Қилиниши натижасида ноқулай иқтисодий аҳволга тушиб қолиниши ёки инқирозгаюзтутилиши

Ушбуталабларгариояқилиниши корхонанингфаолияткўрсатиши,ҳамда
кредиторларнингманфаатлариниҳуқуқийваиқтисодийҳимоялашшартларидан
бириҳисобланади.Корхонасофактивларимақдоринингунингутавкапиталидан
ошиб кетиши (
ёки тенг бўлиши) тўғрисидаги мажбурий талабларга риоя
қилинишишумақсадлардагинатекширилади.
Корхонанинг хусусий капиталини текшириш учун зарур маълумотлар
молиявийҳисоботнингқуйидагишаклларидааксэттирилади:
Бухгалтериябалансида(
ОКУДбўйича1-
шакл):
Таъсисларнингустав капиталигақўшадиган улушлари бўйичақарзлари –
активдаги
I
I
-
«Айланма активлар» бўлимининг «Таъсисчилар билан
ҳисоблашишилар»моддаси(
4610-
счёт)(
280-
сатр)
;
ПассивдагиI
»Ўзмаблағлариманбалари»бўлимидауставкапитали(
320сатр)
,
қўшилган капитали (
330 сатр)
,заҳира капитали (
340 сатр)
,тақсимланмаган
фойда(
350сатр)
;
Хусусийкапиталтўғрисидагиҳисобот(
5-
шакл)да
Хусусийкапиталнингтаркибибўйича:йилбошигақолдиғи(
010сатр3,4,5,6,
7,8,-
устунлар)
,йил давомидаги ўзгариши (
020-
070 сатрлар)вайил охирига
қолдиғи(
080-
сатр)
.
3.Дастлабкиҳужжатларнитекшириш.
Таъсисчиларулушларинингуставкапиталигақўшилганлигинитасдиқловчи
ҳужжатларга далолатномалар, накладнойлар, банк кўчирмалари, тўлов-
топшириқномаларинусхалари,кассакирим ордерларинингквитанцияларива
бошқадастлабкиҳужжатлармисолбўлаолади.Уставкапиталигаулушсифатида
қўшиладиган мулкларга эгалик қилиш ҳуқуқини тасдиқловчи ҳужжатларга

---

кўчмасмулк,еручасткалари,транспортвоситалари,интеллектуалмулквашунга
ўхшашларгаэгаликқилишҳуқуқинитасдиқловчигувоҳномаларкиради.
Ташкилийҳужжатлар:
- давлатрўйхатигаолинганлигитўғрисидагувоҳнома;
- буйруқларвафармойишлар;
- акциядорларватаъсисчиларбиланёзишмалар;
- акцияларга обуна бўлиш натижалари тўғрисидаги, савдо натижалари
тўғрисидаги,таъсисчиларёкиакциядорлармажлисинингбаённомалари;
- солиқ инспекциядаҳисобгаолинганлиги тўғрисидамаълумотнома,давлат
статистикаорганлари,тегишлисуғуртаташкилотларивабошқабюджетдан
ташқариташкилотлардарўйхатгаолинганлигитўғрисидагувоҳнома;
- амалдаги қонунчиликка мувофиқ лицензияланиши лозим бўлган фаолият
турлариучунберилганлицензиялар;
- юритилаётган ҳисоб шаклидан қатъий назар очиқ турдаги акциядорлик
жамиятлариакциядорларреестриниҳамтекширувгатақдимқилади.
Уставкапиталигатаъсисчилартомониданулушларниқўшиш муддатларига
риояқилинишиниватўлиқлигинитекширишдақуйидагиларгаэътиборберилиши
лозим:
- уставкапиталинингтўлиқшаклланганлиги;
- таъсисчилар ҳақиқатда қўшган улушларининг таъсис ҳужжатларида
белгиланганшартларгамослиги;
- таъсисчилартомонидануставкапиталигаулушларниқўшишдақонунчиликва
таъсисҳужжатларидабелгиланганмуддатларгариояқилиниши.
Устав капиталининг шаклланишини текшириш чоғида текширилаётган
корхонанингташкилий-
ҳуқуқийшаклиниҳам эътиборгаолиш зарур..Чунончи,
акциядорлик жамиятларида устав капитали акциядорлар томонидан сотиб
олинадиган,жамиятакцияларинингноминалқийматидан,маъсулиятичекланган
жамиятларда эса унинг иштирокчилари томонидан қўшиладиган улушлар