Ijtimoiy-demografik prognozlashtirish reja: reja

Demografik prognozlar istalgan ijtimoiy rejalashtirish asosida tuzilganligi bois quyidagilarni amalga oshirish imkonini beradi:

Demografik prognozlar istalgan ijtimoiy rejalashtirish asosida tuzilganligi bois quyidagilarni amalga oshirish imkonini beradi:

• mehnat resurslarining istiqboldagi miqdori va tarkibini aniqlash;
• ijtimoiy-demografik guruhlarning turli tovarlar va xizmatlarga bo'lgan ehtiyojlarini baholash;
• ijtimoiy soha ob’yektlarining rivojlanishi va joylashtirilishini baholash;
• marketingni rivojlantirish;
• ijtimoiy ta’minot, tibbiy xizmat ko'rsatish ning aniq shakllarini rivojlantirish bo'yicha davlat chora-tadbirlarini ishlab chiqish.
• ijtimoiy siyosat, ya’ni bandlik, ta’lim, madaniyat, sog'liqni saqlash sohasidagi siyosatni rivojlantirish yo'nalishlarini rejalash­tirish.

DEMOGRAFIK PROGNOZLASHTIRISH

Aholi harakatining istiqboldagi ko‘rsatkichlarini baholash uchun ko’plab usullar keng foydalaniladi, jumladan: ekstropolyatsiya, yoshni siljitish, ekspert baholash, ekonometrik modellashtirish, imitatsion modellash va boshqalar.

Masalan, ekspert baholash usuliga ko'ra, aholining istiqboldagi demografik holatini demografiya bilan shug'ullanuvchi tajribali mutaxassislar tomonidan aniqlanadi. Mazkur holatda aniq baholarga erishish uchun ekspert axborotlarni tahlilining ma’lum bo'lgan usullari, ya’ni ekspertlar orasida maxsus uslubda so'rov o'tkazishni qo'llash orqali amalga oshiriladi.

Ekonometrik prognoz usullarida esa aholining tabiiy harakat ko'rsatkichlari matematik bog'lanishlar vositasida aniqlangan ijtimoiy-iqtisodiy omillar darajalari bilan bog'liq o'zgaruvchilar sifatida ko'riladi.

4.Aholi soni va tarkibini prognozlashtirish

Demografik prognozlarni shartli ravishda ikkita guruhga ajratish mumkin:

1-guruh aholining istiqboldagi umumiy miqdorini prognozlashtirish, ekstrapolyatsiya va regression modellarga asoslanib aniqlash;

2-guruh aholining umumiy soni bilan bir qatorda aholining tarkibini ham hisoblashga qaratilgan usullar bo’lib, ular yoshni siljitish usulni qo'llash yordamida hisoblanadi.