I semester 1-mavzu: “Jahon arxivlari tarixi va horijiy mamlakatlarda arxiv ishi tarixi” fanining maqsad va vazifalari Reja

Tavsiya etilgan adabiyotlar ro'yxati:
1. Алимов И., Эргашев Ф., Бўтаев А. Архившунослик: Ўқув қўлланма. Тошкент, 1997.
2. Бржовстовская Н. В. Архивное дело в странах Европы и Америки в период капитализма Т-1-2. 1957.
3. Алексеева Е. В., Афанасьева Л. П., Бурова Е. М. Архивоведения. – М., 2002.
4. Иофе В. Г. Всеобщая история архивов и ведущие архивы современного мира. – Т., 2009.
5. Карапетянц И. В. Экономические архивы Западной Европы и США до начала ХХ века – М., 1997.
6. Чориев Ш. Ш. Архивларнинг умумий тарихи ва ҳозирги замоннинг етакчи архивлари. – Тошкент, 2010.


2-mavzu: Qadimgi dunyo mamlakatlarida hujjat yuritish tizimining shakllanishi
Reja:
1. Ilk arxivlarning paydo bo‘lishi va rivojlanishi, ularning o‘rni va ahamiyati
2. Qadimgi davr arxivlari rivojlanishining o‘ziga xos xususiyatlari
3. Jahon mamlakatlarida hujjat yuritish tizimining shakllanishi

Arxeologik tadqiqotlarning guvohlik berishicha, arxivlar qadimgi zamonlarda, yozuv paydo bo‘lishi bilan bir vaqtda vujudga kelgan. Meso­po­tamiya, Misr va Kichik Osiyoda ibodatxonalar va quldorlar saroylarida dastlabki arxivlar mavjud bo‘lganligi aniqlandi. Bu arxivlarda o‘sha davrdagi qonunlar matni, sud hujjatlari, podsholarning farmoyishlari va boshqa hujjatlar saqlanar edi. Mazkur hujjatlar sopol lavhlarga, randalangan taxtachalarga, papirus va oshlangan charm (pergament) ga bitilgan.

Qadimgi Yunonistonning Knoss shahri xarobalarida (Krit oroli) yirik arxivning qoldiqlari topildi. Antik davrda Afina shahridagi arxivlar, ayniqsa, Metroon ibodatxonasi qoshidagi arxiv dong taratgan edi.
Qadimgi Rimda arxivlar dastlab kohinlar tasarrufida bo‘lgan. Rimdagi eng qadimiy arxiv Senat arxivi bo‘lib, bu hujjatgoh Saturn ibodatxonasida joylashgan edi. Mazkur arxivda senat va respublika mahkamalarining hujjatlari, senzorlarning aholini ro‘yxatga olishi bilan bog‘liq materiallar va boshqa muhim hujjatlar saqlanardi. Rim saltanati davrida esa yozma hujjatlar saqlanadigan arxiv imperatorlar saroyida joylashtirildi. G‘arbiy Rim saltanitining halokatidan so‘ng Rim imperatorlari arxivining davomchisi Vizantiya arxivi bo‘ldi.