I bo’lim 1 ma’ruza. Kirish. Hayot faоliyati хavfsizligini ta’minlash asоslari. Reja

2. Tibbiy saralashning tartib qoidalari.
3. Birinchi tibbiy yordam ko’rsatish ketma-ketligi.
4. Avariyalarning kelib chiqishiga sababchi omillar.


Katta miqyosdagi tabbiy ofat, avariya va katastrofalarda ko’plab insonlar jaroxat oladilar. Bunday vaziyatlarda birinchi navbatda tibbiy saralanadi. Tibbiy saralashda jaroxat olganlar uch xil rangli tasmlar yoki qog’ozlar bilan belgilanadi.
«Qizil» - jaroxat i og’irlar, tez tibbiy yordamga muhtojlar kiradi;
«Sariq»-tibbiy yordamga muhtoj, ammo ma’lum muddatgacha kutishi mumkin bo’lgan jaroxat olganlar:
«Yashil»-jaroxat olganlarni tibbiy ko’rikdan o’tkazish, lekin ular uzoq vaqtgacha kutishi mumkin bo’lganlar;
«Qora» - nafas olmayotganlar- o’lganlar.
Jabrlanganlarni saralashda rangli tasma yoki qog’oz hamda himoya vositalari - qo’lqop, maska, ko’zoynak va boshqalar bo’lishligi shart. Triaj(saralash) vaqtida jabrlanganlarga tibbiy yordam ko’rsatilmaydi, faqat triajni qisqa fursatda o’tkazishtalab etiladi. Triaj o’tkazib bo’lingandan so’ng, ularga birinchi tibbiy yordam ko’rsatiladi.
Birinchi tibbiy yordam ko’rsatish ketma-ketligi:
1-navbatda - nafas olmayotgan jaroxat olganlarga;
2-navbatda - ko’krak sohasi va nafas yo’llari shikastlanganlarga;
3-navbatda - ko’p qon yo’qotganlarga;
4-navbatda - shok xolatidagi yoki hushini yotganlarga;
5-navbatda - suyaklari ko’p singanlarga;
6-navbatda - yengil jaroxat olganlarga.
Avariyalarning kelib chiqishiga quyidagi omillar sababchi bo’lishi mumkin:

1. 
   tabiiy ofat tufayli;
   
2. 
   inshootlarni loyihalashda yoki uni qurishda qo’yiladigan xatoliklar tufayli;
   
3.