I ноосфера – табиат тара³³иётининг янги бос³ичи

Жаҳолатга қарши маърифат учун
курашувчилар оммавий-ҳаракатни
вужудга келтириш масаласи.
Одамзот ва унинг уюшмалари фаолияти туфайли юзага келаётган муаммоларнинг барчаснни бирданига хал қилиб бўлмайди, аммо қийинлиги, мураккаблиги учун уларни хал этишдан юз ўгириш ҳам мумкин эмас. Биз кўп масалаларда нима қилишни билмаймиз, бироқ нима қилмаслик зарурлигини англаймиз. Жамиятнинг барқарор ривожланиши, инсон камолоти учун тўсиқ бўлиб турган нарсаларни олиб ташлашдан иш бошлаш, эҳтимол, тўғри бўлар. Биосфера параметрларини ўзгартиришнинг йўл қўйса бўладиган чегарасидан ўтиб кетадиган одамзот фаоллиги беқарорлик ва турғунликка олиб келишини англаб олишимиз муҳимдир.
Бирлашган Миллатлар ташкилоти хузурида «Муроса инстиутути» ташкил этиб, табиатда ҳам, жамиятда ҳам йўл қўйса бўладиган чегараларни аниқлаш учун илмий-тадқиқот ишлари олиб бориб, бу институт маълумотлари банкини шакллантириш лозим. Ана шу маълумотлар асосида тайёрланадиган тавсияларга биноан тадбирлар белгилаб, уларни амалга ошириш мажбурий бўлиши даркор. «Муроса институти» нафақат табиатни ифлослантиришнинг олдини олиш, шу билан бирга, ижтимоий соҳалардаги муаммоларни ҳам хал этиш йўлларини қидириб топиши лозим бўлади. Миллий, синфий, ирқий, диний ва бошқа негизларда эҳтимол тутилган зиддиятларни олдиндан ҳал этиш, Ақл қуввати ғайриинсоний юмушларга бурилиб кетишининг олдини олиб қолиш учун ҳам тавсиялар тайёрлаши зарур бўлади.
Биринчи навбатда халқаро терроризмга, давлат терроризмига қарши қандай самарали кураш олиб бориш йўлларини қидириш муҳимдир. Аста-секин қуролланиш пойгасига барҳам бериб, барча зиддиятларни ён бериш, муросага келиш орқали ҳал этиш йўлидан боришни ҳар томонлама рағбатлантириш маъқул бўлади. Тарафкашлик мафкураси мавжуд бўлган шароитда бундай инсонпарварлик, маърифатпарварлик тадбирларини амалга ошириш амри маҳол. Шунинг учун ҳам миллий мафкуралар, Ноосфера даври талабларидан келиб чиқиб, янгича ёндашувлар асосида ўз ишларини қайта кўриб чиқишлари, айтиш мумкинки, ҳаёт-мамот масаласидир.
Жаҳолатга қарши ҳамма соҳада маърифат учун изчил кураш олиб бориш одамзотни ва табиатни муқаррар ҳолакатдан сақлаб қолишга комил ишонч руҳини барқарор қилиш давр талаби эканини ҳар бир мамлакат фуқаролари англаб олишлари ҳам фарз, ҳам қарздир.
Хулоса: а) барқарор ривожланиш концепцияси бутун инсоният фаолиятини яратувчилик томонга оғдириб юбориши зарур; б) ҳар бир одам ўзгаларни ўзи каби ҳурматлаш, қадрлаш кўникмасига эга бўлгандагина у инсон (жамиятлашган индивид)га айланиши мумкин; в) Ноосфера даври умумпланетар онг ва янгича тафаккур тарзига муҳтож бўлиб турибди; г) одамзот маънавий-руҳий оламини мунаввар этиш ва Ақлни оқилона изга буриб юбориш умумбашарий ҳаракатини вужудга келтириш ноосфера даври талабидир; д) БМТга баъзи масалаларда ҳукумат ваколати (статуси) бериш зарурати пайдо бўлмоқда; ж) инсоншунослик фанига кучли ижтимоий эҳтиёж мавжуд; з) жаҳолатга қарши маърифат учун курашувчилар оммавий ҳаракатини вужудга келтириш, барча зиддиятларни муроса йўли билан ҳал этиш йўлларини қидириб топиш Она-табиатни муқаррар халокатдан сақлаб қолиш омили бўлиб турибди.
Калит сўзлар: планетар онг, тетратил-свинец, барқарорликнинг 2 жиҳати, умумий стратегия, демография, хис-ҳаёжонга берилиш, зўравонлик, ижтимоий муҳит, камформизм, тор эгоистик қарашлар, жангари элементаризм, технократик қарашлар, мия иланг-пиланглари, хромосома, манавий-аҳлоқий муҳит, яккахудочилик ғоялари, социал адолат, пирамида, Ноосфера даври фалсафаси, генетик дастур, руҳий олам, “муроса институти”, қуролланиш пойгаси.