I bob. O’zbek va ingliz tillarida konchilik va metallurgiya terminalogiyasining nazariy asoslari

Salbiy prefikslar (negative)
A(N)- bu prefiks grek tilidan olingan bo’lib, biror narsaning yo’qligi, kamligini ifodalaydi. A unlisi bilan boshlangan so’zlarga an- holida qo’shiladi:

1. 
   Ko’p hollarda otdan sifat yasaydi: (symmetry – (a)symmetric)
   
2. 
   In, al bilan tugagan sifatlarga qo’shiladi: (e.g. amoral, asexual, atypical, asymmetrical)
   
3. 
   Ilmiy so’zlarda uchraydi: (e.g. atrophy, anarchism, anorexia, asymmetry)
   
4. 
   Fe’l va ravish so’z turkumi yasamaydi.
   

DIS- bu qo’shimcha lotin tilidan kelib chiqqan bo’lib, ko’p ma’noli ya’ni reversative/privative prefiks hamda opposite prefiks turlarida ham uchraydi. Biror narsaling yo’qligi, kamligi ma’nosini ifodalab, asosan, lotin tilidan kelgan so’zlarda uchraydi: . disloyal, discretization, discomfort.
IN- qo’shimchasi lotin tilidagi in- inkor prefiksidan kelib chiqqan va biror narsaning yo’qligini ifodalab, so’zlarga ta’kid ma’nosini ham qo’shadi: invaluable, illuminate, innovative, incredible, and inflammable. Bu morfemaning im-,ir-,il- hamda kam uchraydigan ig- shakllari mavjud:

• 
  im m yoki p undoshlari bilan boshlanadigan so’zlarda: (e.g. immaterial, impertinent, imperfect)
  
• 
  il–l undoshi bilan boshlanadigan so’zlarda: (e.g. illegal, illegitimate, illegible)
  
• 
  ir–r undoshi boshlanadigan so’zlarda: (e.g. irrespirable, irrotational,)
  
• 
  ig- ko’rinishi ignoble and ignominious kabi so’zlarda uchraydi, ammo bu so’zlar juda kam qo’llaniladi.
  

NON-affiksi ham lotin tilidagi non va not so’zlaridan olingan hamda sifat yasovchi qo’shimcha bo’lib, juda kam hollarda ot yasaydi, fe’l bilan ravish, umuman, yasamaydi. Sifat: nonmetallic, nonpermissible, nonpolarizable; ot: nonsequence and nonmetal.
UN- qadimgi inglizcha qo’shimchadir. U ot va sifatlarga ham biror narsaning yo’qligini ifodalab, prefikslarning teskari yoki xususiy turida ham uchraydi. In- qo’shimchasi bilan adashtiriladi, ularning farqi in- lotin tilidan kirib kelgani uchun lotin so’zlarida uchraydi, un- prefiksi bo’lsa, german tilidan o’zlashganligi uchun kuproq german tillidan kirib kelgan so’zlarda uchraydi: unavailable, unawareness.