма 
ҳаракат қилиб, массаси оғир бўлган чанг заррачалари чанг ушлагич деворига 
ишқаланиб ўз оғирлиги билан пастки чанг чиқарувчи туйнукдан чиқади. Бунда 
ҳаво оқими чанг ушлагич деворига қанчалик кўп ишқаланса, ҳаво оқимини 
кўпроқ тозалайди. Изланишларимизда ҳаво оқими таркибидаги чанг 
заррачаларнинг траекторияларини ўрганиш орқали чанг ушлагичнинг иш 
самарадорлигини ошириш масаласи ўрганилади. 
Чанг заррачаларининг катталиги ва оғирлиги чангни траекториясини 
билишда муҳим аҳамиятга эга. Бундан ташқари, чанг ушлагичга келаётган 
ҳаво оқимининг тезлиги, динамик ва статик босимини билиш ҳамда чанг 
ушлагичларни ўлчамларини аниқлаб олиш муҳим аҳамиятга эга. Албатта, чанг 
ушлагичларда чанг заррачаларини ҳаракат траекторияси ва уларни массасига 
қараб босиб ўтган йўлини аниқлаш муҳим аҳамиятга эга [2-5]. 
Чанг ушлагичларни конструктив тузилишини инобатга олиб, уни ишчи 
камерасида чанг заррачаларини ҳаракатини таҳлил қиламиз. 
Тадқиқот усулларини экспериментал, назарий, рақамли батафсил 
тавсифлаш учун биз истесно тариқасида имкор қадар халқаро бирликлар 
тизими, СИ (Système International, SI) - бу физик катталиклар бирликлари 
тизими, метрик тизимнинг замонавий версиясига мос, мақолада келтирилган 
барча катталиклар яъни бирликларни ушбу тизимга мосладик.