Ii-bob. Komputerlarning texnik ta’minoti. 2-ma’ruza Mavzu: Kompyuterlarning texnik tarkibi, asosiy va qo’shimcha qurilmalari Reja

1. 8-razryadli mikroprosessorli kompyuterlar uchun SR/M operasion sistemasi. Bu operasion sistemaning yaratilishi kompyuterlar uchun boshqa operasion sistemalarning yaratilishiga asos soldi. SR/M operasion sistemasi 1974 yilda yaratilgan va ko’plab 8 razryadli mikroprosessorli shaxsiy kompyuterlarga o’rnatilgan. Uning asosiy yutug’i juda soddaligida va turli xil kompyuterlar uchun tezroq moslash-tirilishidan iborat.
2. 16-razryadli mikroprosessorli kompyuterlar uchun operasion sistemalar. Hozirgi vaqtda MS DOS operasion sistemasi 16-razryadli mikroprosessorli kompyuterlar uchun eng ko’p qo’llaniladigan operasion sistemasi hisoblanadi. U o’zining imkoniyatlarining kengligi bilan SR/M operasion sistemadan farq qiladi. Bu turdagi operasion sistemadan farq qiladi. Bu turdagi operasion sistemalar asosiy ustunligi quyidagidan iborat: buyruqlar tilining kengayganligi; faylli sistemaning iyerarxik ko’rinishga egaligi; tashqi qurilmalar bilan ishlash imkoniyatini mavjudligi va hokazo. MS DOS operasion sistemasida ishlash uchun 60 Kbaytga yaqin xotira hajmi kerak bo’ladi.
3. 16-32 razryadli mikroprosessorli kompyuterla uchun UNIX operasion sistemasi. Bu sistema 70 yillardan boshlab imkoniyatga ega ekanligi uchun 16 va 32 razryadli mikroprosessorli kompyuterlarda qo’lla-nila boshlandi.
UNIX sistemasi keng imkoniyatli faylli sistema va buyruqlar tili prosessoriga ega. Bu sistema o’zining imkoniyatliligi, boshqa kompyuterga tez va samarali sozlanishi hamda foydalanuvchi bilan mulo-qotni soddaligi bilan farq qiladi.
Bundan tashqari, yuqorida sanab o’tilgan operasion sistemalar asosida aniq kompyuterga va ma’lum bir sohada qo’llanish uchun ko’plab boshqa operasion sistemalar ham yaratilmoqda. Bu sistemalarga MSX DOS, mikro DOS, CP/M-80, PAFOS forth, mikros –80, XENIX, OC DBK va boshqa shu kabi sistemalarni keltirish mumkin.
Operasion sistemalarni qo’llanish sohalarini quyidagicha berish mumkin: