4.
Ташкилий-
ҳуқуқийҳужжатларваматериаллар.
5.
Товар-
моддий заҳираларни ҳисобга олишга доир бухгалтерия ҳисоби
регистрларивабухгалтерияҳисоботлари.
Буларнибатафсилкўрибчиқамиз.
Аудитор текширувга киришиш чоғида текширувнингушбусо-
ҳаси бўйича
танланганҳисобюритишусулларивауслубларитўғ-
рисидаахборотгаэгабўлиши
лозим.№4-
«Товар-
моддий заҳира-
лар» номли бухгалтерия ҳисоби миллий
стандарти талаб-
ларига мувофиқ корхонанинг ҳисоб юритиш сиёсати
тўғрисидагибуй-
руғидатовар-
моддийбойликларниҳисобгаолишнингуслубий
жиҳатлари,хусусанқуйидагиларҳақидагиахборотлараксэттирилишилозим:
*
асосий воситалар билан инвентарь ва хўжалик ашёлари ўртасидаги
чегаралар;
*
товар-
моддийбойликларнисотиболиш(
тайёрлаш)
ниҳисобгаолиш;
*
товар-
моддий бойликларни уларнингтурлари бўйичаҳисобдан ўчириш
чоғидабаҳолашусуллари.
Мижоз-
корхона раҳбарияти,у ёки бу ҳисоб юритиш тамоили молиявий
натижага таъсир қилишини билсада, ҳисоб сиёсатига киритилган
маълумотларнингзарурлигигакўп ҳоллардаетарли аҳамиятбермайди.Мана
шунингоқибатидаҳархилқоидабузарликларкелибчиқади.Уларданэнгкўп
тарқалгани танланган ҳисоб юритиш усулларига ёки уларни қўллашда
изчилликкариояқилинмаслигиҳисобланади.
Товар-
моддий заҳираларни ҳисобга олишда қўлланиладиган дастлабки
ҳужжатлар шакллари корхонадаги моддий қийматликларнинг турлари ва
гуруҳларига боғлиқ. Қўлланиладиган дастлабки ҳужжатларда барча зарур
реквизитларбўлишишарт.Бундайдастлабкиҳужжатларгақуйидагиларкиради:
моддий қийматликларни олиш учун ишончномалар, кирим ордерлари,
материаллар,инвентарь ва хўжалик ашёларини киримга олиш ва ҳисобдан
ўчириш далолатномалари,лимит-
забор карталари,талабнома-
накладнойлар,
товар-
транспортнакладнойлари,омборҳисобикарточкалариёкидафтари.
Ташкилий-
ҳуқуқийҳужжатларвабошқамаълумотманбаларигақуйидагилар
киради:
*
корхона раҳбарининг буйруғи (
ёки фармойиши) директор кенгаши
мажлисининг баённомалари,таъсисчилар ва бошқа комиссиялар йиғилиш
қарорлари.Агар корхона устав капиталинингмиқдорини шакллантириш ёки
ўзгартиришчоғидаулушсифатидаматериаллар,инвентарьвахўжаликашёлари,
товарларқўшилганбўлса,шунингдекагардивидендларёкидаромадлармоддий
қийматликларбилантўлансаушбуҳужжатларниўрганишаудиторучунўтамуҳим
аҳамияткасбэтади;
*
корхонада ўтказилган аудиторлик текширувлари ўтган йиллардаги
ҳисоботлари;
*
товарлар,материаллар,хом ашёлар ва ҳоказоларни етказиб бериш
шартномалари;
*
моддийжавобгарликтўғрисидагишартномалар.
Аудиторнингкорхонаходимларибиланраҳбарияттаркибидаги,бухгалтерия
ҳисоби ва ички назорат тизимидаги ўзгаришлар тўғрисидаги суҳбатлари
текширув учун зарур қўшимча ахборотлар бериши мумкин. Бундай
ўзгаришларнингнатижалари ишчи ҳужжатларда расмийлаштирилган бўлиши
лозим.
Товар-
моддий заҳиралар билан боғлиқ муомалаларни текширишда
фойдаланиладиганахборотларкорхонанингбухгалтерияҳисоботлариваҳисоб
регистрларидааксэттирилади.Булардан «Бухгалтериябаланси»(
1-
шакл)
Do'stlaringiz bilan baham: |