Ii боб. Физикани қисқа муддатда такрорлаш ва қайта ўрганиш методикаси

Дидактиканинг функциялари.

Дидактикани фан сифатида таълим ҳамда унинг предметларини ўқитиш қонуниятларини ўрганади ҳамда режалаштирилган мақсад ва вазифаларни амалга оширишдаги методларни, ташкилий ашё ва ўқув қуролларини аниқлаб беради, таълим жараёнининг бориши ва натижаларини таҳлил қилади.

Шу сабабли у иккита функция : назарий (диагностика ва прогноз) ҳамда амалий (нрматив, ашё ва ўқув қуроллари) функцияларини бажаради.
Дидактика узлуксиз таълим тизимининг барча предметлари ва барча ўқув босқичларини ўз ичига олади.
Дидактикани ўрганиш ва қўллашда уни умумий ва хусусий дидактикаларга ажратилади.
Умумий дидактиканинг тадқиқот предмети - бу ўқитиш ва дарс бериш жараёни, унинг факторлари, шароитлари ва уни олиб келадиган натижалари - хулосасидир.
Ўқитиш методикасини хусусий дидактикалар деб аталади. Улар ҳар хил ўқув предметларини ўқитиш методлари, шакллари, мазмуни ва ўқитиш жараёнининг бориши қонуниятларини ўрганади. Ҳар бир аниқ ўқув предмети ўзининг ўқитиш методикасига эга.


Дидактиканинг тамойиллари.

Педагогикада ўқув жараёнига ва уни амалий ташкил қилишга бўлган асосий талаблар дидактик тамойиллар дейилади.

Дидактиканинг таълимга бўлган асосий ва эътиборли тамойиллари қуйидагилардан иборат:

1. 
   Таълим илмий ва дунёқарашли йўналишга эга бўлиши;
   
2. 
   Таълим муаммоли характерда бўлиши;
   
3. 
   Таълим кўргазмали бўлиши;
   
4. 
   Таълим тушунарли ва фаол бўлиши;
   
5. 
   Таълим имкониятли бўлиши;
   
6. 
   Таълим тизими узвий ва кетма – кет бўлиши;
   
7. 
   Таълим мустаҳкам бўлиши;
   
8. 
   Таълим жараёнида ўқувчиларнинг таълими, тарбияси, тараққиёти органик бирликда бўлиши.
   

Тамойиллар.

Таълим тамойиллари тарбия мақсадлари билан аниқланади ва тарихий характерга эга. Жамиятнинг таълимга янгидан – янги талаблари асосида янги шароитларда баъзи бир тамойиллар йўқолиб боради, янги – янги тамойиллар пайдо бўлади. Хозирги замон дидактикасидаги таълим тамойиллари жамиятнинг эътиборли талабларини акс эттиради.

Ижтимоий тарақиёт, илмий муваффақиятлар, ўқувчиларнинг малакаларининг ошиши муносабати билан улар ўзгариб боради, такомиллашади.
Ҳозирги замон дидактика тамойиллари ўқув жараёнининг барча компоненталарига : мақсад ва вазифаларга, мантиққа, ўқув мазмуни ва уни шакллантирилишига, усул ва шаклларнинг танловига, таълимни стимуллашга, режалаштирилишига ва эришиладиган натижалар таҳлилига талаблар қўяди.


Қоидалар.

Қоидалар – бу умумий тамойилларга асосланган бўлиб, маълум шарт – шароитларда аниқ мақсадга эришиладиган педагогик фаолият

таснифидир. Шу жумладан, у ёки бу таълим тамойилининг қўлланишини ёритиб берувчи кўрсатмадир. Қоидалар таълим тамойилларидан келиб чиқади.
Тамойиллар таълим қоидалари орқали амалга оширилади, яъни улар тамойилларни жорий қилиш воситасидир. Қоидалар – бу ўқитувчиларнинг у ёки бу типик педагогик вазиятидаги фаолиятига конкрет (аниқ) кўрсатмалардир.