Ii. Боб Фуқаро ва ишлаб чиқаришга мўлжалланган биноларнинг ёнғин хавфсизлиги

Электр симлари ва кабеллари деб нимага айтилади. Тузилиши, вазифаси ва белгиланиши

/1; 2; 3; 5; 6; 7; 8; 11; 12; 14; 16/
Электр симлари ва кабелларига таъриф бериш, вазифаси, тузилиши ва белгиланиши ҳақида тушунча бериш, уларнинг хилларини, стандарт кесимларини кўрсатиш ва хар бирини алоҳида таърифлаш. Электр симлари ва кабелларининг текширув муддатлари ва текширув қайси ташкилот орқали амалга оширилишини тушунтириш.
Ўтказгич сим деб - электр энергиясини узатиш учун хизмат қиладиган битта ёки бир нечта очиқ ёки ҳимояланган қатламли (изолированный) симларга айтилади. Очиқ симлар изоляциясиз симлардир.
Симлар изоляцияли ҳимояланган ва изоляцияли ҳимояланмаган симларга бўлинади.
Изоляцияли ҳимояланган симлар - изоляцияси устида механик жароҳатлардан ҳимоя қилиш учун қўшимча металл ёки бошқа қобиғи бор симлар ҳисобланади.
Изоляцияли ҳимояланмаган симлар эса механик жароҳатлардан ҳимояланмаган симлар ҳисобланади.
Изоляцияли симлар ва кабеллар бир–биридан ток ўтказадиган толаси материалига (мисли, алюминийли); изоляциясига (резинали, қоғозли, полихлорвинилли, полиэтиленли); ҳимоя қобиғига (қўрғошинли, алюминийли, резинали ва бошқа металли) бўлиши билан фарқланади.
Ток йўналтирувчи толаси конструкциясига қараб симлар бир ўтказгичли симли ва кўп ўтказгичли симли ва толаларнинг сонига қараб - бир, икки, уч ва кўп толалиларга бўлинади.
Кабеллар деб - ҳимояланган герметик қобиқ (қўрғошин, алюминий, полихлорвинил, полиэтилен, резина, нейтрит) ичига жойлаштирилган битта ёки бир нечта изоляцияланган толали симларга айтилади.
Ҳимоя қобиғи кабелнинг изоляцияли толасини ёруғлик, намлик ва кимёвий актив моддалардан ҳимоя қилиш учун хизмат қилади. Ҳимоя қобиғининг устидаги металл қобиқлар (пўлат лента, пўлат қувурлар) эса уни механик жароҳатлардан ҳимоялайди. Кабелнинг металл қобиқларини (броня-зирҳли) унинг устига ўралган ипли каноплар ҳимоя қилади.
Электр симлари ва кабелларининг белгиланиши.
Симлар ва кабеллар тузилишига қараб белгиланади (маркировкаланади). Агарда симларда белгиланишнинг бошланиши А ҳарфи билан бошланса, бу симнинг алюминий толали эканлигини англатади (АПВ, АПР ва бошқалар). Агарда бошланиш ҳарфи (А дан ташқари) бошқа ҳарфлар билан бошланса, бу мис толали ҳисобланади (ПВ, ПР ва бошқалар).
Қолган ҳарфлар эса сим ва кабелларнинг изоляцияси, ҳимоя қобиғи, ҳимоя зирҳи материалларини ва шунга ўхшашларни билдиради.
Масалан: Р-резина изоляцияли; В-полихлорвинил изоляцияли;
П-полиэтилен изоляцияли; С-свинец (қўрғошин) қобиқли; Б-зирҳли (броняли); Н-нейтрит қобиқли, Г-гибкий (эгилувчан) ва бошқалар. Қоғоз изоляция - ҳарф билан белгиланмайди.

25.