I боб. Жиноят Кодексининг вазифалари ва принциплари

254-модда. Радиоактив моддалардан қонунга хилоф равишда фойдаланиш
Радиоактив материалларга, яъни қурилмада ёки буюм таркибида ҳар қандай физик ҳолатда ёинки бошқа кўринишда турган ион нурлари тарқатувчи манбаларга, радиоактив модда ёки ядро материалларига қонунга хилоф равишда эга бўлиш, уларни сақлаш, улардан фойдаланиш, уларни бировга ўтказиш ёки бузиш баданга ўртача оғир ёки оғир шикаст етказилишига сабаб бўлса, -
энг кам ойлик иш ҳақининг йигирма беш бараваридан эллик бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилгача ахлок тузатиш ишлари ёхуд беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.
Ўша қилмиш:
а) одам ўлишига;
б) бошқа оғир оқибатларга сабаб бўлса, -
беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

1. Жиноятнинг объекти жамоат хавфсизлиги, одамларнинг ҳаёти ва соғлиғидир.

2. Жиноятнинг предмети радиоактив материаллар - ионлаштирувчи нурланиш чиқарувчи манбалар, радиоактиав моддалар, ядро материаллари ҳисобланади.
(Ушбу предметлар тўғрисида ЖК 252-моддаси шарҳига қаранг).
3. Объектив томондан жиноят радиоактив материаллар билан қонунга хилоф равишда, яъни радиоактив материаллар, аниқроғи, ионлаштирувчи нурланиш манбалари, радиоактив моддалар, ядровий материалларнинг қурилмадаги ёки буюм таркибидаги ҳар қандай физик ҳолати ёки баданга ўртача оғир ёки оғир шикаст етказадиган бошқа кўриниши билан қонунга хилоф равишда муомалада бўлиш:
* уларга эга бўлиш;
* уларни сақлаш;
* улардан фойдаланиш;
* уларни бировга ўтказиш;
* уларни бузишда ифодаланади.
4. Эга бўлиш деганда, эгаллаш учун қўлланилган ҳар қандай усулни (ЖК 252-моддасида назарда тутилганлардан ташқари) тушуниш зарур, бу сотиб олиш, алмашиш, қарз эвазига ҳисоб-китоб қилиш, тортиқ қилиниши ва ҳоказолар бўлиши мумкин.
5. Ўтказиш деганда, радиоактив материалларнинг бошқа шахсга сотилишини, ҳадя қилинишини ва ҳоказо ўтказишни тушуниш зарур.
6. Радиоактив материалларни бузиш деганда, уларнинг нобуд қилиниши (таркибида радиоактив материаллар бўлган дастгоҳларга, асбоб-ускуналарга, мосламаларга шикаст етказиш)ни тушуниш зарур.
7. Радиоактив материаллар билан қонунга хилоф равишда муомалада бўлишнинг бошқа кўринишлари (қонунга хилоф равишда сақлаш, фойдаланиш) радиоактив материаллар билан муомала қилиш қоидалари бузилишлари ЖК 252-моддаси таҳлилида кўриб чиқилган эди.
8. Шарҳланаётган жиноят моддий таркибли бўлиб, баданга ўртача оғир ёки оғир шикаст етказиш тарзидаги оқибатлар келиб чиққан пайтдан эътиборан тугалланган ҳисобланади.
9. Субъектив томондан жиноят қасддан содир этилади. Жиноят содир этишнинг мотиви ва мақсади қилмишни квалификация қилишда аҳамият касб этмайди.
10. Жиноят субъекти ўн олти ёшга тўлган ҳар қандай ақли расо шахс бўлиши мумкин.
11. Мазкур модданинг 2-қисмида радиоактив моддалар билан қонунга хилоф равишда муомалада бўлиш:
а) одам ўлишига;
б) бошқа оғир оқибатларга олиб келганлиги учун жавобгарлик назарда тутилган.
12. Бошқа оғир оқибатлар деганда, икки ёки ундан ортиқ шахснинг баданига ўртача оғир ёки оғир шикаст етказиш, атроф муҳитга зарар етказиш, экологик фалокат ва ҳоказолар тушунилиши лозим.
Алоҳида олинган ҳар бир ҳолатда суд содир этилган жиноятдаги иш ҳолатларини инобатга олиб, баданга етказилган бошқа оғир шикастларга тушунча беради.