Iii-боб фармацевтик таҳлилда математик статистика усулининг қЎлланилиши

III-БОБ
ФАРМАЦЕВТИК ТАҲЛИЛДА МАТЕМАТИК СТАТИСТИКА УСУЛИНИНГ ҚЎЛЛАНИЛИШИ
Дори воситаларининг сифати фармацевтик таҳлил усуллари ёрдамида аниқланиб, таҳлил натижасида объектнинг берилган стандарт (ФМ, ВФМ, ТС, АНХ ва бошқаларга) га мослиги исботланади. Ҳар бир кўрсаткични аниқлаш усулини тандаб олиш, баҳолаш ва қай даражада ишонарлилигини белгилаш математик статистика усули ёрдамида бажарилади.
Фармацевт – аналитик ўз фаолияти давомида таҳлил услубида кўрсатилган ишларни тўғри бажариш билангина чегараланиб қолмаслиги лозим.
Таҳлил жараёни маълум бир мазмунга эга бўлиши учун қуйидагилар талаб этилади:
1. Ҳар бир айрим таҳлил натижасини тўғри ҳисоблаш ва қайд этиш.
2. Энг яхши натижани танлаб ола билиш. Кетма-кет бажарилган таҳлил натижалари бир-биридан маълум бир қийматга фарқ қилганида, қайсидир кескин фарқланувчи қийматни ҳисобга олиш ёки олмаслик муаммосини ҳал эта олиш.
3. Олинган натижаларни баҳолаш ва қийматларни статистик ишлаб чиқиш орқали хатолик қийматини белгилаш.
4. Таҳлилнинг тўғрилиги ва қайтарувчанлиги ҳақида аниқ тасаввурга эга бўлиш ва уларни математик статистика жараёнида қўллай олиш.
Таҳлилнинг тўғрилиги деганда айрим олинган қийматлар ( ) ёки ўртага арифметик қиймат ( ) нинг ҳақиқий қиймат ( ) га қай даражада яқинлиги тушунилиб, у амалда хатолик билан белгиланади ( ёки  ).
Таҳлилнинг қайтарувчанлиги олинган қийматларни бир-бирига мослиги билан аниқланиб, у олинган қийматларнинг ўртача арифметик қийматдан қай даражада фарқланишига боғлиқ. Агар таҳлилнинг қайтарувчанлиги бўлса олинган натижаларнинг маълум даражада тўғрилигига ишонч ҳосил қилинади, лекин таҳлилнинг тўғрилиги етарли бўлмаган ҳолларда ҳам қайтарувчанлик яхши бўлиши мумкин. Дори воситасининг сифатига бир марта олинган қиймат бўйича баҳо бериш умуман мумкин эмас, чунки олинган қиймат ҳали текшириб кўрилмаган ва қай даражада қайтарувчанликка эришилиши номаълум.
Таҳлилнинг ишонарлилиги тушунчаси унинг қай даражада қайтарувчанлигига қараб белгиланади.